Μια νέα τάση καταγράφεται στον σκανδιναβικό «κόσμο των γκάνγκστερ». Όπως αναφέρει δημοσίευμα της Deutsche Welle, Σουηδοί έφηβοι, μέλη συμμοριών, στέλνονται με συμβόλαια στη Δανία για να εκτελέσουν παράνομα «πρότζεκτ».
Το θέμα στον γερμανικό Τύπο έγινε με αφορμή τους πυροβολισμούς στην περιοχή Νόρεμπρο της Κοπεγχάγης. Μέσα σε μία εβδομάδα, έγιναν ανησυχητικά περιστατικά στη Δανία. Οι φερόμενοι δράστες σε όλες τις περιπτώσεις είναι έφηβοι Σουηδοί, κάποιοι μόλις 16 ετών. Ο υπ. Δικαιοσύνης της Δανίας Πέτερ Χούμελγκααρντ αποκάλεσε τους νεαρούς Σουηδούς «παιδιά-στρατιώτες» που «προσλαμβάνονται» από Δανούς εγκληματίες.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, η Δανία να αυξήσει τους ελέγχους στα σύνορα με τη Σουηδία και να στείλει αστυνομικούς στη γειτονική χώρα προκειμένου να υπάρξει ενημέρωση επί του θέματος. Ο Δανός υπ. Δικαιοσύνης προειδοποίησε για «συνθήκες Σουηδίας» στη Δανία σε πρόσφατη συνέντευξή του στο δίκτυο DR. Πράγματι, εδώ και δεκαετίες, δραστηριοποιούνται στη Σουηδία συμμορίες, στις οποίες ολοένα συχνότερα θύτες και θύματα είναι ανήλικοι, κάποιοι 14 ετών.
Σύμφωνα με τον εγκληματολόγο Μάνε Γκέρελ από το Πανεπιστήμιο του Μάλμε στη Σουηδία, πολλές σουηδικές συμμορίες έχουν τις βάσεις τους σε υποβαθμισμένες περιοχές, με μεγάλο αριθμό κατοίκων με μεταναστευτικό υπόβαθρο. «Στην αρχή γινόταν λόγος για νεανική εγκληματικότητα. Αργότερα αυτοί οι νέοι μεγάλωσαν και άρχισαν με στρατηγική να χτίζουν ισχυρά εγκληματικά δίκτυα» αναφέρει ο Σουηδός ειδικός στο γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων dpa. Mέσα σε μια δεκαετία η Σουηδία απέκτησε έτσι σοβαρότατο πρόβλημα βίας.
Πλέον Δανοί γκάνγκστερ απευθύνονται στους Σουηδούς «συναδέλφους» τους για βοήθεια. Για τον Σουηδό εγκληματολόγο δεν πρόκειται για νέο φαινόμενο. Το νέο στοιχείο είναι η διαδικασία που ακολουθείται. Παλιά, ακόμη και στη Δανία, επρόκειτο για συμπλοκές μεταξύ εχθρικών εγκληματικών ομάδων. Το νέο στοιχείο είναι ότι γκάνγκστερ από τη Δανία «αγοράζουν υπηρεσίες» από Σουηδούς γκάνγκστερ.
Όπως εξηγεί ο Γκέρελ, στη Σουηδία έχει αναπτυχθεί ένα «επιχειρησιακό μοντέλο», σύμφωνα με το οποίο οι εγκληματίες ενώνονται για τη διεκπεραίωση «πρότζεκτ». Υπάρχει μάλιστα και «πρότζεκτ μάνατζερ», ο οποίος λέει: «θα βάλουμε εδώ βόμβα» ή «θα πυροβολήσουμε αυτόν». Μετά οργανώνεται η εκτέλεση του «πρότζεκτ», συνήθως με δύο πρόσωπα-κλειδιά. Ένας οργανώνει τα διαδικαστικά π.χ. βρίσκει πιστόλια και ο άλλος οδηγεί τους εκτελεστές στον τόπο του εγκλήματος. Όταν τελειώσει το «πρότζεκτ», η ομάδα διαλύεται. Αυτό το μοντέλο έχουν εξάγει σουηδικές εγκληματικές οργανώσεις στη Δανία.
Όσο για τη στρατολόγηση εφήβων, ο λόγος είναι απλός κατά τον Γκέρελ: «είναι φθηνοί και αναλώσιμοι».Δεν έχουν αξία για τα αφεντικά, δεν τους ενδιαφέρει αν οι νέοι συλληφθούν. Από την άλλη πλευρά, οι περισσότεροι νέοι που μπαίνουν σε συμμορίες το κάνουν για τα χρήματα, το «στάτους» και την αίσθηση ότι ανήκουν κάπου.
Ο κοινωνιολόγος Αϊντίν Σοέι αναφέρει ότι δεν υπάρχουν στη Δανία αρκετοί νέοι «στρατιώτες», όπως τους αποκαλούν, που είναι ενταγμένοι σε εγκληματικές οργανώσεις. Η εγκληματικότητα μεταξύ των νέων στη Δανία αγγίζει τα πιο χαμηλά ρεκόρ ιστορικά κι αυτό γιατί ήδη από το 2000 ελήφθησαν μέτρα πρόληψης, μέσω της στήριξης πολλών νέων στα σχολικά τους καθήκοντα, επαγγελματικού προσανατολισμού αλλά και μέσα από εθελοντισμό σε κοινωφελείς ομάδες. «Προσπαθούν να εντάξουν τους νέους σε υγιείς κοινωνικές ομάδες, ώστε να μην χρειάζονται την αναγνώριση περιθωριακών ομάδων και να μην αναζητούν την ένταξη σε εγκληματικές οργανώσεις» εξηγεί ο ειδικός στο dpa.
Στη Δανία υπάρχει επίσης ένας «άγραφος κανόνας» μεταξύ των συμμοριών: να μην στρατολογούν παιδιά για σοβαρά εγκλήματα. Γι’ αυτό στρέφονται στη Σουηδία. Ταυτόχρονα το γεγονός ότι στρέφονται στη Σουηδία δείχνει ότι και στη Δανία το περιβάλλον των συμμοριών έχει γίνει πιο βίαιο.
Την ίδια ώρα και η Σουηδία έχει δεσμευθεί να πράξει περισσότερα κατά των εγκληματικών ομάδων που στρατολογούν νέους. «Η Σουηδία πρέπει να κάνει περισσότερα, ώστε να εμποδίσει τα παιδιά να μπουν σε αυτόν τον κόσμο. Το ίδιο θα πρέπει να κάνουν και οι αρχές στη Δανία» εκτιμά ο Γκέρελ. Για τον ίδιο σημαντική είναι η συνεργασία των αρμόδιων αρχών στις δύο χώρες. Αυτό τουλάχιστον έχουν εξαγγείλει ήδη οι υπ. Δικαιοσύνης Δανίας και Σουηδίας και αναμένεται συνάντησή τους στην Κοπεγχάγη.
Το μεταναστευτικό και εδώ το πρόβλημα;
Για το ζήτημα παρουσιάζει επίσης ενδιαφέρον ένα άρθρο που ανακαλύψαμε στην ιστοσελίδα “European Conservative” με τίτλο: “Η Δανία λέει ότι η αποτυχημένη μεταναστευτική πολιτική της Σουηδίας ευθύνεται για το εξαγόμενο έγκλημα“. Η γενναιόδωρη μεταναστευτική πολιτική στη Σουηδία έθρεψε το αβγό του φιδιού και τις συνέπειες βιώνουν οι γύρω χώρες. Στο κείμενο γίνεται ξεκάθαρη αναφορά περί αποτυχίας ελέγχου της μετανάστευσης, η οποία έχει ως αποτέλεσμα μια συγκλονιστική αύξηση του βίαιου εγκλήματος.
«Η Σουηδία είναι ένα τρομακτικό παράδειγμα του τι συμβαίνει όταν δίνεται πολύ λίγη προσοχή στη μετανάστευση και τις πολιτικές επιβολής του νόμου», δήλωσε ο Δανός βουλευτής Preben Bang Henriksen στο Aftonbladet . «Ούτε οι συντηρητικές ούτε οι σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις έχουν αντιμετωπίσει το πρόβλημα».
«Η πραγματικότητα αυτή τη στιγμή είναι ότι όχι μόνο η Δανία, αλλά μεγάλα τμήματα των Σκανδιναβικών χωρών αισθάνονται τις συνέπειες των μακροχρόνιων αποτυχημένων μεταναστευτικών και νομικών πολιτικών στη Σουηδία, και το λαμβάνουμε εξαιρετικά σοβαρά υπόψη», δήλωσε στα μέσα ενημέρωσης αυτή την εβδομάδα ο υπουργός Δικαιοσύνης της Δανίας Peter Hummelgaard. .
Για δεκαετίες, η Σουηδία είχε τις πιο γενναιόδωρες μεταναστευτικές πολιτικές της Δυτικής Ευρώπης—κάτι που άλλαξε μόνο αφού η κεντροδεξιά κυβέρνηση, υποστηριζόμενη από τους Σουηδούς Δημοκρατικούς, ανέλαβε την εξουσία το 2022. Η χώρα έχει δεχθεί πάνω από 2 εκατομμύρια μετανάστες από την αλλαγή του αιώνα . Από τα 10 εκατομμύρια κατοίκους της Σουηδίας, το 20% γεννήθηκε στο εξωτερικό. Ενώ η παλίρροια φαίνεται να έχει αλλάξει , με τη χώρα να εμφανίζει πλέον καθαρή μετανάστευση, το εισαγόμενο οργανωμένο έγκλημα παραμένει.
Η αποτυχία ελέγχου της μετανάστευσης είχε ως αποτέλεσμα μια συγκλονιστική αύξηση του βίαιου εγκλήματος στην προηγουμένως ομοιογενή και ειρηνική σκανδιναβική χώρα. Όπως αναφέραμε προηγουμένως , η Σουηδία έχει το υψηλότερο κατά κεφαλήν ποσοστό ένοπλης βίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με 363 θανατηφόρους πυροβολισμούς πέρυσι—σε σύγκριση με έξι στις άλλες τρεις σκανδιναβικές χώρες μαζί.
Οι εγκληματικές συγκρούσεις που εξαπλώνονται στη Δανία δεν είναι κάτι καινούργιο. Πίσω στη δεκαετία του 1990, εγκληματικές συμμορίες μοτοσυκλετών διέσχιζαν τα στενά σε βίαιους πολέμους χλοοτάπητα. Αλλά η σημερινή κατάσταση είναι διαφορετική, τονίζουν οι Δανοί πολιτικοί: «Το ότι Σουηδοί παιδιά στρατιώτες έρχονται τώρα στη Δανία και πυροβολούν στους δρόμους μας είναι ένα εντελώς νέο πρόβλημα που λαμβάνουμε πολύ σοβαρά υπόψη», δήλωσε ο Δανός βουλευτής Bjørn Brandenborg.
«Εγκληματικές ομάδες στη Δανία έχουν προσλάβει παιδιά-στρατιώτες Σουηδούς-έτσι τους αποκαλώ-για να διεξάγουν εγκληματικές δραστηριότητες», δήλωσε ο Hummelgaard σε συνέντευξη Τύπου τη Δευτέρα. Η Δανία έχει χειριστεί 25 τέτοιες υποθέσεις από τον Απρίλιο, είπε.
Ο Hummelgaard απευθύνθηκε στα σουηδικά μέσα ενημέρωσης για να περάσει ένα άλλο μήνυμα – όχι σε πολιτικούς αλλά σε επίδοξους εγκληματίες: Το δικαστικό σύστημα της Δανίας έχει σκληρότερες ποινές και υψηλότερο ποσοστό καταδίκων από το σουηδικό.
«Και δεν θα ξεφύγεις εύκολα μόνο και μόνο επειδή είσαι ανήλικος», είπε.
Πέρυσι, η Σουηδία ποινικοποίησε τη συμμετοχή ατόμων κάτω των 18 ετών σε εγκληματικές δραστηριότητες. Αλλά πρέπει να γίνουν περισσότερα από τη δικαστική πλευρά, λέει ο Hummelgaard. Για παράδειγμα, η Σουηδία δεν έχει ισοδύναμο με το bandepakke (πακέτο συμμοριών) της Δανίας — έναν αυτόματο διπλασιασμό των ποινών για εγκλήματα που διαπράχθηκαν σε σχέση με συμμορία.
«Είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι είναι απαραίτητες σκληρές ποινές όταν κάποιος διαπράττει σοβαρά εγκλήματα, ακόμη και σε νεαρή ηλικία», είπε ο Hummelgard .
Η Δανία έχει χρησιμοποιήσει με επιτυχία και άλλα μέσα για την αντιμετώπιση του εγκλήματος των νέων μεταναστών. Η καταδίκη για έγκλημα μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την απέλαση ολόκληρης της οικογένειας ενός μετανάστη. «Πρόκειται να κάνουμε τη ζωή όσο το δυνατόν πιο δύσκολη για τους εγκληματίες», είπε.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης της Σουηδίας Gunnar Strömmer ρίχνει μέρος της ευθύνης στις δανικές συμμορίες που προσλαμβάνουν νέους συμβασιούχους δολοφόνους, αλλά παραδέχεται ότι η χώρα του πρέπει να επωμιστεί μέρος του βάρους.
“Αυτός είναι επίσης ο λόγος που αλλάζουμε τώρα την πολιτική μας με μια ευρύτερη έννοια, και το κάνουμε σε μεγάλο βαθμό με τη Δανία ως πρότυπο”, είπε . «Στην πράξη, τώρα εφαρμόζουμε τα πακέτα συμμοριών της Δανίας».
Ο Στρόμερ θα συναντηθεί με τον Δανό ομόλογό του στην Κοπεγχάγη την επόμενη εβδομάδα για να συζητήσουν την αυξημένη συνεργασία μεταξύ των υπηρεσιών επιβολής του νόμου των δύο χωρών. Μια κοινή δύναμη συνεργασίας στη Στοκχόλμη, συμπεριλαμβανομένων των φινλανδικών και νορβηγικών αρχών επιβολής του νόμου, βρίσκεται ήδη στα σκαριά.
«Γνωρίζω ότι τα πράγματα έχουν αρχίσει να συμβαίνουν στη Σουηδία και σέβομαι ότι έχουν μια μακρύτερη δημοκρατική διαδικασία», είπε ο Hummelgaard . «Αλλά δεν θέλω να κρύψω το γεγονός ότι η Σουηδία έχει προειδοποιηθεί για αυτό εδώ και πολλά χρόνια».