Πελέ: Αν για πολλούς το ποδόσφαιρο είχε όνομα, τότε αυτό θα ήταν του Πελέ. Ο Βραζιλιάνος θρύλος του αθλήματος μπορεί να «έφυγε» από την ζωή σε ηλικία 82 ετών μετά από μεγάλη «μάχη» που έδωσε με τον καρκίνο όμως η κληρονομιά του είναι αιώνια όπως και η παρακαταθήκη που άφησε στους επόμενους ποδοσφαιριστές, που βλέποντας βίντεο από όσα έκανε και προσπάθησαν να τον φτάσουν ή ακόμα, όσο… ιερόσυλο κι αν ακούγεται, να τον ξεπεράσουν. Τα πάντα ξεκίνησαν από μια τραγωδία για το ποδόσφαιρο της Βραζιλίας, την ήττα από την Ουρουγουάη στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου 1950, όταν ο μόλις 10 ετών Έντσον Αράντες Ντο Νασιμέντο υποσχέθηκε στον πατέρα του, ο οποίος ήταν σκασμένος από το αποτέλεσμα, πως: «Μπαμπά, μην κλαις! Θα κερδίσω εγώ το Μουντιάλ για εσένα», κάτι που φυσικά το έκανε πράξη όχι μια αλλά τρεις φορές. Αυτά όμως είναι γνωστά… Ας δούμε μαζί γεγονότα τα οποία ελάχιστοι ξέρουν για τον Πελέ.
Πήρε το όνομά του από τον Τόμας Έντισον
Όπως είχε αποκαλύψει το 2014 ο Πελέ, ο πατέρας του, Ζοάο Ράμος, ήταν και αυτός ποδοσφαιριστής γνωστός ως Ντοντίνιο και μαζί με την μητέρα του, Ντόνα Σελέστε, τον ονόμασαν Έντσον προς τιμήν του Τόμας Έντισον, μιας και η ηλεκτρική ενέργεια είχε μόλις φτάσει στην περιοχή που γεννήθηκε.
«Ήμουν πραγματικά περήφανος που πήρα το όνομά μου από τον Τόμας Έντισον και ήθελα να με λένε Έντσον», έγραψε σε ένα άρθρο του Guardian το 2006 ο Βραζιλιάνος . «Νόμιζα ότι το Πελέ ακουγόταν φρικτό. Ήταν ένα όνομα για τα σκουπίδια. Το Έντσον ακουγόταν πολύ πιο σοβαρό και σημαντικό».
Τα φτωχά χρόνια και η ευρηματικότητα για να παίξει ποδόσφαιρο
Ο Πελέ μεγάλωσε σε μια πολύ φτωχή γειτονιά και για να μπορέσει να παίξει ποδόσφαιρο και να εξασκείται στις ντρίμπλες, είχε δημιουργήσει μια μπάλα από μια κάλτσα γεμισμένη με κουρέλια. Στα έξι του η οικογένεια μετακόμισε σε μια μεγαλύτερη πόλη στη νότια Βραζιλία, όπου γυάλιζε παπούτσια και πουλούσε ψητά φιστίκια έξω από τις κινηματογραφικές αίθουσες για να κερδίσει χρήματα για μια μπάλα ποδοσφαίρου. Την ίδια στιγμή το κόστος για την αγορά παπουτσιών ήταν τεράστιο και συχνά έπαιζε ξυπόλητος, μέχρι που αυτός και οι φίλοι του έφτιαξαν μια ομάδα ποδοσφαίρου με όνομα «Οι Ξυπόλητοι».
Το πρώτο συμβόλαιο που μπορεί να κάνει πολλούς να… γελάνε
Το πρώτο του συμβόλαιο ο Πελέ το υπέγραψε το 1956, με την Σάντος, σε ηλικία μόλις 15 ετών και ο ίδιος κάθε τέλος του μήνα έβαζε στην τσέπη του 10 δολάρια. Όπως είχε αναφέρει το ESPN τα πρώτα χρήματα που πήρε τα έδωσε για να αγοράσει στην μητέρα του μια σόμπα υγραερίου, αν και η πόλη τους δεν είχε τη δυνατότητα να διοχετεύει αέριο στα σπίτια. Σχεδόν 20 χρόνια μετά, το 1976, ο Πελέ θα υπέγραφε συμβόλαιο με την Κόσμος της Νέας Υόρκης αξίας 7 εκατομμυρίων ευρώ, για τρία χρόνια, ποσό που τον έκανε τον πιο ακριβοπληρωμένο εκείνη την εποχή στον κόσμο.
Ο Εθνικός Θησαυρός που τελικά τον κράτησε στην Σάντος
Η κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου το 1958 έκανε πολλές ομάδες της Ευρώπης να ενδιαφερθούν και συγκεκριμένα η Ρεάλ Μαδρίτης, η Γιουβέντους, η Ίντερ και η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ άρχισαν να φλερτάρουν το ανερχόμενο αστέρι της Βραζιλίας. Ο ίδιος όπως είχε αναφέρει δεν ήθελε να φύγει από την Σάντος με αποτέλεσμα το 1961 ο πρόεδρος της χώρας, Ζάνιο Κουάντρος, να τον ανακηρύξει σαν Εθνικό Θησαυρό, κάτι που τον κράτησε για πάντα στην ομάδα της καρδιάς του.
Ο ποδοσφαιρικός θρύλος που κατέχει δύο βραβεία Γκίνες
Ο Πελέ κατάφερε να κατακτήσει τρία Παγκόσμια Κύπελλα με τη Βραζιλία (το 1958, το 1962 και το 1970), κάτι που είναι ο μοναδικός που το έχει κάνει και τον βάζει στο βιβλίο Γκίνες. Παράλληλα συνολικά στην καριέρα πέτυχε 1.283 συνολικά γκολ, ρεκόρ αξεπέραστο ακόμα και τώρα. Να σημειώσουμε πάντως ότι περισσότερα από 500 από αυτά τα γκολ σημειώθηκαν σε «ανεπίσημα φιλικά και παιχνίδια περιοδείας», παρά σε επαγγελματικούς αγώνες, όπως αναφέρει και η FIFA.
O Χένρι Κίσινγκερ ήταν αυτός που τον έπεισε να παίξει στις ΗΠΑ
Ο Πελέ σταμάτησε από την εθνική Βραζιλίας και την Σάντος το 1974, εποχή που ο υπουργός Εξωτερικών Χένρι Κίσινγκερ ταξίδεψε στο Σάο Πάολο για να τον πείσει να επιστρέψει στο παιχνίδι για την Κόσμος της Νέας Υόρκης.
«Με κάλεσε να πάω μαζί του στο καφέ και μου είπε: «Άκου. Ξέρεις ότι είμαι από τις Ηνωμένες Πολιτείες και ασχολούμαι με την πολιτική εκεί. Το ποδόσφαιρο έρχεται εκεί , το παίζουν. Θα θέλατε να μας βοηθήσετε να προωθήσουμε το ποδόσφαιρο στις Ηνωμένες Πολιτείες;», είχε πει ο Πελέ το 2016 στο Esquire.
Λίγο πριν πάρει την τελική του απόφαση ο Πελέ θυμόταν ένα τηλεγράφημα από τον Κίσινγκερ που έγραφε: «Εάν αποφασίσεις να υπογράψεις συμβόλαιο, είμαι βέβαιος ότι η παραμονή σου στις Ηνωμένες Πολιτείες θα συμβάλει σημαντικά στην ανάπτυση στενότερων δεσμών μεταξύ Βραζιλίας και Ηνωμένων Πολιτειών στον τομέα του αθλητισμού»
Ο μύθος που κατάφερε να σταματήσει έναν πόλεμο
Η αγάπη του κόσμου, αλλά και ο θαυμασμός προς το πρόσωπό του ήταν τέτοιος που το 1967 κατάφερε να σταματήσει, για 48 ώρες, με την παρουσία του τον εμφύλιο πόλεμο που γινόταν στην Νιγηρία, μιας και ο ίδιος, μαζί με την Σάντος, θα έδινε έναν φιλικό αγώνα στην πρωτεύουσα της χώρας, Λάγος. Μάλιστα η ιστοσελίδα της Σάντος διευκρινίζει ότι ο στρατιωτικός κυβερνήτης της περιοχής Σάμουελ Ογκμπεμούντια κήρυξε αργία και άνοιξε μια γέφυρα ώστε και οι δύο πλευρές να παρακολουθήσουν τη νίκη 2-1 του Πελέ επί της Νιγηρίας.
«Μας ζήτησαν να παίξουμε έναν φιλικό αγώνα στη Μπενίν Σίτι, εν μέσω εμφυλίου πολέμου, αλλά η Σάντος ήταν τόσο αγαπητή που συμφώνησαν σε κατάπαυση του πυρός την ημέρα του αγώνα. Έγινε γνωστή ως η ημέρα που «η Σάντος σταμάτησε τον πόλεμο», έγραψε ο Πελέ το 2020.
Το παγκόσμιο αστέρι που αγωνίστηκε μόλις σε δύο ομάδες
Ο Πελέ, αν και είχε αναγνωριστεί από τότε που έπαιζε, σαν ένας από τους μεγαλύτερους ποδοσφαιριστές όλων των εποχών, αγωνίστηκε μόλις σε δύο ομάδες, την Σάντος και την Κόσμος της Νέας Υόρκης. Μάλιστα τον Οκτώβριο του 1977 ο Πελέ έπαιξε το τελευταίο επίσημο παιχνίδι της καριέρας του, μπροστά σε 77000 θεατές, ανάμεσά τους και ο Μοχάμεντ Άλι, στο Τζάιαντ του Νιου Τζέρσεϊ. Εκείνη την ημέρα για ένα ημίχρονο θα αγωνιστεί με την Σάντος, ενώ το δεύτερο με την Κόσμος, ενώ για την ιστορία ο σύλλογος από τις ΗΠΑ θα είναι νικητής με 2-1.
Αναγορεύτηκε ιππότης από την Βασίλισσα Ελισάβετ
Μπορεί ο Πελέ να μην είχε βρετανική υπηκοότητα, όμως αυτό δεν εμπόδισε την Βασίλισσα Ελισάβετ, το 1997, να του απονείμει τον τίτλο του Ιππότη Διοικητή της Βρετανικής Αυτοκρατορίας για το ανθρωπιστικό έργο και τον ακτιβισμό του. Νωρίτερα και συγκεκριμένα το 1994 υπηρέτησε ως Πρωταθλητής Αθλητισμού του Εκπαιδευτικού, Επιστημονικού και Πολιτιστικού Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών και Πρεσβευτής Καλής Θέλησης για τη UNICEF, δημιουργώντας εκστρατείες όπως το Children in Need. «Θα μείνει πάντα στη μνήμη μου», έγραψε στο Twitter το 2020 σκεφτόμενος την τιμή που του έκανε η Βασίλισσα. «Ευχαριστώ όλους τους Βρετανούς για τη στοργή τους».