Oταν το ποδόσφαιρο γίνεται ζήτημα ζωής ή θανάτου

Οι δύο αντίπαλοι όμως που βρίσκονται απέναντι απόψε στο Σάο Πάολο στα ημιτελικά αυτού του 21ου Μουντιάλ, η Αργεντινή και η Ολλανδία μπορούν να κοιτάξουν προς τα πίσω σε μία άλλη αναμέτρησή τους για να καταλάβουν πόσο διαφορετικά ήταν τα γεγονότα πριν 36 χρόνια!
Το 1978 στην Αργεντινή, η σκιά του δικτατορικού καθεστώτος του στρατηγού Χόρχε Βιδέλα έπεφτε βαριά πάνω από το τουρνουά. Η ΦΙΦΑ αρνήθηκε να αλλάξει τη χώρα διεξαγωγής όταν το 1976 ο στρατός έριχνε με πραξικόπημα την Ισαβέλλα Περόν. Τα όσα έγιναν στη διάρκεια εκείνου του Μουντιάλ παραμένουν ακόμη στη μνήμη όσων τα έζησαν. Λένε πως ολοκληρωμένο Παγκόσμιο Κύπελλο δεν υπάρχει χωρίς τις κατάλληλες θεωρίες συνωμοσίας άρα εκείνη η έκδοση του Μουντιάλ, ήταν η πιο ολοκληρωμένη. Η πρόκριση των Αργεντινών μέχρι τον τελικό πέρασε διά πυρός και σιδήρου. Είχε τόσο τη βοήθεια της ΦΙΦΑ όσο και της διαιτησίας. Στο πρώτο ματς με την Ουγγαρία οι Μαγυάροι έμειναν με 9 (αποβολές των Τόροτσικ και Νίλαζι) πριν η Αργεντινή ανατρέψει το σκορ σε 2-1, με τη Γαλλία δόθηκε ένα πέναλτι που δεν υπήρξε ποτέ. Και έχοντας παίξει νωρίτερα η Βραζιλία το δικό της τελευταίο ματς στο μπερδεμένο σύστημα που ίσχυε στα ημιτελικά, η Αργεντινή γνώριζε πως ήθελε με το Περού νίκη με τέσσερα γκολ. Νίκησε με 6-0 και για τον αγώνα εκείνο έχουν γραφτεί πάρα πολλά.

Πριν τον τελικό με την Ολλανδία, που δεν είχε -σε σύγκριση με το '74- τον Γιόχαν Κρόιφ και τον Βιμ βαν Χάνεγκεμ, ο επικεφαλής του Μουντιάλ αντιστράτηγος Λακόστε μίλησε στον προπονητή Μενότι και στους ποδοσφαιριστές. «Θέλουμε τη νίκη. Το έθνος τη χρειάζεται, οπότε δεν τολμώ να φανταστώ πως δεν θα κερδίσετε. Να ξέρετε πως η αποτυχία σας θα έχει συνέπειες». Τα λόγια του πάγωναν το αίμα, όπως αποκάλυψε χρόνια μετά ο σέντερ φορ της Αργεντινής Αλμπέρτο Λούκε. Για ένα καθεστώς που τους αντιφρονούντες τούς έβαζαν σε ελικόπτερα και τους πετούσαν δεμένους από ψηλά στα παγωμένα νερά του Ατλαντικού, δεν ήταν απλά ένα τουρνουά. Ηταν μία ανάγκη να βγάλει τον κόσμο στους δρόμους.

Ο τελικός της 25ης Ιουνίου του 1978 ξεκίνησε με πόλεμο νεύρων. Οι Ολλανδοί βγήκαν πρώτοι μετά από υπόδειξη του Ιταλού διαιτητή Γκονέλα. Πήραν την κρυάδα της εξέδρας, όπως θυμάται ο Γιόχαν Νέεσκενς, σκόρερ του ολλανδικού πέναλτι τέσσερα χρόνια πριν στον τελικό με τη Γερμανία. «Ο κόσμος έκανε σαν τρελός. Μιλούσα στον Χάαν και δεν με άκουγε! Επίτηδες οι Αργεντίνοι αργούσαν για να μας κάνουν να αισθανθούμε την πίεση».
Όταν τελικά μέσα σε μία θάλασσα από χαρτάκια η γηπεδούχος ομάδα έκανε την εμφάνισή της, ο αρχηγός Ντανιέλ Πασαρέλα παραπονέθηκε για τον γύψο που είχε στο χέρι ο Ρενέ φαν ντε Κέρκοφ. Αλλη καθυστέρηση μέχρι να γίνει αντικατάσταση με έναν επίδεσμο. «Αυτό το γεγονός μας πείσμωσε. Αφού ήθελαν πόλεμο θα τον είχαν» μου είπε χρόνια μετά, σε μία βραδιά στο Αμστερνταμ μαζί με τον Βιμ Σουρμπίρ, ο τότε αρχηγός των Ολλανδών Ρούντι Κρολ.

Στα πρώτα είκοσι λεπτά του τελικού ο Ιταλός διαιτητής έδειξε φανερά τη διάθεσή του να βοηθήσει τους Αργεντίνους. Τα δυνατά τους φάουλ έμεναν ατιμώρητα, αντίθετα με εκείνα των Ολλανδών. Ο Μάριο Κέμπες άνοιξε το σκορ και το γήπεδο κόντεψε να γκρεμιστεί. Ο,τι και να δοκίμαζαν οι Ολλανδοί δεν έπιανε. Ωσπου δέκα λεπτά πριν τη λήξη, μία τέλεια σέντρα βρήκε το κεφάλι του αναπληρωματικού φορ Ντικ Νανίγκα, τον οποίο ο αείμνηστος Αυστριακός τεχνικός των «οράνιε», Ερνστ Χάπελ είχε ρίξει στο ματς ως τελευταίο χαρτί.

Το 1-1 έστελνε το παιχνίδι στην παράταση, εκτός αν κάποιος προλάβαινε να κάνει κάτι! Με το ρολόι να δείχνει πως είχε περάσει η κανονική λήξη κατά ένα λεπτό, μία μακρινή μπαλιά έσκασε μέσα στην περιοχή των Αργεντινών. Οι αμυντικοί σάστισαν, ο γκολκίπερ Φιλιόλ έκανε διστακτική έξοδο. Ο άνθρωπος του τουρνουά για την Ολλανδία, ο Ρόμπι Ρένζεμπρινκ που είχε επωμιστεί τον ηγετικό ρόλο αντί του Κρόιφ, πρόλαβε να «τσιμπήσει» την μπάλα. Το δοκάρι ωστόσο σταμάτησε την πορεία της προς τα δίχτυα. Σπάνια η διαφορά ανάμεσα στην ποδοσφαιρική αθανασία και την ωμή σκληρή πραγματικότητα υπήρξε τόσο κοντινή! Για λίγα δευτερόλεπτα όλος ο κόσμος πίστευε πως η Ολλανδία ήταν πρωταθλήτρια κόσμου!

Όμως τελικά έμενε χωρίς στέμμα για μία ακόμη διοργάνωση! Η χώρα που δίδαξε το ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο σε όλο τον πλανήτη στην δεκαετία του '70 θα βίωνε ακόμη ένα δράμα. Οσο για τους Αργεντίνους, αυτοί ανάσαναν με ανακούφιση... «Νόμιζα πως ήταν γκολ και είπα από μέσα μου πως καλύτερα να πεθάνω τώρα παρά στην φυλακή» ομολόγησε ο αριστερός μπακ Αλμπέρτο Ταραντίνι σε συνέντευξή του σε ιταλικό περιοδικό. Οι Ολλανδοί όμως πώς θα έφευγαν από το γήπεδο αν κέρδιζαν; «Εχω την εντύπωση πως δεν θα είχαμε καλό τέλος. Εβλεπες πως γι’ αυτούς δεν υπήρχε τίποτα άλλο. Δεν μπορώ να σκεφτώ τι θα έβρισκε ο διαιτητής για να ακυρώσει το γκολ, αν έμπαινε», θυμάται ο Γιόχαν Νέεσκενς. Μέσα από τα αποδυτήρια των Ολλανδών είναι μία φωτογραφία που μου χάρισε το 2011 ο Βιμ Σουρμπίρ και τη χρησιμοποίησα και στο καινούργιο μου βιβλίο «ΣΤΙΓΜΕΣ ΜΟΥΝΤΙΑΛ» που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις ΤΟΠΟΣ. Δείχνει ξεκάθαρα το σκληρό πρόσωπο της ήττας και το πώς συνειδητοποιούν οι παίκτες της Ολλανδίας πως η χρυσή τους ευκαιρία χάθηκε για πάντα!

Ο Κέμπες και ο Μπερτόνι στην παράταση χάρισαν τη λύτρωση στον Μενότι και στους συμπαίκτες τους. Η Αργεντινή με 3-1 λύγιζε την Ολλανδία και ήταν για πρώτη φορά πρωταθλήτρια Κόσμου. Την παραμονή εκείνου του τελικού οι εφημερίδες είχαν ένα αφιέρωμα σε ένα παιδί που είχε μείνει έξω από την αποστολή την τελευταία στιγμή. Με δάκρυα στα μάτια έλεγε πως το επόμενο Μουντιάλ θα ήταν δικό του. Τον έλεγαν Ντιέγκο Μαραντόνα. Τη συνέχεια υποθέτω τη γνωρίζετε...

ΠΗΓΗ: SportDay