Αν διαφέρουν σε κάτι οι σημερινές εκλογές από τις παλαιότερες, αυτό είναι η λαική συμμετοχή. Ακόμη και οι μεγαλύτερες προεκλογικές συγκεντρώσεις σήμερα είναι άγευστες και άχρωμες. Λείπει το αλάτι. Το πάθος, τα συνθήματα. Μαζευόταν παλιά ο κόσμος και φώναζε τρεις λέξεις: "Έξω οι Αμερικανοί". Κόλαση! Κραυγή καταγγελίας των ΗΠΑ για την επτάχρονη χούντα.

Προς την ίδια κατεύθυνση και το σύνθημα: "Φόλα στο σκύλο της ΕΣΑ", που φωτογράφιζε τον ταξίαρχο αρχηγό της Στρατιωτικής Αστυνομίας Δημήτρη Ιωαννίδη, που ήταν γνωστός και σαν ο αόρατος δικτάτορας. Ένα μεγάλο πανηγύρι. Με κυρίαρχο σύνθημα: "Δημοκρατία", εκατοντάδες χιλιάδες λαού έπαιρναν μέρος σ΄ αυτές τις ανεπανάληπτες σε όγκο και παλμό, εκδηλώσεις, που ακολούθησαν την πτώση της δικτατορίας.

Και μετά όλοι στις συγκεντρώσεις του Πέτρου Γαρουφαλιά και του Μπάμπη Κωνσταντόπουλου, "Πέτρο πουστη-ρίζεσαι" φώναζαν οι διαδηλωτές, ενώ από τον Μπάμπη ζητούσαν δύο πράγματα: "Όχι τρύπες στα μακαρόνια" και "όχι τζατζίκι στο σουβλάκι".

Στις εκλογές του 1977, οι διαφωνίες μεταξύ των κομμάτων άρχισαν να εκδηλώνονται και συνθηματολογικά. Στην αναμέτρηση αυτή ξεχώρισαν οι παρατάξεις που θα κυβερνούσαν τη χώρα μέχρι σήμερα. Τότε είχαμε τα πρώτα: "ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει δεξιά", από την πλευρά των οπαδών του ΠΑΣΟΚ, και "Σβήνει ο ήλιος του ΠΑΣΟΚ" ή, "φόλα στον σκύλο του ΠΑΣΟΚ" από την πλευρά των οπαδών της Νέας Δημοκρατίας.

Στις εκλογές του 1981 βγήκαν τα μεγάλα μαχαίρια. Μιλάμε για οπαδηλίκι. Στο στόχαστρο όχι μόνο κόμματα, αλλά και αρχηγοί. Οι οπαδοί του ΠΑΣΟΚ έριξαν το βιτριόλι τους στον τότε πρωθυπουργό Γ. Ράλλη που δεν έλεγε καλά το ρό. "Θέλουμε πρωθυπουργό που να λέει καλά το ρό", φώναζαν οι του ΠΑΣΟΚ. Εξίσου καυστικό και το σύνθημα των οπαδών της ΝΔ. για τον Α. Παπανδρέου: "Αυτός, αυτός είναι αρχηγός και όχι ο μεθύστακας ο Αμερικανός". Ακούστηκαν και άλλα: "Μπολσεβίκοι και ΠΑΣΟΚ, δεν μας θέλουν στην ΕΟΚ", φώναζαν οι της ΝΔ., στέλνοντας μήνυμα στους συντηρητικούς ψηφοφόρους για την πολιτική του ΠΑΣΟΚ αν ανέβαινε στην εξουσία. Οι του ΠΑΣΟΚ απαντούσαν με το κλασσικό τους πλέον σύνθημα, "ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει δεξιά".

Το σύνθημα αυτό θα κυριαρχούσε και στις εκλογές του 1985, οπότε έγιναν τέρατα και σημεία. Οπαδοί του ΠΑΣΟΚ πήγαιναν στις συγκεντρώσεις με την πρώτη σελίδα της Αυριανής που παρουσίαζε τον τότε αρχηγό της ΝΔ Κ. Μητσοτάκη σαν συνεργάτη των Γερμανών κατακτητών. Και φώναζαν το σύνθημα: "Φόλα στο σκύλο των ές-ες". Οι της ΝΔ απαντούσαν: "Κάτω η χούντα του ΠΑΣΟΚ". Αντεπίθεση των οπαδών του ΠΑΣΟΚ: "Στις δύο του Ιούνη πεθαίνει το γουρούνι".

Οι τόνοι ανέβηκαν ακόμη περισσότερο στις εκλογές του 1989, που έγιναν μέσα σε κλίμα έντονης σκανδαλολογίας. Βασικό σύνθημα από την πλευρά της ΝΔ: "Κάτω οι κλέφτες του ΠΑΣΟΚ" και "το Αέρα–αέρα να φύγει η χολέρα". Το τελευταίο αυτό θα το ...επέστρεφαν οι του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές του 1993. Ακούστηκε επίσης και το σύνθημα "κα-κα-κάθαρση".

Το 1993, όταν όλα έδειχναν επιστροφή του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία, ο Κ. Μητσοτάκης ανακοίνωσε μειώσεις στις τιμές των αυτοκινήτων. Οι του ΠΑΣΟΚ απάντησαν με το προεκλογικό σύνθημα "Καλύτερα παπάκι παρά τον Μητσοτάκη". Επίσης με αφορμή την ιδιωτικοποίηση των αστικών συγκοινωνιών δημιούργησαν το σύνθημα "ΕΑΣ-ΕΑΣ να φύγει ο κερατάς".

Διαχρονικό και εναλλασσόμενο ήταν άλλωστε το σύνθημα "όταν οι άλλοι θα ψάχνουν για αρχηγό εμείς θα σε φωνάζουμε ξανά πρωθυπουργό".

ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ: Επιχείρηση της Ν. Δημοκρατίας να μη βγει η Ντόρα Μπακογιάννη στην Α΄ Αθηνών, γράφει με λεπτομέρειες, ο   apodytiriakias.gr  

Πολιτική LIFE