Οι μαρξιστές υποστήριξαν κάποτε πως η Ιστορία ναι μεν επαναλαμβάνεται αλλά ως φάρσα ή ως τραγωδία...
...ωστόσο κάποιες φορές μπορεί να επαναλαμβάνεται και ως λύτρωση ή ευτυχία!
Το εννοώ αυτό, όπως το εννοεί και μια ολόκληρη χώρα, η Ζάμπια, που της έλαχε ο κλήρος να πανηγυρίσει την κορυφαία αθλητική επιτυχία στην ιστορία της και να φωτίσει την ποδοσφαιρική ζωή της, σε μια πόλη που πριν από 19 χρόνια τη βύθισε στο σκοτάδι και έγινε ο τάφος της!
Αυτή είναι όντως μια ευτυχία που μοιάζει με φάρσα!
Είναι επίσης η επιβεβαίωση μιας από τις κλασικές ατάκες της «Casablanca», διότι όπως ο Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ είδε ξαφνικά μπροστά του την παλιά ερωμένη του, Ινγκριντ Μπέργκμαν, και αναρωτήθηκε «Of all the gin joints, in all the towns, in all the world, she walks into mine»...
...ομοίως και ο Καλούσα Μπουάλια, καμαρώνοντας τους επιγόνους στον θρόνο του Κυπέλλου Αφρικής, θα μπορούσε να κοιτάξει προς τον ουρανό και να αναλογιστεί πως «απ' όλες τις πόλεις του κόσμου, ο Θεός διάλεξε τη Λιμπρεβίλ, για να μας δώσει τη λύτρωση»!
Για το ποδόσφαιρο της Ζάμπιας το ρολόι σταμάτησε στις 27 Απριλίου του 1993, όταν η υπέροχη εθνική ομάδα της ξεκληρίστηκε στον αέρα ταξιδεύοντας από τη Λουσάκα προς το Ντακάρ, όπου θα αντιμετώπιζε τη Σενεγάλη, σε αγώνα της προκριματικής φάσης του Μουντιάλ του 1994...
Το στρατιωτικό αεροπλάνο Buffalo DHC-5D σταμάτησε για έναν πρώτο ανεφοδιασμό στην Μπραζαβίλ του Κονγκό, ύστερα έκανε μια δεύτερη στάση στη Λιμπρεβίλ της Γκαμπόν και όταν απογειώθηκε με προορισμό το Αμπιτζάν της Ακτής Ελεφαντοστού, όπου ήταν προγραμματισμένο το τρίτο stop over, εξερράγη και συνετρίβη, παίρνοντας μαζί του τριάντα ψυχές...
Τώρα που το συνειδητοποιώ, αυτό το παιχνίδι των τρομακτικών συμπτώσεων δεν περιορίζεται μονάχα στην επιστροφή των «Copper Bullets» στη μοιραία αφετηρία (Λιμπρεβίλ), αλλά επεκτείνεται και στον μοιραίο προορισμό: τότε η Ζάμπια κατευθυνόταν προς την Ακτή Ελεφαντοστού, την οποία νίκησε στον προχθεσινό τελικό του Κυπέλλου της Αφρικής!
Ο Καλούσα Μπουάλια, τον οποίον ανέφερα προηγουμένως, είναι ο κορυφαίος ποδοσφαιριστής στην ιστορία της Ζάμπιας: ο κορυφαίος και συνάμα ο πιο τυχερός, διότι εκείνη την εποχή αγωνιζόταν (1989-1994) στην Αϊντχόφεν και θα ταξίδευε κατευθείαν από την Ολλανδία με προορισμό το Ντακάρ!
Αρχηγός τότε των «χάλκινων σφαιρών», πρώτος σε συμμετοχές (147) και δεύτερος σε γκολ (100), καλύτερος Αφρικανός παίκτης του 1988 και υποψήφιος για τον τίτλο του «1996 FIFA World Player of the Year», o Καλούσα φορούσε τη φανέλα της εθνικής μέχρι τα 41 του, διετέλεσε προπονητής της από το 2003 έως το 2006, εν συνεχεία ανέλαβε την προεδρία της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας...
...και προχθές ο Θεός τον αξίωσε να ζήσει τη μεγάλη στιγμή που αισθανόταν ότι του χρώσταγε!
Οντως, αυτό υπήρξε ένα χρέος που αυγατίστηκε από τους τόκους 19 ετών, διότι ο Καλούσα ηγήθηκε και της νέας εθνικής ομάδας της Ζάμπιας, η οποία δεν προκρίθηκε στο Μουντιάλ του '94, αλλά την επόμενη κιόλας χρονιά έφτασε στον τελικό του Κυπέλλου Αφρικής και ηττήθηκε με 2-1 από τη Νιγηρία...
Τους έμεινε το απωθημένο της κατάκτησης του τίτλου, που όσο περνούσαν τα χρόνια μεγάλωνε, μαζί με το χρέος προς τους νεκρούς τους κι επιτέλους ο Καλούσα κατάφερε να εκπληρώσει το ιερό τάμα στους παλιούς συντρόφους του, που αναπαύονται στο μνημείο ηρώων της Λουσάκα...
Τον περασμένο Αύγουστο, σε ένα δημοσιογραφικό ταξίδι μου στη Φρανκφούρτη, γνώρισα έναν δημοσιογράφο από τη Ζάμπια: λέγεται Σίντνεϊ Μουγκάλα κι όταν πιάσαμε την κουβέντα μού είπε ότι από εκείνη τη μοιραία μέρα ο Μπουάλια ορκίστηκε στον Θεό, στους νεκρούς συμπαίκτες και στον εαυτό του ότι σε όλη του την υπόλοιπη ζωή θα κάνει ό,τι μπορεί για να δώσει ένα νόημα στη θυσία τους!
Πέρασαν 19 χρόνια και επιτέλους τήρησε την υπόσχεσή του...
Παρεμπιπτόντως, ο εμβληματικότερος ποδοσφαιριστής που αναδείχθηκε από την (παλιά βρετανική αποικία, η οποία τότε λεγόταν) Βόρεια Ροδεσία είχε προκαλέσει πάταγο στο παγκόσμιο ποδοσφαιρικό στερέωμα στο ολυμπιακό τουρνουά του 1988 στη Σεούλ, όπου πέτυχε τρία γκολ και οδήγησε τη Ζάμπια στη νίκη επί της Ιταλίας με 4-0...
Στη συνέχεια οι «Chipolopolo» αποκλείστηκαν από τη Γερμανία του Γιούργκεν Κλίνσμαν και αυτός ήταν ο πρώτος κρίκος σε μια αλυσίδα μεγάλων αλλά ατελέσφορων προσπαθειών να ανέβουν σε μια ποδοσφαιρική κορυφή...
...και σε πείσμα του εθνικού προϊόντος τους που είναι ο χαλκός και του αντίστοιχου παρωνυμίου τους, να πιάσουν μια φορά χρυσάφι!
Υστερα από πολλές ανασκαφές, το βρήκαν και το εξόρυξαν προχθές στη μαρτυρική Λιμπρεβίλ, για να εξαγνίσουν τη θυσία του '93 και να δικαιωθούν για τη μακρά αναρρίχησή τους τους που όλο κάτι συνέβαινε και δεν κατέληγαν σε μια κορυφή...
Μ' αυτά και μ' αυτά, η Ζάμπια, που ήταν φιναλίστ του Κυπέλλου Αφρικής το 1974 και το 1994, στέφθηκε πρωταθλήτρια Αφρικής και απέδειξε πως μερικές φορές η Ιστορία μπορεί να επαναλαμβάνεται και ως ευτυχία!
Πηγή: Goal