Μια κουβέντα του Ανέστη Πεταλίδη είναι αυτή που (νομίζω ότι) περικλείει και συνοψίζει όλη την αλήθεια για τον Γιώργο Τσιλιγκαρίδη: «Καλός Πόντιος και καλός Αρειανός»…

Αυτός ο καλός Πόντιος και καλός Αρειανός έφυγε χθες από τον μάταιο τούτο κόσμο, αφήνοντας πίσω του μια ανεκτίμητη διαθήκη –κτήμα όλων των γενεών του ελληνικού αθλητισμού: τον Νίκο Γκάλη!

Ως τέτοιον άλλωστε επέμενε να τον αναγνωρίζει και να τον συστήνει η ελληνική αθλητική πιάτσα: ως τον άνθρωπο που έφερε τον Γκάλη στην Ελλάδα, ένας τίτλος τιμής, που θα μπορούσε να αποτελεί και την επιγραφή στην επιτύμβια στήλη του…

Τον συχωρεμένο τον γνώρισα πριν από καμιά εικοσιπενταριά χρόνια και δυστυχώς δεν τον ξανασυνάντησα τον Δεκέμβριο του 2009, στη Θεσσαλονίκη, όπου ανέβηκα για να ετοιμάσω ένα τηλεοπτικό αφιέρωμα στην τριακοστή επέτειο από την άφιξη του Γκάλη στην Ελλάδα. Το γράφω αυτό με μπόλικες ενοχές, από τις οποίες φρόντισε να με απαλλάξει εν μέρει ο παλαίμαχος μπασκετμπολίστας (του Φιλίππου, του Σπόρτιγκ κοκ) Βαγγέλης Πουλιανίτης. Επειδή το reunionτων πρωταγωνιστών της παρθενικής εμφάνισης του Νικ στο ελληνικό πρωτάθλημα (Άρης-Ηρακλής, 2 Δεκεμβρίου 1979) τράβηξε παραπάνω απ’ ό,τι υπολόγιζα και στο μεταξύ είχα στήσει στο καφενείο και τον Πεταλίδη, παρακάλεσα τον Βαγγέλη να πεταχτεί μέχρι το σπίτι του Τσιλιγκαρίδη και να του πάρει μερικές δηλώσεις…

Πήρε επ’ ώμου την κάμερα του ο Βαγγέλης, έφυγε σφαίρα, έκανε τη συνέντευξη, μου έφερε την κασέτα στο Αλεξάνδρειο κι ένιωσα ανακουφισμένος, που το ‘χα σώσει, έστω και δι’ αντιπροσώπου!

Δεν το γράφω, διότι σώνει και καλά ο αποθανών δεδικαίωται, αλλά επειδή είναι γεγονός: ο Τσιλιγκαρίδης θα πρέπει να συμπεριληφθεί στον κατάλογο (και δη σε περίοπτη θέση) των μεγάλων ευεργετών του μπάσκετ και του ελληνικού αθλητισμού. Το εννοώ, διότι το δικό του ποντιακό πείσμα και η… Αρειανοφροσύνη που τον διακατείχε (φύσει, αλλά και θέσει, καθώς εκείνη την εποχή ήταν μέλος της διοίκησης του ΑΣ και μάλιστα έφορος μπάσκετ, με πρόεδρο τον Μενέλαο Χατζηγεωργίου και γενικό αρχηγό τον Ανέστη Πεταλίδη) κατέρριψαν τις επιφυλάξεις του πατέρα, την αγωνία της μάνας και τον σκεπτικισμό του ίδιου του Γκάλη, που όντας τρίτος σκόρερ του NCAA(πίσω από τον Λάρι Μπερντ και τον Μπάτλερ) και προερχόμενος από μια εξαιρετική καριέρα στο SetonHall(ως σούτινγκ γκαρντ και στην τελευταία σεζόν του ως πλέι μέικερ) προσδοκούσε μια καλή θέση στο ντραφτ και ένα συμβόλαιο στο ΝΒΑ…

Τα πράγματα όμως δεν του ήρθαν όπως τα περίμενε: ο ατζέντης του Μπιλ Μάνιον περί άλλα (και μάλιστα καλλιτεχνικά, καθότι προσπαθούσε να «σπρώξει» τον καινούργιο δίσκο της πελάτισσας του, Ντόνα Σάμερ) ετύρβαζε εκείνη την εποχή, ενώ ο ίδιος ο Νικ είχε έναν τραυματισμό που δεν του επέτρεψε να δείξει τον καλύτερο εαυτό του στα δοκιμαστικά τουρνουά. Συν τοις άλλοις , ελέω ύψους, δεν γέμιζε το μάτι στους σκάουτερς, αν και ο (μετέπειτα προπονητής Τρέισερ Μιλάνο) Νταν Πίτερσον, που τότε δούλευε για τους Σέλτικς παραδέχτηκε μετά από αρκετά χρόνια, ότι «είναι προφανές ότι κάναμε ένα μεγάλο λάθος». Εν πάση περιπτώσει ο Γκάλης επιλέχθηκε στο Νο 68 του ντραφτ από τους Σέλτικς και το «americandream» πήγε περίπατο…

Το όνομα του ομογενούς (όπως αποκαλούνταν εκείνη την εποχή συλλήβδην οι Ελληνοαμερικανοί) γκαρντ είχε φτάσει στην Ελλάδα μέσω Ιταλίας. Έγραψε κάτι γι’ αυτόν το περιοδικό «SuperBasket» (του συχωρεμένου Αλντο Τζιορντάνι), το πήραν χαμπάρι ο Παναθηναϊκός και ο Ολυμπιακός και προσπάθησαν να τον εντοπίσουν και να τον δελεάσουν να έρθει στη γη των γονιών του. Ωστόσο η πρακτική τους αποδείχτηκε λανθασμένη και πάντως όχι η προσήκουσα για μια οικογένεια που είχε χάσει από δεκαετίες την επαφή με την Ελλάδα και ενδεχομένως πίστευε ότι στην πατρίδα τους κατουράνε ακόμη έξω!

Το επισημαίνω αυτό, διότι όπως μου αποκάλυψε κάποτε ο Στιβ Γιατζόγλου, τον Δεκέμβριο του ’71 που ετοιμαζόταν να έρθει στην Ελλάδα για να παίξει στον Ολυμπιακό, είδε απορημένος τη μάνα του να του βάζει μέσα στη βαλίτσα έναν φακό και δυο ρολά μα χαρτιά υγείας. «Τι κάνεις εκεί;» τη ρώτησε έκπληκτος κι εξεπλάγη ακόμη περισσότερο ακούγοντας την εξήγηση της: «Στην Ελλάδα δεν είχαμε τουαλέτες και όποτε θέλαμε να κάνουμε την ανάγκη μας, πηγαίναμε έξω. Γι αυτό σου βάζω έναν φακό να βλέπεις όταν βγαίνεις το βράδυ και χαρτί υγείας, γιατί δεν ξέρω αν θα βρεις»!

Σε αντίθεση με τον Παναθηναϊκό και τον Ολυμπιακό, που είχαν το όνομα (ίσως και περισσότερα λεφτά), ο Άρης είχε τη χάρη! Βασικά είχε τον τρόπο, διότι με το που άρχισε να κουβεντιάζεται το όνομα του Γκάλη, ο Τσιλιγκαρίδης πήρε το πρώτο αεροπλάνο και μόλις προσγειώθηκε στη Νέα Υόρκη τράβηξε για το σπίτι των Γεωργαλήδων στο Νιου Τζέρσει, συστήθηκε και άφησε πάνω στο τραπέζι του σαλονιού μια σακούλα με ένα δώρο που έκανε τη Στέλλα Γκάλη να βάλει τα κλάματα και να πέσει συγκινημένη στην αγκαλιά του…

Το δώρο ήταν μια εικόνα της Παναγίας, δεν ξέρω ποιας απ’ όλες, ίσως της Σουμελά!

Κουβέντα στην κουβέντα, οι επιφυλάξεις καιν οι αμφιβολίες των Γεωργαλήδων άρχισαν να αίρονται, άλλωστε ο Τσιλιγκαρίδης είχε φροντίσει να δημιουργήσει (κατανυκτική) ατμόσφαιρα με το εικόνισμα της Παναγίας, ενώ διέθετε και ένα συγκριτικό μπασκετικό πλεονέκτημα, έναντι των άλλων μνηστήρων και το έριξε αμέσως πάνω στο τραπέζι: «Ξέρετε ο Άρης δεν είναι μια ομάδα της σειράς, αλλά ο πρωταθλητής Ελλάδος»!

Την αλήθεια έλεγε ο άνθρωπος, καθότι δυο μήνες νωρίτερα ο Άρης είχε κατακτήσει τον τίτλο, με προπονητή τον Γιάννη Ιωαννίδη και πριμαντόνα τον Χάρη Παπαγεωργίου, συν τους Αλεξανδρή, Παραμανίδη, Ανανιάδη, Σκνόδρα, Σπάρταλη, Νάστο, Χωλόπουλο, Καλαντίδη…

Ο Τσιλιγκαρίδης είχε κάνει όλες τις σωστές κινήσεις και διαισθανόταν ότι ο Νίκος και οι γονείς του θα έλεγαν το πολυπόθητο «ναι». Έμενε όμως ένα εμπόδιο, που έπρεπε να υπερκεράσει: ο σκληρός δικηγόρος που ανέλαβε τις διαπραγματεύσεις. Ο συχωρεμένος δεν κώλωσε και την ώρα που ο Γκάλης πήγε στην τουαλέτα, ξεμονάχιασε τον λεγάμενο και τον ρώτησε με τα λίγα… γερμανικά που ήξερε: «Wie viel gelddiekosten?», που σημαίνει «πόσο πάει το… μαλλί;» Ο δικηγόρος μπήκε στο νόημα και απάντησε «fivethousanddollars», ο Τσιλιγκαρίδης τα ‘βγαλε από την τσέπη του, τα μέτρησε στα γρήγορα, τα έκανε ένα μάτσο και του τα ‘ δωσε, χωρίς μάλιστα να ζητήσει απόδειξη!

Ε, η δουλειά είχε γίνει στα κρυφά και κυρίως στα παστρικά κι όταν ο Γκάλης γύρισε στο γραφείο, ο δικηγόρος έκανε όντως τον… Γερμανό. Έπεσαν αμέσως οι υπογραφές, έδωσαν τα χέρια και λίγη ώρα αργότερα ο θριαμβευτής Τσιλιγκαρίδης τηλεφωνούσε στη Θεσσαλονίκη για να αναγγείλει το χαρμόσυνο μαντάτο, που έμελλε να αλλάξει τον ρουν της Ιστορίας του ελληνικού μπάσκετ!

· ΥΓ: Ο θεός να αναπαύσει την ψυχή του και να διασώζει το όνομα και την ευεργεσία του…

Πηγή: gazzetta.gr

LIFE Ελλάδα Μπάσκετ SPORTS