Αμερικανοί ερευνητές ανακάλυψαν έναν βιολογικό μηχανισμό στον εγκέφαλο και αφορά μια πρωτεΐνη υποδοχέα ευαίσθητη στη νικοτίνη.

Οι ερευνητές του Εργαστηρίου Συμπεριφορικής και Μοριακής Νευροεπιστήμης του Ινστιτούτου Ερευνών Scripps στη Φλόριδα, με επικεφαλής τον καθηγητή Πολ Κένι, βρήκαν την αιτία…

Υπό φυσιολογικές συνθήκες, ο μηχανισμός καταστέλλει την ώθηση για κατανάλωση περισσότερης νικοτίνης, όταν το επίπεδό της στον οργανισμό περάσει ένα ορισμένο κρίσιμο επίπεδο. Όμως σε μερικά άτομα ο μηχανισμός δεν λειτουργεί σωστά, για γενετικούς λόγους, με συνέπεια να δημιουργείται ανεξέλεγκτος εθισμός από τη νικοτίνη.

Οι επιστήμονες εντόπισαν ένα γονίδιο (CHRNA5), το οποίο ελέγχει μια πρωτεΐνη-υποδοχέα (alpha5), που ανταποκρίνεται στα μόρια της νικοτίνης στον εγκέφαλο. Όταν το γονίδιο λειτουργεί ομαλά, ο εγκέφαλος δέχεται το μήνυμα ότι πρέπει να σταματήσει την κατανάλωση νικοτίνης, μόλις το επίπεδό της ξεπεράσει ένα όριο, δημιουργώντας ένα αίσθημα απέχθειας σε περίπτωση μεγάλων δόσεων λόγω του υπερβολικού καπνίσματος. Όταν όμως το συγκεκριμένο γονίδιο δυσλειτουργεί, τότε το «μήνυμα» δεν στέλνεται ποτέ και οι καπνιστές δεν έχουν αντικίνητρο (π.χ. άσχημη γεύση στο στόμα) για να σταματήσουν το τσιγάρο.

Οι επιστήμονες έκαναν πειράματα με ζώα στα οποία είχαν προκαλέσει γενετική μετάλλαξη, ώστε τεχνηέντως να κάνουν τον συγκεκριμένο πρωτεϊνικό μηχανισμό να δυσλειτουργεί. Όπως διαπίστωσαν, αυτά τα γενετικά τροποποιημένα ζώα (ποντίκια και αρουραίοι) κατανάλωναν πολύ περισσότερη νικοτίνη από το φυσιολογικό.

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι μερικοί άνθρωποι γεννιούνται με ελαττωματικό γονίδιο, με αποτέλεσμα να μην έχουν φυσικές άμυνες κατά τους εθισμού τους στη νικοτίνη. Έρευνες έχουν δείξει ότι το ένα τρίτο περίπου του πληθυσμού μπορεί να έχουν τέτοιες γενετικές μεταλλάξεις στο γονίδιο CHRNA5, έτσι ώστε ο οργανισμός τους να ενθαρρύνει αντί να αποθαρρύνει τον εθισμό στο τσιγάρο. «Τα άτομα με αυτή τη γενετική παραλλαγή είναι πιο ευάλωτα να αναπτύξουν εθισμό στη νικοτίνη» δήλωσε ο Κένι.

Η ανακάλυψη ανοίγει το δρόμο για την ανάπτυξη ενός νέου τύπου αντικαπνιστικών φαρμάκων, που θα βοηθούν πιο αποτελεσματικά όσους θέλουν να κόψουν το τσιγάρο. Πάντως άλλοι ερευνητές, όπως ο νευροεπιστήμονας Γιον Λίντστρομ του πανεπιστημίου της Πενσιλβάνια, επεσήμαναν ότι ένα πραγματικά αποτελεσματικό αντικαπνιστικό φάρμακο θα πρέπει να στοχεύει σε πολλούς διαφορετικούς υποδοχείς στον εγκέφαλο, καθώς η νικοτίνη επηρεάζει πολύπλοκα νευρωνικά κυκλώματα, τα οποία εμπλέκονται στην ανταμοιβή (μέσω της απελευθέρωσης ντοπαμίνης) και στη μνήμη. Ένα μελλοντικό φάρμακο, με βάση τη νέα ανακάλυψη, θα αποκαθιστά ή θα αυξάνει την έμφυτη αποστροφή του οργανισμού στις υψηλές ποσότητες νικοτίνης, μειώνοντας έτσι δραστικά την ευχαρίστηση από το κάπνισμα.

ΠΗΓΗ: newsday.gr