Το 1855 ο Θεόδωρος Βρυζάκης ζωγράφισε τον πίνακα του «Το στρατόπεδο του Καραϊσκάκη στην Καστέλα». Εκτός από ένα εκπληκτικό έργο τέχνης ο πίνακας, ο οποίος σήμερα βρίσκεται στην Εθνική Πινακοθήκη, έχει μια μοναδική ιδιαιτερότητα. Θεωρείται και η μοναδική απεικόνιση ενός ξεχωριστού συντρόφου του Γεωργίου Καραϊσκάκη, τον «Ζαφείρη». Ο Βρυζάκης τον έχει συμπεριλάβει στο έργο του τοποθετώντας τον στο δεξί κάτω άκρο του πίνακα να βάζει νερό σε μια κούπα.
Ο «Ζαφείρης» ήταν μια νεαρή μουσουλμάνα η οποία σύμφωνα με κάποιες αναφορές αιχμαλωτίστηκε κάπου κοντά στο Ναύπλιο. Ο Καραϊσκάκης την πήρε μαζί του και τη βάφτισε Χριστιανή δίνοντας της το όνομα Μαρία. Τον ακολουθούσε παντού σε όλες τις εκστρατείες του αλλά και στις συναντήσεις με άλλους καπετάνιους και έγινε γνωστή ως η Μαριώ του Καραϊσκάκη. Του μαγείρευε και τον φρόντιζε. «Ὁ Καραϊσκάκης ’σ τὴς ἐκστρατεῖες του εἶχε πάντα μαζί του μιὰ Τουρκοπούλα βαφτισμένη, ποῦ τὴν ἔλεγαν Μαριώ. Αὐτὴ ἦταν ντυμένη φουστανέλλες, σὰν ἄντρας, κ’ εἶχε τ’ ὄνομα Ζαφείρης ἀνάμεσα ’σ τὰ παληκάρια» αναφέρει ο Ιωάννης Βλαχόπουλος στη βιογραφία του Καραϊσκάκη.
Η περιγραφή του Τζορτζ Κόχραν
Η ομάδα του καπετάνιου την αποκαλούσε «Ζαφείρη» καθώς ντυνόταν κυρίως με ανδρικά ρούχα και συμμετείχε σε κάποιες από τις μάχες. Ο Τζορτζ Κόχραν, ανιψιός του ναυάρχου Τόμας Κόχραν, βρέθηκε το 1827 στην Ελλάδα και συνάντησε τη Μαρία. Στο βιβλίο του «Wanderings in Greece» βρίσκουμε τη μοναδική περιγραφή της κοπέλας.