Tο φαινόμενο της ριζοσπαστικοποίησης των νέων αναλύει σε άρθρο της στο Geopolitico.gr, όπου υποστηρίζει, ότι η κοινωνική αποστέρηση είναι ένας ισχυρός παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση βίαιου εξτρεμισμού σε διάφορες κοινωνίες.

Στις μέρες μας παρατηρείται ένα ισχυρό φαινόμενο που αφορά την έντονη και πολλές φορές βίαιη αντίσταση υπέρ κάποιων μειονοτήτων και αδύναμων κοινωνικών ομάδων που χρήζουν υποστήριξης (Kunst& Obaidi, 2020).

Όπως αναφέρουν οι συγγραφείς, η κοινωνική αποστέρηση είναι ένας ισχυρός παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση βίαιου εξτρεμισμού σε διάφορες κοινωνίες και πλαίσια στον 21ο αιώνα. Εξαιτίας λοιπόν των κοινωνικών ανισοτήτων και της άμβλυνσης των ασυμμετριών διεθνώς πολλά άτομα και ομάδες είναι πιθανό να οδηγούνται σε βίαιες ή/και εξτρεμιστικές δραστηριότητες. Σύμφωνα με τον Bourdieu το περιβάλλον έρχεται σε αλληλεπίδραση με το άτομο και το αντίστροφο, καθώς το άτομο φέρει το δικό του υπόβαθρο, επαγγελματικό, κοινωνικο-οικονομικό υπόβαθρο, φύλο, εθνικότητα (Μaton, 2008:53, στο Kurt, 2023).

Οι νέοι  σήμερα μεγαλώνουν σε έναν κόσμο με κουλτούρες και άνισες κοινωνικές δομές να διασταυρώνονται και να αντιμετωπίζουν ρίσκα μέσα σε έναν διασυνδεόμενο κόσμο (Clark, 2019, στο Puigvert et al.,2020). Γι’ αυτό υπάρχει επιτακτική ανάγκη να κατανοηθούν οι παράγοντες που ωθούν κάποιους νέους σήμερα σε ριζοσπαστικές συμπεριφορές και βίαιες  κάποιες φορές αλλά κυρίως υπάρχει ανάγκη να αναπτυχθεί έρευνα, πολιτικές και πρακτικές πρόληψης και έγκαιρης παρέμβασης στο πεδίο για τους νέους ( Puigvert et al.,2020). Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες πλέον η πρόληψη της ριζοσπαστικοποίησης ή/και του βίαιου εξτρεμισμού ανάμεσα στους νέους έχει πάρει σάρκα και οστά με την υλοποίηση προγραμμάτων από ευρωπαϊκά ινστιτούτα της ευρωπαϊκής επιτροπής, όπως το  Radicalisation Awareness Network  (RAN ) ( Aiello et al.,2018). Τέτοιου είδους δίκτυα ανοίγουν το διάλογο για τέτοια θέματα και δίνουν βήμα σε πολλούς διαφορετικούς επαγγελματίες να εμπλακούν στην πρόληψη από διαφορετικά κοινωνικά πλαίσια. Απώτερος σκοπός είναι να προετοιμαστούν οι νέοι με τον καλύτερο δυνατό τρόπο και να οχυρωθούν με ανθεκτικότητα και κριτική σκέψη, ως ενεργοί πολίτες απέναντι σε καταστάσεις ριζοσπαστικοποίησης και να φιλτράρουν μηνύματα που μπορεί να προκαλέσουν βίαιη συμπεριφορά (Aiello et al.,2018).

Σε μια υγιή δημοκρατική κοινωνία η εποικοδομητική πόλωση των απόψεων των πολιτών και ιδιαίτερα των νέων ανθρώπων που είναι το μέλλον μιας κοινωνίας, είναι πολύ σημαντική. Οι ακτιβιστικές δράσεις παρακινούν τον κόσμο σε μια δικαιότερη θέαση του κόσμου. Τα παιδιά και οι νέοι ως αυριανοί πολίτες θα πρέπει να εξερευνούν, να ανακαλύπτουν και να καλλιεργούν δημοκρατικές δεξιότητες. Ωστόσο, βλέπουμε ότι στις μέρες μας οι μετριοπαθείς απόψεις αρχίζουν να ρέπουν προς τις πιο ακραίες κάτι που παρατηρείται και σε αριστερές και δεξιές πολιτικές ιδεολογίες ακραίου τύπου και να υιοθετείται ο όρος «πολιτικά ορθόν» (politically correct), όπως αναφέρουν οι Moss και O’Connor (2020). Ο όρος “political correctness”πλέον έχει συνδεθεί με την αριστερά ως ένα μέσο αποφυγής προσβολής ή επίθεσης σε κάτι που υποστηρίζεται από κάποιον (Favreau, 1997).

Πολλές έρευνες καταδεικνύουν ότι τέτοιου είδους τάσεις ενισχύονται από κοινωνικά φαινόμενα όπως διακρίσεις, έλλειψη ελευθερίας του λόγου, στη χρήση των κοινωνικών δικτύων, στην ανατροφή των παιδιών με στοιχεία υπεροπροστατευτικότητας. Όπως αναφέρεται, υπάρχουν κάποιοι προβλεπτικοί παράγοντες των τάσεων που υποστηρίζουν το «πολιτικά ορθό». Οι πολιτικές στάσεις πλέον ταυτίζονται με δεξιές ή αριστερές απόψεις, καθώς παρατηρείται πλέον απόκλιση από τις μετριοπαθείς απόψεις και στάσεις, άρα το χάσμα ανάμεσα στη δεξιά και αριστερή πολιτική ιδεολογία μεγαλώνει (Moss, O’Connor, 2020). Επιπρόσθετα, παρατηρείται ότι αισθήματα αντιπάθειας και αντιπαράθεσης της μίας προς την άλλη παράταξη γεννώνται μέσω της αυξανόμενης ιδεολογικής ομοιομορφίας (Pew Research Center, 2017).

Δεν είναι απαραίτητο ότι οποιαδήποτε περίπτωση ριζοσπαστικοποίησης νέων θα καταλήξει στη διάπραξη κάποιας βίαιης πράξης. Επίσης, η ριζοσπαστικοποίησή δεν αναφέρεται συγκεκριμένα σε πολιτικό κοινωνικό ή θρησκευτικό περιεχόμενο ( Gereluk, 2023). Οι παράγοντες που εμπλέκονται στην ριζοσπαστικοποίησή των νέων είναι πολύπλοκοι, καθώς δεν υπάρχει ένα ξεκάθαρο μοτίβο συμπεριφοράς ή κινήτρων για την ανάπτυξη νεανικής ριζοσπαστικοποίησης ( Gereluk , 2023, στο Gereluk, 2016). Πολύ σημαντικός παράγοντας είναι οι διαδικτυακές πλατφόρμες που προπαγανδίζουν εξτρεμιστικές ιδεολογίες στους νέους ( Sikkens et al., 2020, στο Gereluk, 2023). Σε πολλές περιπτώσεις οι νέοι είναι επιρρεπείς στην ανάπτυξη ριζοσπαστικών συμπεριφορών λόγω του ότι έχουν μία αδυναμία στην εύρεση ταυτότητας αισθήματος κοινότητας και σκοπού ( στο Gereluk, 2023).  Οι έφηβοι επηρεάζονται πιο πολύ από την ομαδικότητα καθώς δεν έχουν πλήρως αναπτύξει ακόμη τις κριτικές γλωσσικές λειτουργίες  ( στο Gereluk, 2023). Πολλές ομάδες ριζοσπαστικοποίησης εκμεταλλεύονται πολλές φορές καταστάσεις στις οποίες οι νέοι αισθάνονται απογοήτευση απομόνωση ,θυμό,  προσφέροντας τους μία αίσθηση συλλογικής ταυτότητας και ηρωισμού (στο Gereluk, 2023). 

Η αίσθηση της συμπερίληψης και της αποδοχής που μπορεί να βιώσει ένας νέος που εισέρχεται σε μία ιδεολογική ομάδα, ενισχύει αυτήν την πιθανότητα εισδοχής (στο Gereluk, 2023). Τα σχολεία και οι κοινότητες έχουν αναπτύξει πολλές προσεγγίσεις για την αντιμετώπιση της αυξανόμενης νεανικής ριζοσπαστικοποίησης (στο Gereluk, 2023). 

Επίσης, σύμφωνα με τον Brophy’s (2015) συνδέεται με την υποστήριξη των κοινωνικά υποβαθμισμένων ομάδων, την ευαισθησία στην κοινωνική συμπερίληψη και την έγερση συναισθημάτων κοινωνικής ασφάλειας. Όπως καταδεικνύει ο Pinker (2018) στο Moss, O’Connor (2020), σήμερα τα άτομα έχουν την τάση να δίνουν μεγαλύτερη έμφαση στα αρνητικά γεγονότα και λιγότερη στην προσωπική τους ασφάλεια. Μέσω των κοινωνικών δικτύων και της συνεχόμενα επιλεκτικής διάδρασης με χρήστες και δίκτυα που έχουν τις ίδιες πολιτικές απόψεις, τα άτομα αποκλείουν την τροφοδότησή τους με πληροφορίες διαφορετικών –αντίθετων απόψεων (Lorentzen, 2014). Ως εκ τούτου, όπως αναφέρει ο Bail et al.(2018), παρατηρείται ολοένα και μεγαλύτερη πόλωση των οπαδών μιας συγκεκριμένης πολιτικής άποψης όταν εκτίθενται σε μία αντίθετη άποψη (στο Moss, O’Connor, 2020). Αυτό με τη σειρά του οδηγεί σε μειούμενη επιείκεια προς τις αντίθετες απόψεις, ενισχύει την αυτοπεποίθηση των ατόμων σε προ-εγκαθιδρυμένες στάσεις και, άρα, έχουν περισσότερο χώρο να αναπτυχθούν ακραίες ιδεολογίες (Karlsen et al., 2018). Αυτή η τάση συναντάται πολύ συχνά και σε νέα άτομα (Moss, O’Connor, 2020).

ΠΗΓΗ: Geopolitico.gr

Ριζοσπαστικοποίηση LIFE