Το Ισραήλ θα προωθήσει από κοινού με την Αίγυπτο και την Παλαιστινιακή Αρχή το κοίτασμα Gaza Marine στα ανοικτά των ακτών της Λωρίδας της Γάζας, ανακοίνωσε το βράδυ της Κυριακής το ιδιαίτερο γραφείο του ισραηλινού Πρωθυπουργού Βενιαμίν Νετανιάχου.

Όπως αναφέρουν ισραηλινά ΜΜΕ επικαλούμενα κυβερνητικές πηγές, η κίνηση αυτή συμφωνήθηκε κατά την διάρκεια της πρόσφατης περιφερειακής διάσκεψης, που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Μάιο στο αιγυπτιακό θέρετρο Σαρμ Αλ-Σέιχ, στην οποία συμμετείχαν υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι ασφαλείας από το Ισραήλ, την Αίγυπτο, την Ιορδανία, την Παλαιστινιακή Αρχή και τις Ηνωμένες Πολιτείες.

«Στο πλαίσιο των διαδικασιών που βρίσκονται σε εξέλιξη μεταξύ του Ισραήλ, της Αιγύπτου και της Παλαιστινιακής Αρχής, με έμφαση την οικονομική ανάπτυξη και την διατήρηση της σταθερότητας της περιφερειακής ασφάλειας, αποφασίσθηκε να προωθηθεί η αξιοποίηση το κοίτασμα φυσικού αερίου Gaza Marine στα ανοικτά των ακτών της Λωρίδας της Γάζας» αναφέρει η χθεσινοβραδινή επίσημη ανακοίνωση του Γραφείου του Ισραηλινού Πρωθυπουργού. Στην ίδια ανακοίνωση διευκρινίζεται ότι «η πραγμάτωση του εγχειρήματος υπόκειται στον συντονισμό των υπηρεσιών ασφαλείας και στο πλαίσιο του απ’ευθείας διαλόγου με την Αίγυπτο και την Παλαιστινιακή Αρχή, και εφόσον ολοκληρωθεί η διαδικασία εξέτασης του ζητήματος σε επιτελικό διϋπουργικό επίπεδο υπό την επίβλεψη του ισραηλινού Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας, προκειμένου να προστατευθούν τα ισραηλινά εθνικά συμφέροντα στον τομέα της ασφάλειας και τα σχετικά ζητήματα που άπτονται της πολιτικής που εφαρμόζει το Κράτος του Ισραήλ».

Το σύνολο των ισραηλινών ειδησεογραφικών ιστοσελίδων παρουσιάζουν την εξέλιξη ως «δώρο» του Ισραήλ προς την παλαιστινιακή πλευρά, που θα της αποδώσει δεκάδες εκατομμύρια δολάρια στο ταμείο της Παλαιστινιακής Αρχής, εκφράζοντας ενστάσεις ως προς την ύπαρξη ή μη σχετικού πολιτικού ανταλλάγματος προς την ισραηλινή πλευρά. Παράλληλα, μιλώντας σε ενημερωτικές εκπομπές της ιδιωτικής ισραηλινής τηλεόρασης, συγγενείς Ισραηλινών που κρατούνται όμηροι στην Γάζα από τις αρχές της Χαμάς, επέκριναν την εξέλιξη κατηγορώντας την ισραηλινή κυβέρνηση ότι δεν έχει φροντίσει να απαιτήσει την απελευθέρωση των ομήρων. Πατέρας ισραηλινού αξιωματικού, η σορός του οποίου βρίσκεται στην Γάζα και δεν παραδίδεται για να ταφεί στο Ισραήλ, δήλωσε χθες βράδυ σε ιδιωτικό τηλεοπτικό σταθμό ότι «οποιοδήποτε ζήτημα αφορά στην ισραηλινή πολιτική έναντι της Γάζας, θα έπρεπε πρωτίστως να σχετίζεται με την επίλυση του ζητήματος των ομήρων και των σορών ισραηλινών στρατιωτών και πολιτών που κρατούνται στη Γάζα ως λάφυρο της οργάνωσης Χαμάς». Ωστόσο, η ισραηλινή εφημερίδα Israel Hayom δημοσίευσε χθες αργά το βράδυ στην ιστοσελίδα της ρεπορτάζ, επικαλούμενο καλά πληροφορημένη κυβερνητική πηγή, η οποία δήλωσε, υπό τον όρο της ανωνυμίας, ότι «η οργάνωση Χαμάς και η Λωρίδα της Γάζας δεν πρόκειται να επωφεληθούν από την αξιοποίηση του κοιτάσματος, όσο δεν σημειώνεται πρόοδος στο ζήτημα της απελευθέρωσης των ισραηλινών ομήρων και των σορών ισραηλινών στρατιωτών που παρακρατούνται από την παλαιστινιακή οργάνωση». Η πληροφορία αναδημοσιεύθηκε από παλαιστινιακά μέσα που εδρεύουν στην Ανατολική Ιερουσαλήμ.

Όπως μετέδωσε χθες βράδυ το ιδιωτικό τηλεοπτικό Κανάλι 13, που ήταν το πρώτο που έφερε στην δημοσιότητα τη συγκεκριμένη εξέλιξη, οι συνομιλίες σχετικά με την αξιοποίηση του κοιτάσματος Gaza Marine διαρκούσαν επί σειρά ετών και, όπως υποστηρίζουν ισραηλινοί αξιωματούχοι που συμμετείχαν στις επαφές, είχαν προκύψει περίπλοκα ζητήματα νομικής φύσεως. Το σημαντικότερο ζήτημα που εμπόδιζε την πρόοδο των διαπραγματεύσεων ήταν ότι, όπως ορίζει σχετική νομοθεσία σε Ισραήλ και Αίγυπτο, μόνο κρατικές οντότητες δύνανται να αποφασίζουν εάν θα αξιοποιηθεί ένα ενεργειακό κοίτασμα. Σύμφωνα με αυτό το νομικό σκεπτικό, η Παλαιστινιακή Αρχή δεν λογίζεται ως ‘κράτος’, παρότι για το συγκεκριμένο κοίτασμα είχε συμφωνηθεί ότι θα υπαγόταν στην παλαιστινιακή πλευρά, κατά τις συνομιλίες του έτους 2000 μεταξύ του τότε ισραηλινού Πρωθυπουργού Εχούντ Μπαράκ και του τότε εν ζωή Παλαιστινίου ηγέτη Γιάσερ Αραφάτ. Ωστόσο, σύμφωνα με την ισραηλινή νομική επιχειρηματολογία, το κοίτασμα Gaza Marine τυπικά συνεχίζει να ανήκει στο Ισραήλ. Σύμφωνα πάντα με τις πληροφορίες που μετέδωσε το Κανάλι 13, το τελευταίο διάστημα η παλαιστινιακή πλευρά επέδειξε διαλλακτικότητα με αποτέλεσμα να συμφωνηθεί ότι εκ μέρους της Παλαιστινιακής Αρχής θα συμβληθεί για την αξιοποίηση του κοιτάσματος το αιγυπτιακό δημόσιο.

Το κοίτασμα Gaza Marine βρίσκεται σε απόσταση 36 ναυτικών μιλίων βορείως των ακτών της Λωρίδας της Γάζας, ανακαλύφθηκε τον Σεπτέμβριο του 2000 και υπολογίζεται ότι περιέχει περί τα 30 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (30 BCM). Τον Φεβρουάριο του 2021 το ζήτημα της τύχης του κοιτάσματος επανήλθε στην επικαιρότητα με την υπογραφή μνημονίου συναντίληψης μεταξύ της Αιγύπτου και της Παλαιστινιακής Αρχής, δια του οποίου η αρμόδια αιγυπτιακή αρχή εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων θα αναλάμβανε την αξιοποίησή του και ότι το φυσικό αέριο που θα εντοπιζόταν θα μεταφερόταν σε αιγυπτιακούς σταθμούς υγροποίησης με προορισμό την εγχώρια (παλαιστινιακή και αιγυπτιακή) και διεθνή αγορά.

Η ισραηλινή οικονομική εφημερίδα Globes, η οποία κάλυψε εκτενώς τα τελευταία χρόνια τις κατά καιρούς διακρατικές επαφές που σχετίζονταν με το κοίτασμα Gaza Marine, επισημαίνει σε χθεσινοβραδινό της δημοσίευμα της διαδικτυακής της έκδοσης, ότι το ζήτημα επανήλθε στο προσκήνιο κατά την διάρκεια της θητείας της προηγούμενης κυβέρνησης των Ναφτάλι Μπένετ και Γιαΐρ Λαπίντ, ωστόσο, κατά την άποψη της εφημερίδας, η τότε Υπουργός Ενέργειας, Καρίν Ελχαράρ, προτίμησε να ‘παγώσει’ το ζήτημα για να επιλυθεί από την κυβέρνηση που θα προέκυπτε από τις βουλευτικές εκλογές του περασμένου Νοεμβρίου. Τότε είχε γίνει γνωστό ότι το ζήτημα της εκμετάλλευσης του συγκεκριμένου κοιτάσματος εξεταζόταν από το Ισραήλ, την Αίγυπτο και την Παλαιστινιακή Αρχή, με την διαμεσολάβηση τόσο των Ηνωμένων Πολιτειών όσο και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Μέχρι αργά το βράδυ της Κυριακής 18/6, τόσο το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων της Παλαιστινιακής Αρχής, WAFA, όσο και το αιγυπτιακό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων ΜΕΝΑ και η κυβερνητική εφημερίδα Αλ-Αχράμ του Καΐρου δεν είχαν ανακοινώσει καμία πληροφορία για τη συγκεκριμένη εξέλιξη.

Γαβριήλ Χαρίτος – 19/6/2023

Γαβριήλ Χαρίτος Παλαιστίνη Αίγυπτος Ισραήλ