Στην ιστορία, υπάρχουν αναφορές σε πολλές χώρες που αφαίρεσαν τη φτώχεια υπό τη μοναρχία, την απολυταρχία ή οποιαδήποτε άλλη μορφή διακυβέρνησης που προσφέρει στους πολίτες περιορισμένες πολιτικές ελευθερίες. Ωστόσο, δεν υπάρχει περίπτωση χώρας που να διατήρησε την ευημερία της, για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, χωρίς να διασφαλίσει την πολιτική ελευθερία. Το Πεκίνο προσπαθεί να αποτελέσει εξαίρεση σε αυτόν τον κανόνα. Η ιστορία θα του δώσει ένα μάθημα.
Ο δυτικός κόσμος έδωσε στους πολίτες ίσα δικαιώματα ψήφου στις δεκαετίες του 1930 και του 1940 όταν ήταν τόσο φτωχοί (ή φτωχότεροι) όσο το σημερινό Μπαγκλαντές (κατά κεφαλήν εισόδημα 2600 $). Στις ΗΠΑ, η κοινωνική ελευθερία και η ισότητα καθιερώθηκαν σε φάσεις πάνω από έναν αιώνα. Η τελευταία ώθηση ήρθε τη δεκαετία του 1960 όταν το κατά κεφαλήν ακαθάριστο εγχώριο προϊόν (ΑΕΠ) ήταν περίπου $4000. Το εκπληκτικό γεγονός είναι ότι η δημοκρατία βοήθησε αυτές τις χώρες να προχωρήσουν γρήγορα τον ρυθμό ανάπτυξης. Το μέσο εισόδημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης αυξήθηκε από 1800 $ το 1970 σε πάνω από 37.000 $. Με κατά κεφαλήν 76.000 δολάρια, οι ΗΠΑ είναι σήμερα όχι μόνο η πλουσιότερη χώρα αλλά και το πιο ισχυρό έθνος στον κόσμο.
Από την άλλη πλευρά του φάσματος, ορισμένα έθνη έγιναν εξαιρετικά ισχυρά σε σύντομο χρονικό διάστημα θυσιάζοντας την πολιτική ελευθερία και τελικά κατέρρευσαν. Η πρώην Σοβιετική Ρωσία ή ΕΣΣΔ εμπίπτει σε αυτή την κατηγορία. Κατέρρευσε και διαλύθηκε το 1992. Τα μαθήματα έφτασαν στη Δυτική Ασία που κυβερνούσε η απολυταρχία, όπου οι χώρες πλούτισαν γρήγορα με πετρέλαιο. Μερικοί από αυτούς – όπως η μοναρχία στη Σαουδική Αραβία, τώρα επιδιώκουν κοινωνικές και πολιτικές μεταρρυθμίσεις. Όσοι αρνήθηκαν να μάθουν τα μαθήματα –όπως η δικτατορία του Σαντάμ Χουσεΐν στο Ιράκ– εξαφανίστηκαν.
Από αυτή την άποψη, η Κίνα είναι μια ξεκάθαρη ακραία θέση και γίνεται ολοένα και περισσότερο. Το άνοιγμα του Ντενγκ Σιαοπίνκγ το 1978 πρόσφερε στο έθνος λίγη ανάσα. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ της Κίνας εκτινάχθηκε από μόλις 1148 δολάρια το 2002 σε 6300 δολάρια το 2012, όταν ο Σι Τζινπίνγκ έγινε ο απόλυτος ηγέτης και άρχισε να μειώνει τις πολιτικές ελευθερίες. Ο Ντενγκ άνοιξε την οικονομία της Κίνας με ένα σαφές σχέδιο παρακολούθησης για την εισαγωγή πολιτικών μεταρρυθμίσεων. Όμως, το Κινεζικό Κομμουνιστικό Κόμμα (ΚΚΚ) αρνήθηκε να εγκαταλείψει την αυταρχική του εξουσία και εξέλεξε τον Σι που οδηγεί γρήγορα τη χώρα στις μέρες της καταπιεστικής διακυβέρνησης του Μάο Τσε Τουνγκ.
Προς τιμή του Σι, είχε διπλασιάσει το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στα 13.000 δολάρια. Λαμβάνοντας υπόψη το μέγεθος της οικονομίας και τον πληθυσμό της, αυτή είναι μια κορύφωση στην παγκόσμια ιστορία. Καμία χώρα, με ολοκληρωτικό καθεστώς στο τιμόνι, δεν έφτασε ποτέ σε αυτό το επίπεδο εισοδήματος. Και, αυτό εγείρει σοβαρές αμφιβολίες για τη βιωσιμότητά της. Μέρος της απάντησης είναι διαθέσιμη στο ατελείωτο έπος της Κίνας για την πρόσφατη οικονομική αναταραχή. Η φούσκα των ακινήτων είχε σκάσει, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο το ένα τέταρτο του ΑΕΠ. Η φούσκα δημιουργήθηκε από τη διοχέτευση φθηνού χρέους. Οι δανειστές έχουν μια τρύπα 13 τρισεκατομμυρίων δολαρίων στην τσέπη. Οι τοπικοί φορείς της Κίνας χρεοκόπησαν επειδή δεν μπορούσαν πλέον να κόψουν χρήματα για πωλήσεις γης σε μεσίτες. Πολλές τράπεζες απέτυχαν. Σχεδόν το 70% των εγχώριων αποταμιεύσεων κινδυνεύει. Φυσικά, οι Κινέζοι πολίτες έχουν περιορίσει τις καταναλωτικές φιλοδοξίες που επηρεάζουν την ανάπτυξη της μεταποίησης. Το χρηματιστήριο καταρρέει τα τελευταία πέντε χρόνια εξαφανίζοντας τον πλούτο των επενδυτών 7 τρισεκατομμυρίων δολαρίων παγκοσμίως.
Σαφώς, το ΚΚΚ πότισε την Κίνα με στεροειδή για να δημιουργήσει τεχνητή ανάπτυξη. Οι πολιτικές οδήγησαν τη χώρα σε μια κρίση που όχι μόνο μοιάζει με την οικονομική κατάρρευση στις ΗΠΑ το 2008, αλλά είναι πιθανώς πολύ μεγαλύτερη από αυτήν. Έχοντας κάνει αυτό, το Πεκίνο δεν έχει διακινδυνεύσει μόνο την ανάπτυξη της δικής του οικονομίας αλλά και την παγκόσμια ανάπτυξη. Οι επενδυτές στη Wall Street έχασαν τρισεκατομμύρια σε κινεζικές μετοχές τον περασμένο χρόνο. Τώρα στρέφονται στην Ινδία και σε άλλες ασιατικές αγορές για ανάκαμψη. Η ροή άμεσων ξένων επενδύσεων (ΑΞΕ) προς την Κίνα εξασθενεί, επηρεάζοντας τις δυνατότητες απασχόλησης.
Μια οικονομική καταστροφή τέτοιας κλίμακας θα προκαλούσε την οργή των πολιτών σε οποιαδήποτε δημοκρατική χώρα, αναγκάζοντας έτσι τις κυβερνήσεις να διορθώσουν την πορεία τους. Υποδηλώνει τη συμμετοχή των πολιτών στη λήψη αποφάσεων και τη λογοδοσία των κυβερνήσεων στους δικούς τους ανθρώπους. Αυτή είναι η δύναμη της δημοκρατίας. Τα πράγματα είναι διαφορετικά στην Κίνα. Τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους, το Υπουργείο Ασφάλειας ανακοίνωσε μια καταστολή των Κινέζων υπηκόων που επικρίνουν την οικονομία τους. Η ανώτατη υπηρεσία πληροφοριών της Κίνας έκανε μια τολμηρή ανακοίνωση για να δώσει προτεραιότητα στην «ενίσχυση της οικονομικής προπαγάνδας και της καθοδήγησης της κοινής γνώμης». Το πρόβλημα δεν είναι μόνο στην «προπαγάνδα» αλλά στο να το πεις δυνατά, ανέφερε το Forbes στις 9 Φεβρουαρίου.
Η ανακοίνωση προκάλεσε σοκ στους παγκόσμιους επενδυτές. Σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg, η Citigroup αποθάρρυνε το προσωπικό της να συζητήσει το νόμισμα ή τις στρατηγικές της Κίνας για να αντισταθμίσει το γιουάν όταν επισκέπτεται την ηπειρωτική χώρα. Ότι η καταστολή ήρθε στην πλάτη της ενίσχυσης του άρθρου 23 στο Χονγκ Κονγκ εξαλείφοντας κάθε εύρος κριτικής. Μπορεί να φυλακίσει οποιονδήποτε, από έναν επενδυτικό τραπεζίτη έως τον ανταποκριτή ενός ξένου πρακτορείου ειδήσεων για επισήμανση πιθανών αθετήσεων σε ακίνητα ή για επιδείνωση της εμπιστοσύνης των καταναλωτών.
Εν ολίγοις, το ΚΚΚ θέλει να περιορίσει κάθε ροή πληροφοριών για την οικονομία του εκτός από τα κηρύγματα του Σι. Μπορεί μια σύγχρονη οικονομία να λειτουργήσει υπό τέτοιες συνθήκες; Γιατί οι ξένοι να αντιμετωπίζουν τα λόγια του ΚΚΚ ως ευαγγελική αλήθεια; Ευδοκίμησε κάποια μεγάλη οικονομία με τέτοιες συνθήκες; Η απάντηση είναι γνωστή. Η Κίνα θα είναι καταδικασμένη εάν το Πεκίνο δεν μάθει να σέβεται τη δημοκρατία. Οι μέρες της απολυταρχίας είχαν τελειώσει προ πολλού.
ΠΗΓΗ: infognomonpolitics.gr