Μετά από μια πρώτη ανάγνωση το 1982, ξαναδιαβάζω το βιβλίο του αγνώστου στην Ελλάδα Αλέξανδρου Κερένσκυ (1881-1970), Ρώσου πρωθυπουργού τον Οκτώβριο του 1917, που ανετράπη από το πραξικόπημα των μπολσεβίκων του Λένιν.

Στο βιβλίο του, ο αποκαλούμενος από τον Λένιν «καυχησιάρης, φαφλατάς», με τίτλο «Η Ρωσική Επανάσταση όπως την έζησα», περιγράφει με μεστά σε περιεχόμενο λόγια, γιατί η Ρωσία... πολύ δύσκολα αν όχι ποτέ, θα μπορούσε να γίνει δημοκρατική χώρα.

Επισημαίνει επίσης ο Αλέξανδρος Κερένσκυ, κατά τρόπο προφητικό, γιατί μια χώρα που βίωσε ή βιώνει τον εφαρμοσμένο μαρξισμό-λενινισμό αν ανοίξει ακόμα και μια χαραμάδα δημοκρατίας δεν πρόκειται ποτέ να αποδεχτεί τις συνθήκες που διέπουν μιαν ανοικτή κοινωνία.

Σήμερα, όπως όλα δείχνουν, οι παραπάνω απόψεις του Α. Κερένσκυ, μάλλον επαληθεύονται σε μεγάλο βαθμό. Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία για να αποτρέψει τον εκδημοκρατισμό της χώρας, οι απειλές της Κίνας κατά της Ταϊβάν και η ανάδυση στην Ευρώπη νέο-ολοκληρωτικών «κινημάτων» προστασίας δήθεν της φύσης και των δικαιωμάτων... των ζώων, είναι φαινόμενα που κάνουν εμφανή την αντιπαράθεση δημοκρατίας ολοκληρωτισμού υπό διαφορετικούς όρους από ό,τι στο παρελθόν.

Στο πλαίσιο αυτό, είναι προφανές ότι ένας άτυπος τρίτος παγκόσμιος πόλεμος είναι γεγονός σε εξέλιξη, αλλά απέχει αρκετά από τους δυο προηγούμενους παγκόσμιους πολέμους. Ψηφιακή Εποχή γαρ.

Ας δούμε όμως ποια είναι η κατάσταση των πρωταγωνιστών αυτής της νέας εποχής.

Η Ρωσία παρά του φανφαρονισμούς του Βλαντιμίρ Πούτιν, αντιμετωπίζει μια σοβαρότατη δημογραφική κρίση και αισθητή οικονομική επιβράδυνση, που κάνει προβληματικές τις αυτοκρατορικές της φιλοδοξίες. Ακόμα χειρότερα, η σημερινή εμπόλεμη κατάσταση της, την κάνει ευάλωτη στις κινεζικές φιλοδοξίες, που δεν είναι άλλες από αυτές της παγκόσμιας κυριαρχίας.

Από την πλευρά του, στον ισλαμικό κόσμο το Ιράν και οι μουλάδες του παρά τις πυρηνικές προόδους τους, αντιμετωπίζουν μαζική εσωτερική αντίδραση και αυτός είναι ο λόγος που επιδιώκουν ομαλότερες σχέσεις με τη Σαουδική Αραβία.

Στη γειτονιά μας Τουρκία, μετά τους σεισμούς που κατέστρεψαν το νοτιοανατολικό τμήμα της χώρας το κράτος ΑΚΡ του Ταγίπ Ερντογάν, παραπαίει και τα οθωμανικά αυτοκρατορικά όνειρα αναβάλλονται.

Αντιθέτως, στη δυτική όχθη, οι δημοκρατίες που θεωρούνται παρακμιακές αφυπνίζονται. Η Ουκρανία τα πάει καλύτερα από το να αντιστέκεται απλώς στη ρωσική επιθετικότητα. Τα δημοκρατικά έθνη της Ευρώπης και της Ασίας επανεξοπλίζονται. Οι Ηνωμένες Πολιτείες συμμετέχουν εκ νέου στο πλευρό της Ουκρανίας ή της Ταϊβάν. Το αναστημένο NATO επεκτείνεται για να συμπεριλάβει τη Φινλανδία και τη Σουηδία, ενώ το Aukus ιδρύεται και η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα προσεγγίζουν η μια την άλλη.

Ωστόσο, οι αυταρχικές αυτοκρατορίες απέχουν πολύ από το να έχουν χάσει. Αφού εγκαθίδρυσε την απόλυτη εξουσία του στο Πεκίνο, όπου το Κομμουνιστικό Κόμμα ελέγχει και πάλι την οικονομία, την κοινωνία και τον στρατό, ο Σι Τζινπίνγκ υποστήριξε τον Βλαντιμίρ Πούτιν την επομένη της παραπομπής του από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για εγκλήματα πολέμου.

Καλύπτοντας την ενέργεια, την ψηφιακή, την πυρηνική, τη διαστημική και τη στρατιωτική, η στρατηγική εταιρική σχέση που αναπτύχθηκε από την Κίνα και τη Ρωσία από το 1996 εξελίσσεται σε μια πραγματική συμμαχία. Και αυτό ακόμη και αν είναι εντελώς ασύμμετρο και ανισόρροπο υπέρ του Πεκίνου.

Το σχέδιο της Κίνας, που υποστηρίζεται από τη Ρωσία, για μια νέα παγκόσμια τάξη που θα περιθωριοποιήσει τη Δύση και θα οργανωθεί γύρω από αυτοκρατορικές ζώνες επιρροής, συναντά επίσης μια ευρεία απήχηση στον παγκόσμιο Νότο. Το αυταρχικό μοντέλο που προωθεί το Πεκίνο εξάγεται σε όλες τις ηπείρους. Η δημιουργία ενός νέου νομίσματος, του πετρο-γιουάν, καθώς και τα δάνεια και οι επενδύσεις των νέων δρόμων του μεταξιού, συνεχίζουν σε κάποιο βαθμό την αποδολλαριοποίηση του παγκόσμιου εμπορίου και των διεθνών πληρωμών.

Τέλος, η επιρροή της Κίνας γίνεται παγκόσμια, συμβολίζοντας τη διαμεσολάβηση μεταξύ Ιράν και Σαουδικής Αραβίας. Στηριζόμενο στη δυσαρέσκεια εναντίον της Δύσης, τόσο με βάση το αποικιακό παρελθόν όσο και τη διαχείριση της επιδημίας Covid, το Πεκίνο επιδιώκει μεθοδικά την περικύκλωση της Δύσης από τον νότο. Όχι χωρίς επιτυχία, αφού οι 39 χώρες, από τις 193, που αντιτάχθηκαν ή απείχαν κατά την ψηφοφορία στον ΟΗΕ, στις 23 Φεβρουαρίου 2023, του ψηφίσματος που καταδικάζει την επιθετικότητα της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας αντιπροσωπεύουν το ένα τρίτο του παγκόσμιου ΑΕΠ και καλύπτουν 4,2 δισεκατομμύρια από τα 8 δισεκατομμύρια ανθρώπους που κατοικούν στον πλανήτη.

Είναι φανερό έτσι ότι τα αυταρχικά καθεστώτα διαθέτουν ισχυρά ερείσματα για να επιβάλουν μια παγκόσμια αντιδημοκρατική πορεία με ότι αυτό συνεπάγεται για τη διεθνή Ειρήνη, την οικονομική ανάπτυξη και τις απαραίτητες κοινωνικές ισορροπίες. Σε έναν κόσμο, που οι εχθροί των ανοικτών κοινωνιών τον θέλουν ασταθή και φοβισμένο, τα αυταρχικά καθεστώτα, από πολλές πλευρές παίζουν στο δικό τους γήπεδο. Και αυτό κάθε άλλο παρά αισιοδοξία εμπνέει.

Δεν αποκλείεται όμως η αβεβαιότητα να είναι και μια μορφή δημιουργικού συναγερμού.

ΠΗΓΗ: Euro2day.gr

Ρωσία Τουρκία Κίνα