Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΙΔΕΡΗ, Hellas Journal

Χρόνο με τον χρόνο η Τουρκία υπηρετεί πιστά το δόγμα που εκφράστηκε πριν λίγα χρόνια, που δεν είναι άλλο από εκείνο της «Γαλάζιας Πατρίδας».

Μπορεί να έχει αλλάξει πλεύση, σίγουρα πάντως δεν έχει αλλάξει στρατηγικές αναθεωρητικές θέσεις οι οποίες αφορούν άμεσα την Ελλάδα.

Για να υπηρετήσει το δόγμα και τις στρατηγικές θέσεις χτίζει καθημερινά, πέραν των αφηγημάτων και όλα εκείνα τα «εργαλεία» που ενισχύουν την εξωτερική της πολιτική.

Η «Γαλάζια Πατρίδα» για παράδειγμα απαιτεί ισχυρό, σύγχρονο, διαλειτουργικό στόλο. Και η Τουρκία σε πλήρη αντίθεση με την Ελλάδα, διαθέτει όλα εκείνα τα μέσα που την βοηθούν να
κατασκευάσει σύγχρονα πλοία.

  • Η Τουρκία στο παρελθόν είχε μνημειώδεις αποτυχίες σε αρκετά εξοπλιστικά προγράμματα που αφορούσαν την αμυντική της βιομηχανία. Η ιστορία έδειξε ότι δεν εγκατέλειψε την προσπάθεια της έρευνας, της παρακολούθησης των τεχνολογικών εξελίξεων, της προσπάθειας ακόμη κι όταν αυτή δεν στέφονταν με επιτυχία.

Η γειτονική χώρα και ψωνίζει από το ράφι αλλά και παράγει δικά της προϊόντα τα οποία πλέον είναι και εξαγώγιμα.

Το γεγονός πως ανακοίνωσε ότι έως το 2028 θα έχει ναυπηγήσει οκτώ νέες φρεγάτες είναι κάτι που μπορεί να υπολογιστεί ως αληθινό, αν κανείς αντιληφθεί ότι αυτή τη στιγμή στην Τουρκία λειτουργούν τρία ναυπηγεία, τα οποία έχουν παραγωγή.

Μπορεί στον αεροπορικό τομέα να έχει πολλές και σημαντικές ελλείψεις στην παρούσα στιγμή, αναμένοντας την απόφαση των ΗΠΑ για τα F-16, όμως στην θάλασσα το ελληνικό πολεμικό ναυτικό καταγράφει τον επερχόμενο κίνδυνο.

Νέες εγχώριες ναυπηγήσεις με «copy paste» συστήματα της Δύσης, πολλά από τα οποία έχουν ήδη δοκιμαστεί και θεωρούνται αξιόπιστα, εκσυγχρονισμός υφιστάμενων πολεμικών πλοίων αλλά και πρόοδος στα Μη Επανδρωμένα σκαριά…

Στο πολεμικό ναυτικό καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η γείτων αυξάνει σημαντικά τη δύναμή της στην θάλασσα ώστε ανά πάσα στιγμή, όταν εκείνη αποφασίσει να έχει τα μέσα που χρειάζεται για να ασκήσει πίεση και να εξυπηρετήσει τις στρατηγικές της θέσεις, είτε αυτές αφορούν το Αιγαίο είτε την Αν. Μεσόγειο.

Δεν κόβεται ο γόρδιος δεσμός…

Την ίδια στιγμή στην Ελλάδα γι’ ακόμη μια φορά η επιτακτική ανάγκη για ενίσχυση του πολεμικού ναυτικού, λαμβάνει «οπαδική» μορφή στη δημόσια συζήτηση, ενώ στο εσωτερικό του κλάδου τα προβλήματα που έχουν αναπτυχθεί ομοιάζουν με έναν επικίνδυνο γόρδιο δεσμό, ακόμη και με «ωρολογιακή βόμβα».

  • Πηγές από το ναυτικό επιτελείο, καταγράφοντας την Τουρκία και τη δυναμική που αναπτύσσει, κάνουν λόγο για απαραίτητο άμεσα υλοποιήσιμο σχεδιασμό, ο οποίος θα καθιστά τον πολεμικό στόλο «ανεξάρτητο επιχειρησιακής υπεροχής», απέναντι στον επερχόμενο κίνδυνο που γιγαντώνεται, καθώς η Τουρκία αργά ή γρήγορα θα επιστρέψει στο γνωστό μοτίβο των προκλήσεων.

Και αυτός ο στόλος ανεξάρτητης επιχειρησιακής υπεροχής για να δημιουργηθεί, δεν αρκεί μόνο η εισήγηση του Ανώτατου Ναυτικού Συμβουλίου προς την πολιτική ηγεσία και την κυβέρνηση.

Η τελική απόφαση και η αποδέσμευση των ανάλογων κονδυλίων, για έναν ανεξάρτητο από πάσης φύσεως αγκυλώσεις και περιορισμούς επιχειρησιακά στόλο, είναι μια ξεκάθαρη πολιτική απόφαση που μπορεί ακόμη και να δυσαρεστήσει ορισμένους εκ των «μνηστήρων» του πολεμικού ναυτικού.

Οι πολιτικές εξαγγελίες του 2020 από την ΔΕΘ (σ.σ. αρχική απόκτηση 4 καινούριων φρεγατών και εκσυγχρονισμός ΜΕΚΟ) περιορίστηκαν στην εντολή κατασκευής τριών τελικά φρεγατών. Ενώ η αναβάθμιση των φρεγατών τύπου ΜΕΚΟ, μπορεί να γίνει αλλά δεν θα είναι αυτή που είχε προγραμματιστεί από το επιτελείο.

Και το νέο «αφήγημα» που προκρίνεται ξανά, είναι εκείνο της λεγόμενης ενδιάμεσης λύσης ή λύσης ανάγκης. Τέτοιες λύσεις στο παρελθόν κόστισαν πολλά εκατομμύρια στον ελληνικό λαό, όπως για παράδειγμα όταν στο πολεμικό ναυτικό παραχωρήθηκαν αντιτορπιλικά και παροπλίστηκαν ύστερα από επτά χρόνια.

Οι κινήσεις αυτές, πέραν του λεγόμενου «συμβολικού τιμήματος» που κανείς δεν μας λέει πόσο θα φτάσει τελικά, έχουν κι άλλες «κρυφές» χρεώσεις, αναπόφευκτη αλυσίδα μιας προμήθειας. Κόστος δηλαδή για την εκπαίδευση του πληρώματος, κόστος για τη δημιουργία χώρου αμοιβών, κόστος μετασκευής, κόστος ετήσιας συντήρησης, κόστος οπλισμού και πυρομαχικών, κ.ο.κ.

Με άλλα λόγια οι ίδιοι οι επιτελείς επιμένουν πως η οικονομοτεχνική μελέτη παρουσιάζει όλα εκείνα τα στοιχεία που παραπέμπουν σε αποφάσεις ουσίας κι όχι σε λύσεις ανάγκης.

Επιπλέον το τελευταίο διάστημα οι πολιτικοί ομιλούν ολοένα και περισσότερο για την εγχώρια ναυπήγηση πολεμικών πλοίων, ικανών να ανταπεξέλθουν στις σύγχρονες προκλήσεις.

  • Το πολεμικό ναυτικό εδώ και πολλά χρόνια είχε προτείνει να ξεκινήσει αυτή η προσπάθεια και μάλιστα είχαν κατατεθεί σχέδια. Εφόσον αυτό γίνει, είναι εύλογο ν’ αναρωτηθεί κανείς αν θα υπάρξει αξιοποίηση σχεδίων που έγιναν κατόπιν παρατηρήσεων και απαιτήσεων του πολεμικού ναυτικού προς ξένους οίκους.

Το βέβαιο είναι ότι δυο ναυπηγεία της Ελλάδας στην παρούσα στιγμή έχουν συζητήσει με ναυπηγικούς κολοσσούς ώστε να υπάρξει επόμενη μέρα και ενδεχομένως ναυπηγήσεις εντός συνόρων.

Και για να επανέλθουμε στον στόλο ανεξάρτητης επιχειρησιακής υπεροχής, οι άνθρωποι του πολεμικού ναυτικού, τον ορίζουν ως μονάδες κρούσης που φέρουν τον κατάλληλο, προηγμένο τεχνολογικά ηλεκτρονικό εξοπλισμό, καθώς και διαθέσιμο- αποδεσμεύσιμο ισχυρό οπλικό φορτίο.

Με τέτοιες μονάδες το πολεμικό ναυτικό δύναται να είναι ο ισχυρός πυλώνας εθνικής ισχύος και μακρύ δόρυ της εξωτερικής πολιτικής, κάνοντας προβολή ισχύος και σημαίας ανά πάσα στιγμή εκεί που χρειάζεται.

Χαρακτηριστική η φράση του νέου Α/ΓΕΝ Αντιναύαρχου Δημήτριου- Ελευθέριου Κατάρα προς τους κυβερνήτες και πληρώματα του στόλου, «Απαιτώ ορμητικότητα, πρωτοτυπία, ανησυχία, και πρωτοβουλία για συνεχή βελτίωση και πλήρη αξιοποίηση των διαθέσιμων μέσων, προς αντιμετώπιση οποιασδήποτε πρόκλησης και απειλής.»

Η εγκατάλειψη των «ξύλινων τειχών»…

Όμως ο νέος Αρχηγός αναφέρθηκε σ’ ένα προσωπικό του πολεμικού ναυτικού που το ίδιο αντιμετωπίζει τεράστια προβλήματα και που οδηγείται τελικά πέραν των «ξύλινων τειχών».

Στις 3 Ιανουαρίου είχαμε επανέλθει για πολλοστή φορά στο θέμα του προσωπικού και το «τσουνάμι» των παραιτήσεων αξιωματικών, υπαξιωματικών και επαγγελματιών οπλιτών, ακόμη και κατά τη διάρκεια ενός πλου.

Το 2023 κατέληξε ως η χρονιά με το πλέον αρνητικό ρεκόρ και το κύμα φυγής για το πολεμικό ναυτικό, με 200 και πλέον παραιτήσεις. Και αυτό ίσως αποτελεί την πρώτη προτεραιότητα της  πολιτικής και φυσικής ηγεσίας του κλάδου αλλά και του Γενικού Επιτελείου.

Στις 3 Ιανουαρίου γράφαμε για τον «ριγμένο» πολλαπλασιαστή ισχύος, που δεν είναι άλλος από τον άνθρωπο. Είναι βέβαιο ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις δεν μπορούν εύκολα ν’ ανταγωνιστούν τον ιδιωτικό τομέα όσων αφορά τις απολαβές. Μπορούν ωστόσο να βάλουν φρένο στους ανθρώπους που δεν θέλουν ουσιαστικά αλλά αναγκάζονται για κάποιους λόγους να εγκαταλείψουν το ναυτικό.

Τα ίδια τα στελέχη που καθημερινά φρουρούν Θερμοπύλες στο Αρχιπέλαγος επισημαίνουν ότι η αντιμετώπιση του διπλού προβλήματος (σ.σ. παλαιότητα υλικού & μεγάλο κύμα παραιτήσεων κυρίως Αξιωματικών) απαιτεί επιθετική πολιτική και ξεχωριστή υπέρβαση από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής άμυνας.

Ο οδικός χάρτης που θα μπορούσε να βοηθήσει στην ανάταξη του προσωπικού του πολεμικού ναυτικού περιλαμβάνει την αναπροσαρμογή του λεγόμενου επιδόματος στόλου, σε πραγματικό επίδομα για κείνους που υπηρετούν στα πλοία και αυτό είναι σημαντικό για τον κάθε οικογενειακό προϋπολογισμό.

Το δεύτερο σημείο αφορά το αφορολόγητο του επιδόματος και των πλευσίμων, διότι αυτό συμβαίνει και σε άλλους κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων. Επιπλέον το ειδικό επίδομα ν’ ανταποκρίνεται στις ευθύνες που έχει το κάθε μέλος του πληρώματος ξεχωριστά. Και τέλος κάθε έναν χρόνο θαλάσσιας υπηρεσίας στα πολεμικά πλοία, να δίδεται ένα 6μηνο συντάξιμο.

Εξοπλισμοί Ελληνοτουρκικά Εθνική Άμυνα Τουρκία LIFE Ελλάδα