Ένα πολύ ενδιαφέρον ιστορικό ρεπορτάζ δημοσιεύεται στο κυπριακό SigmaLive!

Το παρασκήνιο της παράδοσης της Κύπρου στους Βρετανούς από τον σουλτάνο Αμπντουλχαμίτ, το πρότυπο του σημερινού προέδρου της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αποκαλύπτει ο πρώην υπουργός Εθνικής Παιδείας του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ, Χιουσείν Τσελίκ.

Μέσα από έρευνα, βγάζει στο προσκήνιο τα γεγονότα και τα κρυφά παρασκήνια που συνέβαλαν στην παράδοση της Κύπρου στην Βρετανική Κυριαρχία, μια γεωπολιτική απόφαση που έχει στιγματίσει την εξωτερική πολιτική της Τουρκίας.

"Ως ισλαμιστής, αποφάσισα να κάνω τη διδακτορική μου διατριβή για τον (σουλτάνο) Αμπντουλχαμίντ. Θα ερευνούσα τον ηρωισμό του και θα έγραφα ένα βιβλίο για να το πω σε όλους. Αλλά καθώς έκανα την έρευνα, σοκαρίστηκα και απογοητεύτηκα. Ο Αμπντουλχαμίντ που περιγράφεται από τον Νετζίπ Φαζίλ και τον Καντίρ Μιρίογλου δεν υπήρχε στα οθωμανικά έγγραφα. Τι υπήρχε λοιπόν;

Ένας άνθρωπος που ενδιαφερόταν για τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής αλλά φοβόταν την Ευρώπη, όλοι οι άνδρες και οι βεζίρηδες γύρω του ήταν Αρμένιοι, Έλληνες ή Εβραίοι.

Όταν ξένα κράτη τον απείλησαν, ξαφνικά είδα μπροστά έναν σουλτάνο που έδωσε έδαφος (της αυτοκρατορίας) για να κάνει ειρήνη. Μετά την επιδρομή του Αλί Σουαβί στο παλάτι Τσιραγάν, κάλεσε τον Βρετανό πρεσβευτή με το φόβο ότι θα σκότωναν τον ίδιο και την οικογένειά του στα μπουντρούμια του Τοπκαπί και ρώτησε αν η βασίλισσα θα τον προστάτευε...

Δύο ημέρες αργότερα, ο πρέσβης του απάντησε ότι η βασίλισσα θα προστατεύσει τον ίδιο και την οικογένειά του, αλλά υπάρχει ένας όρος: οι Οθωμανοί στρατιώτες στη Μάλτα και την Κρήτη που πολεμούσαν με τους Ρώσους να αποσυρθούν κι επίσης να δώσει την Κύπρο. Τέσσερις ημέρες αργότερα δίνει την Κύπρο στους Βρετανούς".

Ο Αβδούλ Χαμίτ Β΄(1842-1918) ήταν ο 35ος και τελευταίος σουλτάνος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας  (κατά άλλους δεν ήταν ο τελευταίος, γιατί τον διαδέχτηκε ο Μωάμεθ ο Ε'), που εκθρονίστηκε τον Απρίλιο του 1909 από το κίνημα των Νεοτούρκων. Hταν σφόδρα αντιδυτικός και έβαψε τα χέρια του με αίμα Αρμενίων στα τέλη του 19ου αιώνα. Γι'αυτό τον αποκάλεσαν ως "αιμοσταγή σουλτάνο".

Ο Ερντογάν τον επανέφερε στο προσκήνιο με το νέο θαλάσσιο γεωτρύπανο Αμπντουλχαμίτ Χαν, το οποίο έφερνε βόλτες πάνω από την Κύπρο το καλοκαίρι του 2022.

Το Bloomberg από το 2018 είχε εξηγήσει γιατί ο Ερντογάν τον θυμήθηκε και έγινε πρότυπό του. Ο Τούρκος πρόεδρος έστειλε τις ένοπλες δυνάμεις της χώρας σε εδάφη που ήταν κάποτε υπό τον έλεγχο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στη Συρία για να εκδιώξουν τους Κούρδους μαχητές, τους οποίους υποστηρίζουν οι ΗΠΑ, από τα προπύργιά τους, ενώ ερίζει με την Ελλάδα για περιοχές στο Αιγαίο που εποφθαλμιά η Άγκυρα.

Η απόπειρα ανατροπής του Ερντογάν τον Ιούλιο του 2016 και τα ανοικτά εσωτερικά μέτωπα πρωτίστως με την οργάνωση του αυτοεξόριστου ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν και τους Κούρδους στη νοτιοανατολική Τουρκία «έρχονται να προστεθούν στο αφήγημα ότι όπως κι ο Αβδούλ Χαμίτ Β΄, έτσι κι ο Ερντογάν πολιορκείται από εχθρούς εντός και εκτός των πυλών», είχεο πολιτικός αναλυτής του Πανεπιστημίου Αφιόν Κοτζάτεπε, Ονέρ Μπουτσουκτσού.

Ο Αβδούλ Χαμίτ Β΄είχε αναγκαστεί να εκχωρήσει εδάφη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στην ανατολική Ευρώπη μετά από μια σειρά πολέμων. Αλλά στο σενάριο του Ερντογάν οι χώρες που εμφανίζει ως «εχθρούς» είναι σύμμαχοι της Τουρκίας, τουλάχιστον στα χαρτιά. Η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ και υποψήφια προς ένταξη στην ΕΕ, αν και τα τελευταία χρόνια ακολουθεί μια αποστασιοποιημένη εξωτερική πολιτική, φλερτάροντας έντονα με τη Ρωσία του Πούτιν και ενισχύοντας τους εμπορικούς δεσμούς με το Ιράν. Ωστόσο, σύμφωνα με τον Μπουτσουκτσού, «ο Ερντογάν, όπως κι ο Αβδούλ Χαμίτ Β΄ είναι πολύ ρεαλιστής. Κι είναι μάλλον απίθανο να κόψει τους δεσμούς» με τη Δύση.

Οι φιλοδοξίες του Ερντογάν έχουν προκαλέσει έντονες υποψίες σε ορισμένες από τις χώρες που αποτελούσαν κάποτε τμήμα της επικράτειας του Αβδούλ Χαμίτ Β’.

Ηνωμένο Βασίλειο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν Ιστορία Τουρκία Κύπρος LIFE