Τα πολλά και πολλές φορές καθοριστικά λάθη που συμβαίνουν στους αγώνες του ελληνικού ποδοσφαίρου έχουν οδηγήσει στην ανάγκη της χρησιμοποίησης της τεχνολογίας, προκειμένου να διευκολυνθούν οι διαιτητές στην απόδοση των αποφάσεων τους και να περιοριστούν οι αμφισβητούμενες φάσεις.
Ήδη το καλοκαίρι του 2018 πήραμε μία πρώτη γεύση από το VAR (Video Assistant Referee) στο Μουντιάλ της Ρωσίας, το οποίο άφησε πολύ καλές εντυπώσεις, παρουσίασε όμως και κάποια προβλήματα.
Διαβάστε επίσης...
Γιατί θέματα δημιουργήθηκαν παρότι η χρήση του κρίθηκε επιτυχημένη. Δεν έλλειψαν οι στιγμές που η εγκυρότητά του αμφισβητήθηκε. Στο Παγκόσμιο Κύπελλο δόθηκαν 20 πέναλτι σε 36 αναμετρήσεις, μία αυστηρή κίτρινη κάρτα στον Κριστιάνο Ρονάλντο, ένα καταλογισθέν πέναλτι υπέρ του Νεϊμάρ που ανακλήθηκε και ένα οφθαλμοφανές πέναλτι που έκανε ο Ντέρεκ Μπόατενγκ στον Μάρκους Μπεργκ, το οποίο και δε δόθηκε, αφού ο διαιτητής της αναμέτρησης της Σουηδίας με τη Γερμανία δεν το σφύριξε και δε ζήτησε τη βοήθεια της τεχνολογίας.
Στην Ελλάδα η συζήτηση για την εισαγωγή του VAR στους αγώνες της Super League έχει γίνει πιο επιτακτική από ποτέ. Ήδη από τις πρώτες αγωνιστικές του πρωταθλήματος τα λάθη των διαιτητών, κυρίως των βοηθών, είναι πολλά με αποτέλεσμα να πληθαίνουν τα παραπόνα και οι φωνές.
Από τον Ιούνιο του 2018 έτρεχε διαγωνισμός για την ανάδοχο εταιρεία με καταληκτική ημερομηνία την 4η Αυγούστου. Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται 13,9 εκατομμύρια ευρώ, με το υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης να ορίζει την ΕΔΕΤ ΑΕ ως τελικό δικαιούχο για την υλοποίηση του έργου.
Η UEFA, πάντως, ανακοίνωσε και επίσημα ότι το σύστημα θα μπει στις διοργανώσεις της. Από τη σεζόν 2019/2020 το VAR θα χρησιμοποιηθεί κανονικά σε όλα τα ματς για το Champions League και για το Super Cup του 2019, όπως επίσης και στις διοργανώσεις των Europa League και Euro του 2020, αλλά και στην τελική φάση του UEFΑ Nations League το 2021.
Τι γίνεται την ίδια ώρα στην Ελλάδα, όταν άπαντες φωνάζουν για εγκατάσταση του VAR; Βάσει του χρονοδιαγράμματος που υπάρχει, η χρήση του θα εκκινήσει περίπου στα μισά του προσεχούς πρωταθλήματος. Και πάλι, όμως, τίποτα δεν είναι σίγουρο. Πριν λίγες μέρες, η ΓΓΑ και ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Νίκος Παππάς, απάντησαν σε σχετική ανακοίνωση του ΠΑΟΚ, στην οποία ουσιαστικά και αναφέρονται στις κινήσεις που έχουν γίνει τους τελευταίους μήνες. Στη διαρροή τονίζεται ότι εκτός απροόπτου τον προσεχή Ιανουάριο η υπηρεσία θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί πειραματικά, ενώ στόχος είναι να τεθεί σε πλήρη λειτουργία στην τελική ευθεία της εφετινής Super League.
Πόσο μεγάλη ανάγκη έχει το ελληνικό ποδόσφαιρο για χρήση του VAR υπογραμμίζουν παράγοντες, προπονητές και πρώην διαιτητές σε μεγάλη έρευνα του sportdog.gr για το νέο σύστημα που μπήκε τους τελευταίους μήνες στη ζωή μας.
«Για το VAR έχουμε πάρει θετική στάση από πέρσι και δε νομίζω να υπάρχει παράγοντας, πρόεδρος κ.λπ. που να μην το θεωρεί απαραίτητο, έτσι όπως έχουν γίνει τα πράγματα», σημειώνει ο πρόεδρος του Πανιωνίου, Χρήστος Δάρας, ενώ ο πρόεδρος του Ατρομήτου, Γιώργος Σπανός, επισημαίνει: «Το VAR θα βοηθήσει γιατί είναι εργαλείο που έχει χρησιμοποιηθεί σε κορυφαία πρωταθλήματα. Με την καχυποψία που υπάρχει στο ελληνικό ποδόσφαιρο, είναι εργαλείο που θα βοηθήσει θετικά. Φτάνει να γίνει σωστά η εφαρμογή του, να εκπαιδευτούν όσοι το χειρίζονται, να υπάρχει εξειδίκευση. Να ξέρουν πότε να σταματάνε ένα παιχνίδι για να δούνε το βίντεο».
Ο μεγαλομέτοχος του Παναιτωλικού, Φώτης Κωστούλας τονίζει τον περιορισμό των λαθών με την εγκατάσταση του συστήματος. «Πιστεύω ότι θα πρέπει να εμφανιστεί σε όλα τα γήπεδα και όχι μόνο στις 3-4 μεγάλες ομάδες. Έχουμε ήδη τέτοια δείγματα, που είναι αναγκαία η χρήση του, ακόμα και στα παιχνίδια του Παναιτωλικού. Το VAR θα μπορούσε να είχε αξιοποιηθεί για να αποφεύγαμε ένα λανθασμένο σφύριγμα», αναφέρει.
«Με το VAR τελειώνει η μαρμίτα»
Ο ιδιοκτήτης της ΑΕΛ, Αλέξης Κούγιας, θεωρεί ότι η εισαγωγή του συστήματος θα καταρρεύσει και το παρασκήνιο στο ελληνικό ποδόσφαιρο. «Νομίζω ότι ειδικά στην Ελλάδα το VAR θα είναι το αμέσως απόλυτο προηγούμενο για να τελειώσουμε αυτή τη λογική που επικράτησε από το 1996 με τους βλαχοπρόεδρους που πρόδωσαν τους βλαχοδιαιτητές, οι οποίοι κατήντησαν το ποδόσφαιρο εδώ που βρίσκεται. Μου κάνει εντύπωση γιατί δεν έχει ακόμα εγκατασταθεί. Περιμένω με αγωνία να λειτουργήσει σε κάθε γήπεδο στην Ελλάδα. Αυτομάτως με τη λειτουργία του θα τελειώσει η βασιλεία του Θωμά Μητρόπουλου, του Γιάννη Παπαδόπουλου και των διαφόρων διαιτητοπατέρων που έχουν γίνει πιο απαραίτητοι από τους προπονητές στις ομάδες και παίρνουν παχυλότατους μισθούς. Το κυριότερο απ' όλα, θα μπούνε άξιοι άνθρωποι στην ΕΠΟ αφού θα τελειώσει η μαρμίτα», υποστηρίζει.
«Να πνιγώ με Σιδηρόπουλο»
Από τη μεριά του ο πρόεδρος του Άρη, Θοδωρής Καρυπίδης υπογραμμίζει την «...επιτακτική ανάγκη να μπει το VAR. Δεν μπορεί να συνεχιστεί αυτή η κατάσταση. Ο κόσμος έχει πάει στο φεγγάρι και εμείς είμαστε ακόμα μέσα στη σπηλιά. Το μεγάλο το πρόβλημα δεν είναι οι διαιτητές αλλά οι βοηθοί. Για να μη σας πω ότι πρέπει να μπούνε βοηθοί πίσω από τις εστίες, όπως στο Europa League. Υπάρχει τρομερή αμφισβήτηση. Και ανθρώπινο λάθος να γίνει το μυαλό πάει στο πονηρό. Εμείς παίξαμε ντέρμπι με τον ΠΑΟΚ και δεν μου άρεσε η διαιτησία του Σιδηρόπουλου. Αν αυτός είναι διεθνής διαιτητής, εγώ τότε να πάω να πνιγώ. Γίνονται πάρα πολλά λάθη. Είδαμε και τι έγινε στο Πανιώνιος-Ολυμπιακός. Έτσι δεν μπορεί να πάει το ποδόσφαιρο ένα βήμα μπροστά με αυτές τις συνθήκες. Πως γίνονται όλα τα λάθη να γίνονται υπέρ του Ολυμπιακού, της ΑΕΚ και του ΠΑΟΚ; Οι διαιτητές λειτουργούν με τον φόβο. Έπρεπε να μπει χθες το VAR».
Θετκός με την εγκατάσταση του VAR είναι και ο πρόεδρος της ΕΠΣ Ηρακλείου, Νίκος Τζώρτζογλου. «Στην Ελλάδα η αναξιοπιστία είναι στοιχείο που υπάρχει σε μεγάλο βαθμό και με όλα αυτά τα παράξενα και άσχημα που συνεχίζουμε να βλέπουμε χρόνια τώρα στα ελληνικά γήπεδα, πιστεύω ότι επιβάλλεται η χρήση του VAR σε όλα τα ματς τουλάχιστον της Super League», παρατηρεί.
«Δε θα κρεμάμε τους διαιτητές στον τοίχο»
Οι προπονητές επιθυμούν ακόμα περισσότερο τον έλεγχο των αμφισβητούμενων αποφάσεων μέσω του VAR. «Είναι αναγκαίο το VAR στο ποδόσφαιρο, αλλά δεν είναι κάτι που αφορά μόνο το ελληνικό ποδόσφαιρο. Γιατί είδαμε ότι και στο Παγκόσμιο Κύπελλο αξιοποιήθηκε πάνω από 90% στις αποφάσεις για τις αμφισβητούμενες φάσεις. Μάλιστα, η χρήση του στο Παγκόσμιο ήταν σε γενικές γραμμές σωστή», ήταν το σχόλιο του προπονητή του Παναθηναϊκού, Γιώργου Δώνη με τον τεχνικό του Αστέρα Τρίπολης, Σάββα Παντελίδη να συμφωνεί με τον συνάδελφό του.
«Είναι απαραίτητο για το ελληνικό ποδόσφαιρο. Ειδικά για τις υπόλοιπες ομάδες, εκτός των μεγάλων. Πάντα μιλάμε για σοβαρά λάθη όταν γίνονται μεταξύ των ομάδων που διεκδικούν το πρωτάθλημα, αλλά όσα γίνονται εις βάρος των υπόλοιπων ομάδων ασφαλώς και είναι πολύ περισσότερα», τονίζει ο προπονητής των Αρκάδων δίνοντας πάσα στον τεχνικό του Παναιτωλικού, Τραϊανό Δέλλα.
«Το VAR θα λειτουργήσει θετικά και νομίζω ότι θα βοηθήσει περισσότερο τις μικρές ομάδες. Θα είναι επίσης μία επιπλέον βοήθεια και προς τους διαιτητές. Εγώ θεωρώ ότι και αυτοί άνθρωποι είναι. Μπορεί να κάνουν λάθη κάποιες φορές. Το VAR θα τους δώσει μία ευκαιρία για την αποφυγή των ατοπημάτων. Έτσι δεν θα τους καρφώνουμε κάθε φορά στον τοίχο», σημειώνει ο «Κολοσσός».
«Φανταστείτε να έχουμε ανάποδα αποτελέσματα»
Οι πρώην διαιτητές βλέπουν με πολύ καλό μάτι την είσοδο του VAR στο ελληνικό ποδόσφαιρο. «Είμαι θετικός για τη χρήση του VAR και έχω βοηθήσει ώστε να έρθει στην Ελλάδα και να βοηθήσει ώστε να κερδίσει ξανά η ελληνική διαιτησία την αξιοπιστία της. Γιατί οι παράγοντες δεν βοηθάνε προς αυτή την κατεύθυνση», αναφέρει ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Πέτρος Κωνσταντινέας.
Ο καθηγητής διαιτησίας, Παναγιώτης Βαρούχας, δεν εμπιστεύεται στο 100% το VAR. «Αν το VAR μπει σωστά, σε στέρεες και υγιείς βάσεις, θα βοηθήσει. Με την προϋπόθεση να υπάρχουν όλες οι παράμετροι τακτοποιημένες, ώστε να λειτουργήσει σωστά. Πρώτα-πρώτα πρέπει να αρχίσουν από τα γήπεδα, δεν γίνεται να έχουν ατέλειες τα γήπεδα γιατί θα έχουμε αντίθετα αποτελέσματα. Φανταστείτε να γίνει χρήση VAR και να έχουμε ανάποδα αποτελέσματα! Πρόσφατα ο Κολίνα υποστήριξε ότι μετά από τη χρήση του VAR, υπήρξαν 18 περιπτώσεις λάθος υποδείξεων στο ιταλικό πρωτάθλημα. Θα βοηθήσει τους ανίκανους διαιτητές. Από εκεί και πέρα, όμως, μην έχουμε αυταπάτες ότι θα λύσει όλα τα προβλήματα», υποστηρίζει. .
Μία από τις χαρακτηριστικότερες μορφές διαιτητών που στιγματίστηκε και δέχτηκε βίαιη επίθεση για μία απόφασή του στον τελικό του Κυπέλλου, ΑΕΚ-Παναθηναϊκός, το 1995, είναι ο Φίλιππος Μπάκας. Ο ίδιος δεν έχει αρνητική άποψη για το σύστημα. «Όταν σφυρίζαμε, εμείς δεν είχαμε ούτε VAR, ούτε τέταρτο, ούτε δεύτερους επόπτες. Με τα σημερινά δεδομένα χρειάζεται αυτό το σύστημα με τα δείγματα των Ελλήνων διαιτητών. Γιατί είναι απερίγραπτα αυτά που κάνουν. Όλοι κάνουν λάθη, αλλά ανθρώπινα. Αυτά είναι δύσκολα λάθη. Είναι ανάγκη να μπει το VAR. Αν και πλέον δεν έχω σχέση με τη διαιτησία είμαι υπέρ του VAR. Να μάθουν να σφυρίζουν αυτά που πρέπει, για να μην έχουν παράπονα οι ομάδες», τονίζει ο παλαίμαχος ρέφερι.
Το VAR είναι σίγουρο ότι θα μπει στην ποδοσφαιρική ζωή του τόπου. Έχει δρομολογηθεί η είσοδός του. Το ερώτημα είναι, πότε θα είναι έτοιμο 100% προς χρήση. Γιατί στην Ελλάδα τίποτα δεν είναι δεδομένο και συν τοις άλλοις, μία καινοτομία μπορεί να δημιουργήσει νέα προβλήματα. Το ευχάριστο είναι ότι άπαντες επιθυμούν την εγκατάστασή του, οπότε όλα βαίνουν προς τη σωστή κατεύθυνση.
* Ακολουθεί το δεύτερο μέρος της μεγάλης έρευνας του sportdog.gr για τους ξένους διαιτητές. Μείνετε συντονισμένοι...
Νίκος Τζώρτζογλου Φίλιππος Μπάκας Θοδωρής Καρυπίδης Χρήστος Δάρας Σάββας Παντελίδης VAR Παναγιώτης Βαρούχας Φώτης Κωστούλας Τραϊανός Δέλλας Πέτρος Κωνσταντινέας Γιώργος Σπανός Αλέξης Κούγιας Γιώργος Δώνης Διαιτησία ΑΕΛ Παναιτωλικός Αστέρας Τρίπολης Πανιώνιος Ατρόμητος Άρης ΑΕΚ Παναθηναϊκός Superleague ΠΑΟΚ Ολυμπιακός