Αθλητικό Σαν Σήμερα: Στις 3 Ιουνίου 1975 ο Πελέ υπογράφει τριετές συμβόλαιο με την νεοϋορκέζικη ομάδα Κόσμος έναντι 11 εκατομμυρίων δολαρίων. Θα ακολουθήσουν οι Κινάλια, Κρόιφ και Μπέκενμπάουερ, ενώ ο Τζορτζ Μπεστ θα μετακομίσει στο Λος Άντζελες, όπου θα παίξει με την ομάδα των Αζτέκων.

Το 1975 και αφού είχε ήδη αποσυρθεί για 8 μήνες από το ποδόσφαιρο, ο Πελέ επέστρεψε στα γήπεδα με την Νιου Γιορκ Κόσμος - συμφωνία που υπογράφηκε στις Βερμούδες και ανακοινώθηκε στις 10 Ιουνίου, η οποία του προσέφερε, με την έγκριση της κυβέρνησης της Βραζιλίας, σύμβαση ύψους περίπου 4,7 εκατομμυρίων δολαρίων για τρία χρόνια (σε ισοτιμίες του 2020 περίπου 20 εκατομμύρια δολάρια). Η Warner Communications, ιδιοκτήτης του συλλόγου, ήθελε τον Πελέ, όχι μόνο για τις τεχνικές του ικανότητες, αλλά περισσότερο για να προωθήσει το ποδόσφαιρο στη Βόρεια Αμερική και απέκτησε μια σειρά εξαιρετικών και διεθνώς καταξιωμένων παικτών μαζί με τον Πελέ, όπως τους Φραντς Μπεκενμπάουερ, Κάρλος Αλμπέρτο Τόρες και Τζόρτζιο Κινάλια. Ο γενικός διευθυντής του ομίλου προκειμένου να τον πείσει του είπε ότι αν έρθει στο σύλλογο θα κερδίσει μία χώρα, ενώ αν πάει στην Ιταλία ή την Ισπανία το μόνο που θα κατακτήσει είναι ένας τίτλος. Αυτή δεν ήταν η πρώτη πρόταση από τις Η.Π.Α. που είχε δεκτεί ο Βραζιλιάνος. Είχε προηγηθεί πρόταση στα τέλη του 1966 μετά το Παγκόσμιο Κύπελλο του προέδρου του Νορθ Αμέρικαν Σόκερ Λιγκ (North American Soccer League, NASL) προς τον παίκτη κατά τη διάρκεια περιοδείας της Σάντος στη χώρα και το ενδιαφέρον ήταν αναμενόμενο εν όψει της πρώτης έναρξης του αμερικανικού πρωτάθληματος το 1967. Την πρόταση την είχε τότε απορρίψει ο Πελέ τονίζοντας ότι δεν σκόπευε να παίξει σε άλλο σύλλογο πλην της τότε ομάδας του. Άλλη μια απόπειρα από την αμερικανική ομάδα είχε γίνει το 1971 όταν η Σάντος ήταν σε περιοδεία στη Τζαμάικα, αλλά και πάλι ο Βραζιλιάνος είχε αρνηθεί. Το 1975 όμως ο Πελέ διαπίστωσε ότι βρισκόταν σε οικονομικό αδιέξοδο μιας και τα χρήματα που είχε κερδίσει από την καριέρα του και είχαν επενδυθεί είχαν χαθεί και η επιστροφή στην ενεργό δράση κρινόταν αναγκαία. Είχε βιώσει δύο φορές την οικονομική καταστροφή. Την πρώτη φορά στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και τη δεύτερη μετά την πρώτη αποχώρησή του το 1974 λόγω κακής διαχείρισης και αποτυχημένων επενδύσεων από τρίτους των κερδών του. Στη μεταγραφή υπήρχε ένας απροσδόκητος αντίπαλος: ο στρατηγός Ερνέστο Γκέισελ, Πρόεδρος της Βραζιλίας από το 1974 έως το 1979. Ο αρχηγός της στρατιωτικής δικτατορίας δεν έχει ξεχάσει την άρνηση του Πέλε να συμμετάσχει στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1974 και δεν ήθελε να δει τον θρύλο του ποδοσφαίρου να εγκαταλείπει τη χώρα για να αγωνιστεί. Η παρέμβαση του ποδοσφαιρόφιλου υπουργού Εξωτερικών των Η.Π.Α. Χένρυ Κίσινγκερ ήταν απαραίτητη για την επίλυση της διαφωνίας.

Πρεμιέρα με την αμερικανική ομάδα

Ο Πελέ έκανε το ντεμπούτο του με την ομάδα στις 15 Ιουνίου 1975 σε φιλικό αγώνα με την Ντάλας Τορνέιντο (2–2) μπροστά σε 21.278 θεατές, ένα παιχνίδι στο οποίο σκόραρε ένα γκολ και ήταν δημιουργός του άλλου. Η έδρα της ομάδας, το «Ντάουνινγκ Στέντιουμ», μεταξύ Κουίνς και Μανχάταν, ήταν σε κακή κατάσταση, είχε τόσο λίγο χορτάρι που χρειάστηκε πράσινο σπρέι ώστε τηλεοπτικά η εικόνα (το «CBS» μετέδωσε το ντεμπούτο) να μην είναι τόσο αποκαρδιωτική. Ο αγώνας μεταδόθηκε συνολικά σε 22 χώρες και 300 δημοσιογράφοι απ' όλο τον κόσμο βρέθηκαν στο γήπεδο, όταν μέχρι τότε οι εφημερίδες και τα κανάλια στις Ηνωμένες Πολιτείες έστελναν στο ποδόσφαιρο μόνο νεαρούς, ως ένα άτυπο καψόνι στους νέους. Το ποδόσφαιρο στις Η.Π.Α. περιγράφονταν μέχρι τότε με μία και μόνο λέξη: αποτυχία. Το πρωτάθλημα του NASL δεν μάζευε μερικές φορές ανά αγώνα πάνω από δεκάδες ή εκατοντάδες άτομα και έφτανε με δυσκολία τις λίγες χιλιάδες όταν επρόκειτο για κάποιο «σημαντικό» παιχνίδι, μεταξύ ποδοσφαιριστών που ήταν (ουσιαστικά) ερασιτέχνες. Ακόμα και η ομάδα της Νέας Υόρκης που ήταν πρωταθλήτρια το 1972 δεν συγκέντρωνε τότε περισσότερους από 3.000 φιλάθλους, ενώ ο μέσος όρος το 1974 ήταν 3.578 φίλαθλοι. Κατά την πρώτη δημόσια εμφάνισή του στη Βοστώνη, ο Πελέ τραυματίστηκε από πλήθος οπαδών που τον είχαν περιβάλλει και μεταφέρθηκε με φορείο. Το παράδειγμα μεταγραφής στις ΗΠΑ του Βραζιλιάνου ακολούθησαν και άλλοι μεγάλοι ποδοσφαιριστές στα τέλη της δεκαετίας του 1970, κυρίως Ευρωπαίοι, όπως ο Γιόχαν Κρόιφ, ο Εουσέμπιο, ο Τζορτζ Μπεστ, ο Γκερντ Μίλερ, ο Γκόρντον Μπανκς, ο Μπόμπι Μουρ.

Τελείωσε την πρώτη του σεζόν με πέντε γκολ και τέσσερις τελικές πάσες (ασίστ) σε 9 παιχνίδια πρωταθλήματος. Την επόμενη χρονιά σημείωσε 15 γκολ και είχε 19 ασίστ σε 24 παιχνίδια και το 1977 σκόραρε 17 φορές και έδωσε επτά ασίστ. Οι δύο πρώτες χρονιές με την ομάδα της Νέας Υόρκης ήταν ομαδικά αποτυχημένες με το επίπεδο των συμπαικτών του, ειδικά την πρώτη χρονιά, να βρίσκεται πολύ χαμηλότερα σε σχέση με αυτό που είχε συνηθίσει να αγωνίζεται. Στις 10 Αυγούστου 1976 στη δεύτερη σεζόν του ήδη είχε σημειώσει 10 γκολ μέχρι την αναμέτρηση της τελευταίας αγωνιστικής της κανονικής διάρκειας του πρωταθλήματος απέναντι στους Μαϊάμι Τόρος που έληξε με 8–2. Μόλις στο δεύτερο λεπτό έβαλε το 11ο και μέχρι το τέλος του πρώτου ημιχρόνου είχε φτάσει τη 12άδα με εντυπωσιακό ανάποδο ψαλίδι, από τα λίγα που έχουν καταγραφεί στην καριέρα του. Η αύξηση της δημοτικότητας της ομάδας με τις πρακτικές σόου που υπήρχαν βελτίωσαν τα οικονομικά της, η έδρα άλλαξε στο ευρύχωρο γήπεδο των Τζάιαντς και η ισχυροποίηση το 1977 με τις μεταγραφές των Μπεκενμπάουερ και Κάρλος Αλμπέρτο είχε αγωνιστικά αποτελέσματα: ο Κόσμος κέρδισε την διοργάνωση του 1977 του νεαρού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου της Βόρειας Αμερικής.

Ήρθαν δεύτεροι στην περιφέρειά τους, αλλά προχώρησαν στα πλέι-οφ. Στο πρώτο σκέλος της σειράς των προημιτελικών, προσέλκυσαν ένα πλήθος ρεκόρ 77.891 θεατών για αυτό που μετατράπηκε σε ρουτίνα με 3–2 και 3–0 (ένα τέρμα του Πελέ σε κάθε αγώνα) επί των Φορτ Λόντερντεϊλ Στράικερς στο γήπεδο των Τζάιαντς. Στο δεύτερο σκέλος των ημιτελικών με αντίπαλο τους Ρότσεστερ Λάνσερς, με θρίαμβο 4–1, ο Κόσμος προσέλκυσε 73.669 για ένα παιχνίδι μέσα στη βροχή και ο Πελέ πέτυχε ένα γκολ. Στον τελικό των πλέι-οφ στις 28 Αυγούστου νίκησαν τους Σιάτλ Σάουντερς με 2–1 και κατέκτησαν τον τίτλο. Ήταν ο τελευταίος συλλογικός τίτλος του Πελέ και το τελευταίο επίσημο παιχνίδι της καριέρας του αποχωρώντας ως πρωταθλητής όπως ήθελε. Και στις τρεις χρονιές συμπεριλήφθηκε στην ομάδα των καλύτερων του NASL, του οποίου εκλέχτηκε καλύτερος παίκτης το 1976.

Το καλύτερο ίσως παιχνίδι του στις ΗΠΑ ήταν απέναντι στην Τάμπα Μπέι Ρόουντις τον Ιούνιο του 1977, όπου ο Κόσμος προσέλκυσε 62.394 φιλάθλους (αριθμός ρεκόρ τότε) σε συνάντηση που έληξε με 3–0 και ο Πελέ σημείωσε χατ-τρικ. Η δημοτικότητα του συλλόγου αυξήθηκε εντυπωσιακά με τριπλασιασμό των εισιτηρίων σε έξι μήνες από την άφιξή του και αλλεπάλληλα ρεκόρ του αριθμού των, ενώ η μέσος αριθμός φιλάθλων σε όλο το πρωτάθλημα αυξήθηκε κατά 80% (από 7.597 το 1975 σε 13.584 το 1977), ενώ ο μέσος όρος εισιτηρίων της ομάδας ήταν 10.450 (1975), 18.227 (1976) και 34.142 (1977).

Ο ίδιος σημείωσε συνολικά 37 γκολ σε 64 αγώνες πρωταθλήματος και έδωσε 30 ασίστ. Όταν έπαιζε για την ομάδα της Νέας Υόρκης, τόσοι πολλοί από τους αντιπάλους του ήθελαν να ανταλλάξουν μπλουζάκια μαζί του, ώστε ο σύλλογος έπρεπε να δώσει σε κάθε έναν από τους αντιπάλους του μια φανέλα μετά από κάθε αγώνα. «Ο Πελέ ήταν το κύριο αξιοθέατο», λέει ο Γκόρντον Μπράντλεϊ, ένας από τους προπονητές του συλλόγου εκείνη την εποχή. «Μερικές φορές έπρεπε να πάρουμε μαζί μας 25 ή 30 φανέλες σε έναν αγώνα - αλλιώς, δεν θα είχαμε βγει ποτέ από το γήπεδο ζωντανοί».

Μετά το τέλος του πρωταθλήματος ο Κόσμος ξεκίνησε μια περιοδεία που τους πήγε στη Βενεζουέλα, την Ιαπωνία, την Κίνα και την Ινδία, καθώς ο Πελέ αποχαιρετούσε τα μέρη του κόσμου που τον σεβόταν, αλλά δεν τον είχαν δει ποτέ αυτοπροσώπως. Στην Κίνα ήταν η πρώτη επαγγελματική ομάδα της Δύσης που είχε αγωνιστεί μέχρι τότε. Αποσύρθηκε προς το τέλος της χρονιάς του 1977 (1η Οκτωβρίου), δυόμισι περίπου χρόνια μετά το ντεμπούτο του σε συνάντηση στο στάδιο των Τζάιαντς, παίζοντας ένα ημίχρονο με τη Σάντος και ένα με τον Κόσμο, το παρακολούθησαν 75.646 θεατές και μεταδόθηκε τηλεοπτικά σε 38 χώρες σε όλο τον κόσμο, με εκτιμώμενο αριθμό 700 εκατομμυρίων τηλεθεατών σε σύνολο πληθυσμού της γης 4 δισεκατομμυρίων.

Ο Βραζιλιάνος έπαιξε το πρώτο ημίχρονο με τον Κόσμο και το δεύτερο με τη Σάντος. Η συνάντηση βρήκε νικήτρια την αμερικανική ομάδα: ο Ρεϊνάλντο σκόραρε για το 1–0 της Σάντος και ο Πελέ με ένα ελεύθερο λάκτισμα (απευθείας φάουλ) στο πρώτο μισό του αγώνα και ο Μιφλίν, ο οποίος είχε αντικαταστήσει το Βραζιλιάνο στις τάξεις της Κόσμος, για το τελικό 2–1 ήταν οι σκόρερς. Κατά τη διάρκεια του διαστήματος η Κόσμος απέσυρε τον αριθμό 10 της φανέλας του Πελέ και στο τέλος του παιχνιδιού «ο βασιλιάς», κρατώντας μια σημαία της Βραζιλίας στο δεξί του χέρι και των Ηνωμένων Πολιτείων στο αριστερό, είχε σηκωθεί στους ώμους από τους συμπαίκτες του. Προς το τέλος του αγώνα άρχισε να βρέχει, με τους δημοσιογράφους να σημειώνουν πως «ακόμη και ο ουρανός έκλαιγε» για την αποχώρηση του Πελέ. Ο ίδιος ενθάρρυνε το πλήθος πριν τον αγώνα να φωνάξει «Αγάπη!» τρεις φορές ως μήνυμα ειρήνης και αρμονίας για τον κόσμο. Μετά την αποχώρησή του, ο πρεσβευτής της Βραζιλίας στα Ηνωμένα Έθνη, δήλωσε: «Ο Πελέ έπαιξε ποδόσφαιρο για είκοσι δύο χρόνια και κατά το διάστημα αυτό προώθησε την παγκόσμια φιλία και αδελφότητα περισσότερο από κάθε πρεσβευτή».

Η αποχώρηση του Πελέ σηματοδότησε την αρχή του τέλους, όχι μόνο μιας εποχής, αλλά του Κόσμου και του NASL. Χωρίς κανέναν στο επίπεδό του, η δημοτικότητα του ποδοσφαίρου σταδιακά έπεσε, τα εισιτήρια μειώθηκαν γρήγορα, η πολύ σημαντική τηλεοπτική συμφωνία με το ABC χάθηκε και οι σημαντικότεροι παίκτες επέστρεψαν στην Ευρώπη καθώς επιβλήθηκαν ανώτατα όρια μισθών. Η ομάδα της Νέας Υόρκης διαλύθηκε το 1985 καθώς δεν υπήρχε επιχειρηματικό μοντέλο που να τους διατηρήσει βιώσιμους. Μέχρι το 1985, το NASL ήταν ημιθανές.

Το τέλος της ποδοσφαιρικής σταδιοδρομίας του Πελέ τον βρήκε κάτοχο 40 επίσημων τροπαίων, γεγονός που τον κάνει τον ποδοσφαιριστή με τους περισσότερους τίτλους καριέρας στην ιστορία του αθλήματος. Συνολικά κατέκτησε 57 τίτλους στην καριέρα του. Κατέρριψε πολλά ρεκόρ, παρόλο που αγωνίστηκε σε περιόδους που οι ποδοσφαιριστές εκτιμούταν περισσότερο από την εμβέλεια του ταλέντου σας παρά με την εγγραφή των αριθμών τους σε στατιστικές.

Κατά τη διάρκεια της καριέρας του, ήταν για μεγάλη περίοδο ο καλύτερα αμειβόμενος αθλητής στον κόσμο.Μετά την αποχώρησή του από την ενεργό δράση συμμετείχε σε τιμητικούς αγώνες με τελευταίο αυτό που διοργανώθηκε προς τιμή των 50 χρόνων του στις 31 Οκτωβρίου 1990 στο Μιλάνο μεταξύ Μικτής Κόσμου και εθνικής Βραζιλίας (με την οποία και αγωνίστηκε) και έληξε με 2–1. Ήταν ο μόνος αγώνας που φόρεσε το περιβραχιόνιο του αρχηγού, καθώς πάντα αρνούνταν τη θέση του αρχηγού του συλλόγου και της εθνικής ομάδας.

Η στατιστική πρόοδος του 21ου αιώνα κατέδειξε ότι το σύνολο των 1.301 τερμάτων είναι το όγδοο υψηλότερο στην παγκόσμια ποδοσφαιρική ιστορία, με την άποψη που τον ήθελε ακόμα και στην κορυφή να υπάρχει σε ευρεία έκταση τον 20ό αιώνα. Σύμφωνα με την IFFHS τα 765 τέρματα που σημείωσε σε επίσημους αγώνες του υψηλότερου επιπέδου ήταν ρεκόρ κόσμου για 45 χρόνια και 243 ημέρες. Ήταν ακόμα πρώτος σκόρερ σε επίπεδο συλλόγων σε αντίστοιχο επίπεδο με 684 τέρματα, ρεκόρ που καταρρίφθηκε τρεις δεκαετίες αργότερα. Τα δύο αυτά ρεκόρ δεν αναγνωρίζονται από τη FIFA.

Σε δύο δεκαετίες επισκέφθηκε αγωνιζόμενος 65 χώρες (περίπου τις μισές αναγνωρισμένες της υφηλίου εκείνη την εποχή) και εκτός από το Perola Negra, στη Γαλλία ήταν La Tulipe Noire, στη Χιλή El Peligro, στην Ιταλία II Re και στην Ελλάδα «ο Βασιλιάς», αλλά πάντα ήταν πολίτης του κόσμου.

 

 

 

Αθλητικό Σαν Σήμερα