Ολυμπιακός - Κώστας Φορτούνης: H είδηση προκάλεσε στενοχώρια σε όλον τον κόσμο του ελληνικού ποδοσφαίρου! Γιατί είναι πραγματικά λυπηρό, ένας αθλητής να υποβάλλεται για δεύτερη φορά τα τελευταία τρία χρόνια σε άλλη μία δοκιμασία με αντίπαλο έναν σοβαρό τραυματισμό. Αυτή ήταν η μοίρα του Κώστα Φορτούνη στο φιλικό προετοιμασίας με τη Βόλφσμπεργκερ, από το οποίο αποχώρησε στο 27' με την αρχική διάγνωση να κάνει λόγο για στροφική κάκωση.

Η μαγνητική τομογραφία που υποβλήθηκε ο 28χρονος μεσοεπιθετικός ξύπνησε τους εφιάλτες που προκάλεσε ο τραυματισμός του τον Ιούλιο του 2019 και πάλι σε φιλική αναμέτρηση προετοιμασίας, απέναντι στο Αμβούργο. Η διάγνωση έλεγε ρήξη πρόσθιου χιαστού στο αριστερό του γόνατο, η οποία ήλθε τρία χρόνια μετά το ίδιο πρόβλημα που αντιμετώπισε στο δεξί του πόδι.

Ο πρόσθιος χιαστός σύνδεσμος είναι ένας από τους τέσσερις μεγαλύτερους συνδέσμους στο γόνατο και βρίσκεται στη μέση της άρθρωσης που βρίσκεται ανάμεσα στον μηρό και στο πόδι. Eμποδίζει την υπερβολική πρόσθια κίνηση της κνήμης σε σχέση με το μηριαίο οστό και παρέχει στροφική σταθερότητα.

Ποιοί είναι οι λόγοι που μπορεί να οδήγησαν έναν αθλητή που αγωνίζεται σε υψηλό επίπεδο, όπως ο Τρικαλινός άσος, στο να υποστεί ίδιο τραυματισμό στο αντίθετο πόδι από αυτό το οποίο είχε χειρουργηθεί στον προηγούμενο τραυματισμό του; Πώς πρέπει να γίνεται η αποκατάσταση σε τέτοιες περιπτώσεις και τί πρέπει να προσέξουν αθλητές και γιατροί;

Σε αυτά τα ερωτήματα κλήθηκε να διεισδύσει δίνοντας επιστημονικές απαντήσεις ο Ορθοπεδικός, Χειρουργός και Τραυματολόγος,στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, Αντώνης Θεοδωρίδης, ο οποίος είναι ειδικός στην αποκατάσταση γόνατος με πολλά χρόνια εμπειρίας στην Αγγλία και από ποδοσφαιριστές της Πρέμιερ Λιγκ. Ο επιστήμονας στάθηκε στο θέμα της αποκατάστασης μετά από επέμβαση και αποκάλυψε ποια είναι η σύγχρονη άποψη για αυτό το ζήτημα.

Ποιοι είναι οι παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν έναν αθλητή να υποστεί για δεύτερη φορά ρήξη χιαστού σε μερικά χρόνια;

"Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν έναν αθλητή σε δεύτερο παρόμοιο τραυματισμό. Η ιατρική βιβλιογραφία έχει δείξει, ότι τραυματισμός χιαστού στο ένα γόνατο, αυξάνει το ρίσκο τραυματισμού πρόσθιου χιαστού στο άλλο γόνατο με πιθανότητες από 10 % έως 12 %. Αυτό συμβαίνει για πολλούς λόγους.

Συνήθως η ρήξη πρόσθιου χιαστού προέρχεται από ανέπαφο τραυματισμό. Δηλαδή δεν συμβαίνει από κάποιο τάκλιν ή χτύπημα από άλλον παίκτη. Είναι συνήθως από άλμα και άτσαλη προσγείωση, κατά την οποία το πόδι στρίβει με ταχύτητα και αλλάζει κατεύθυνση ο αθλητής. Αυτό σημαίνει, ότι αν έχει κακή μυϊοσκελετική τεχνική στην προσγείωση και στην αλλαγή κατεύθυνσης, τότε ό,τι έχει στο ένα γόνατο έχει και στο άλλο. Αν γίνει το λάθος στο ένα πόδι θα γίνει και στο άλλο. Γι' αυτό υπάρχει πολύ μεγάλη ώθηση στο εξωτερικό, ότι όταν υπάρχει τραυματισμός στον πρόσθιο χιαστού πρέπει να δοθεί πάρα πολύ μεγάλη έμφαση, όχι μόνο στο τραυματισμένο πόδι, αλλά και στο μη τραυματισμένο, για να αποφευχθεί αυτό το γνωστό ρίσκο αυξημένου κινδύνου στο άλλο γόνατο.

Συν τοις άλλοις, η αποκατάσταση είναι πάρα πολύ σημαντική μετά από πρόσθιο χιαστό. Όσο καλά και να πάει το χειρουργείο, αν δεν δοθεί πάρα πολύ έμφαση στην αποκατάσταση και στον καλύτερο ορθοπεδικό να πάει ένας αθλητής, δεν θα έχει καλό αποτέλεσμα. Ένας από τους λόγους που η ποιότητα της αποκατάστασης μετράει πάρα πολύ είναι, ότι πρέπει να δοθεί πάρα πολύ έμφαση. στην ενδυνάμωση κορμού, γλουτών και οπίσθιων μηριαίων, όχι μόνο στον τετρακέφαλο, κάτι που είναι αντίληψη και αντιμετώπιση παλιάς σχολής. Είναι ξεπερασμένη.

Η κίνηση του τετρακεφάλου είναι να κάνει έκταση, δηλαδή να ισιώσει το γόνατο. Οι περισσότεροι τραυματισμοί στο γόνατο, συμβαίνουν, όταν το γόνατο πάει προς τα μέσα σε σχέση με το ισχίο και τον αστράγαλο. Δηλαδή σε όλη την κίνηση, από την κάμψη του γόνατος μέχρι να έρθει σε ευθεία, πρέπει ισχύο, γόνατο, αστράγαλος να είναι μία ευθεία γραμμή. Όταν το γόνατο πάει μέσα, δηλαδή παίρνει κατεύθυνση προς το άλλο γόνατο, αυτό συνήθως είναι κακός συγχρονισμός και σχετική αδυναμία των γλουτών κυρίως και του κορμού. Γιατί δεν ευθυγραμμίζεται το γόνατο κάτω από το ισχίο και πάνω από τον αστράγαλο. Αυτή η λάθος θέση με την αλλαγή κατεύθυνσης προκαλούν τον τραυματισμό στον πρόσθιο χιαστό.

Συνεπώς οι λόγοι είναι η κακή αποκατάσταση και η λανθασμένη τεχνική κίνηση του άκρου. Υπάρχει και ένας τρίτος λόγος που συμβαίνει, όταν ο αθλητής επιστρέφει στα γήπεδα νωρίτερα απ' ότι θα έπρεπε. Ένας ακόμα παράγοντας που αυξάνει το ρίσκο ρήξης πρόσθιου χιαστού έχει να κάνει με την ευθυγράμμιση του κάτω άκρου με τη γωνία της κνήμης. Η κνήμη όταν τη βλέπουμε πλευρικά έχει μία κλήση. Αν αυτή η κλήση είναι υπερβολική για κληρονομικούς λόγους μπαίνει μεγάλη τάση στον πρόσθιο χιαστό. Αν αυτό δεν ανιχνευθεί δημιουργεί ρίσκο για τον ασθενή".

Υπάρχει, η αντίληψη, ότι η έμφαση στην εκγύμναση του τετρακεφάλου βοηθά στην αποκατάσταση του χιαστού μετά την επέμβαση;

"Ναι και είναι παντελώς λάθος. Είναι κάτι που έκαναν πριν από 20 χρόνια στο εξωτερικό και έχει ξεπεραστεί. Δεν είναι κάτι που το γνωρίζουμε τώρα. Είναι πασίγνωστο, ότι αποκατάσταση τραυματισμού στο γόνατο με έμφαση μόνο στον τετρακέφαλο είναι παντελώς λάθος. Αυτό το λέω, γιατί ακούω και βλέπω να γίνεται πολύ συχνά στην Ελλάδα. Πρέπει να δοθεί σημασία σε αυτό.

Η ενδυνάμωση πρέπει να είναι ισορροπημένη σε όλους τους μυς γύρω από μία άρθρωση και να μην υπάρχει απομονωμένη ενδυνάμωση σε μία ομάδα μυών. Το άλλο σημαντικό μέρος της αποκατάστασης για πρόσθιο χιαστό είναι η ιδιοδεκτικότητα. Αυτό σημαίνει βελτίωση της ισορροπίας στο κάτω άκρο εν κινήση. Να υπάρχει καλή ισορροπία στα κάτω άκρα ιδιαίτερα στην προσγείωση και στην αλλαγή κατεύθυνσης. Υπάρχουν γνωστά προγράμματα πρόληψης τραυματισμών που έχουν αποδειχθεί στην ιατρική βιβλιογραφία να μειώνουν σημαντικά το ρίσκο τραυματισμών στα κάτω άκρα.".

Στην περίπτωση του Φορτούνη παρατηρήθηκε, ότι ο άσος του Ολυμπιακού υπέστη τον τραυματισμό σε φάση ανύποπτη, σχεδόν περπατώντας! Πώς το εξηγείτε;

"Είδα το βίντεο. Η φάση του τραυματισμού δεν φάνηκε καλά στον τηλεοπτικό δέκτη. Η εικόνα που μας προσφέρθηκε μου λέει, ότι κατά πάσα πιθανότητα θα είχε ήδη κάποιον τραυματισμό στον πρόσθιο χιαστό. Αν έχει πάθει ολική ρήξη θα είχε πάθει ήδη μερική ρήξη πρόσθιου χιαστού και είτε δεν το κατάλαβε είτε δεν ανιχνεύτηκε την κατάλληλη χρονική στιγμή. Γιατί η πλήρης ρήξη πρόσθιου χιαστού είναι κάτι που ο ασθενής το καταλαβαίνει άμεσα. Είναι έντονος πόνος, έντονο πρίξιμο μέσα σε λίγη ώρα και δυσκολεύεται να συνεχίσει να παίζει".

Από εδώ και πέρα, τί πρέπει να προσέξει ένας αθλητής που έχει υποστεί παρόμοιο τραυματισμό, όπως ο Κώστας;

"Ένας αθλητής που έχει πάθει ρήξη χιαστών και στα δύο γόνατα, δυστυχώς είναι πολύ δύσκολο να ξαναμπεί στο ίδιο επίπεδο, αν δεν προσέξει πολύ τι θα κάνει. Δεν είναι μόνο το χειρουργείο, αλλά και η αποκατάσταση. Γιατί το χειρουργείο του πρόσθιου χιαστού δεν είναι εύκολη υπόθεση. Ένας ειδικός ορθοπεδικός στα γόνατα, θα καταλάβει ποιές είναι οι πρόσθετες βλάβες, τις οποίες θα ανιχνεύσει και θα αποκαταστήσει, γιατί είναι πάρα πολύ σημαντικές. Μαζί με τον πρόσθιο χιαστό μπορεί να υπάρχουν και άλλες βλάβες. Για παράδειγμα η ρήξη μηνίσκου.

Δυστυχώς στην Ελλάδα βλέπω ελλιπής έμφαση και κατανόηση της σημασίας του μηνίσκου σε σχέση με το πρόσθιο χιαστό. Όσο μπορούμε πρέπει να ράψουμε τον μηνίσκο για να σωθεί. Γιατί, όχι μόνο προστατεύει τον χόνδρο, για να μην πάθει πρώιμη αρθρίτιδα ο ασθενής αλλά παρέχει επίσης σταθερότητα και μειώνει την τάση στον πρόσθιο χιαστό. Επιπρόσθετα μπορεί να έχουν πάθει ζημιά και άλλοι σύνδεσμοι, είτε είναι οι “πίσω-έξω γωνία” είτε “έσω πλάγιος σύνδεσμος”".

Στο επίπεδο αθλητών όπως ο Φορτούνης γίνεται ειδική χειρουργική αντιμετώπιση τέτοιων περιστατικών;

"Θα αναφερθώ στην εξωαρθρική τενόδεση, για την οποία έχω γράψει στην ιστοσελίδα που διατηρώ. Είναι μία πρόσθετη επέμβαση για τον πρόσθιο χιαστό που πρέπει να γίνει σε συγκεκριμένες ομάδες ασθενών, για να μειωθεί το ρίσκο νέας ρήξης του πρόσθιου χιαστού. Αυτές οι ομάδες είναι ασθενείς με υψηλές απαιτήσεις, δηλαδή πρωταθλητές, ασθενείς κάτω των 25 ετών, ασθενείς με γενική συνδεσμική χαλάρωση και όποιος έχει υποστεί ήδη ρήξη και πάει για αναθεώρησει πρόσθιου χιαστού. Όλες αυτές οι κατηγορίες ωφελούνται σημαντικά κάνοντας μαζί με την ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού του και την εξωαρθρική τενόδεση".

Έρευνες έχουν δείξει ότι προσθέτοντας την εξωαρθρική τενόδεση στην ανακατασκευή του πρόσθιου χιαστού σε άτομα κάτω των 25 χρόνων μειώνει το ρίσκο επαναρήξης του πρόσθιου χιαστού κατά 40%. Η αποκατάσταση που είναι πολύ σημαντική για να επιτευχθούν βέλτιστα αποτελέσματα, πρέπει να γίνουν ασκήσεις ενδυνάμωσης και ιδιοδεκτικότητας και στα δύο πόδια καθώς υπάρχουν καλά τεκμηριωμένες ενδείξεις αυξημένου κινδύνου τραυματισμού του πρόσθιου χιαστού στο άλλο γόνατο. Ενσωματώνοντας ένα πρόγραμμα πρόληψης τραυματισμών τακτικά και μακροπρόθεσμα μπορούν να μειώσουν τους τραυματισμούς του πρόσθιου χιαστού μέχρι και 90%.

 

Ποιός είναι ο Αντώνης Θεοδωρίδης

Ο Αντώνης Α Θεοδωρίδης MBBS, BSc, MRCS, MSc, CCT(UK), FRCS(Tr&Orth) είναι Διευθυντής Ορθοπεδικός Χειρουργός και Τραυματολόγος, ειδικευθείς και μετεκπαιδευθείς στα γόνατα και στις αθλητικές κακώσεις σε διεθνούς φήμης Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία στο Ηνωμένο Βασίλειο, όπου έζησε για 30+ χρόνια. Γεννήθηκε και σπούδασε στο Λονδίνο, αλλά αποφάσισε να γυρίσει στην πατρίδα του για να προσφέρει τις υπηρεσίες.

'Έχει αποκτήσει μεγάλη εμπειρία στο Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου (NHS), όπου εργάστηκε για 17 χρόνια και διαθέτει πιστοποιημένο logbook άνω των 6000 εγχειρήσεων. Τώρα εργάζεται στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών και επισκέπτεται το American Medical Centre στη Λευκωσία.

Αποφοίτησε από την επίλεκτη Ιατρική Σχολή Imperial College, London, και είναι Fellow του Βασιλικού Κολλεγίου των Χειρουργών της Μεγάλης Βρετανίας (FRCS). Έκανε 3 χρόνια υπερεξειδίκευση στα γόνατα και αποπεράτωσε 5 Senior Knee Fellowships σε διακεκριμένα Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία NHS σε Λονδίνο, Coventry, Bristol, Leeds, και Southampton, δουλεύοντας δίπλα σε πρωτοπόρους στον τομέα, οι οποίοι καθοδηγούν την παγκόσμια ορθοπαιδική κοινότητα για τις καλύτερες χειρουργικές και συντηρητικές θεραπείες και βλέπουν διάσημους πρωταθλητές από όλα τα αθλήματα, συμπεριλαμβανομένων και κορυφαίων ομάδων ποδοσφαίρου της Premiership και Rugby.

Απέκτησε μεγάλη εμπειρία στις αθλητικές κακώσεις, στην πρόληψη τραυματισμών στα γόνατα και κάτω άκρα, στην ανακατασκευή και αναθεώρηση των συνδέσμων, όπως ο πρόσθιος χιαστός, εξωαρθρική τενόδεση (που μειώνει το ρίσκο ρήξης του χιαστού κατά 40%), στη συρραφή και μεταμοσχεύσεις μηνίσκων, την αποκατάσταση χόνδρινων βλαβών, πρόσθια γοναλγία, αστάθεια επιγονατίδας, τροχιλιοπλαστική, οστεοτομίες γύρο από το γόνατο, αρθροπλαστική γόνατος, και βλαστοκύταρα, χρησιμοποιώντας καινοτόμες τεχνικές που συμβάλλουν στην σύντομη αποθεραπεία του ασθενούς. Η υπερεξειδίκευση στην αρθροπλαστική γόνατος (ολική, μονοδιαμερισματική, επιγονατιδομηριαιάς, και αναθεώρηση) αποκτήθηκε σε πολυάριθμα τριτοβάθμια εξειδικευμένα κέντρα στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Προσπαθεί να είναι πάντοτε ενημερωμένος σχετικά με την πρόοδο της χειρουργικής του γόνατος, πιστεύει ακράδαντα στη συντηρητική θεραπεία των ασθενών, αλλά και στην παροχή της υψηλότερης ποιότητας θεραπείας εφαρμόζοντας πρωτοποριακές, αλλά και τεκμηριωμένες θεραπευτικές τεχνικές.

Διατηρεί την ιστοσελίδα www.theodorideskneesurgeon.gr όπου μπορείτε να βρείτε πληροφορίες που αφορούν τραυματισμούς στα γόνατα και αθλητικές κακώσεις.