Γρηγόρης Ιωαννίδης: Στην εκπομπή «Δίκη στο Open» φιλοξενήθηκε ο δικηγόρος και καθηγητής αθλητικού δικαίου και μίλησε για τον νέο αθλητικό νόμο, τις δικαστικές διακρίσεις για τους Έλληνες και τους ξένους ποδοσφαιριστές και την παρέμβαση του Αρείου Πάγου για τις απειλές αυτοκτονίας ενός ποδοσφαιριστή. Παράλληλα, ανέλυσε και τις διαφορές στην απόδειξη ενός πειθαρχικού και ενός ποινικού αδικήματος.

Αρχικά ο κ. Ιωαννίδης αναφέρθηκε στις καταγγελίες της Κηφισιάς ότι ο Αχιλλέας Μπέος αποκάλεσε «μαϊμού» τον ποδοσφαιριστή Ανδρέα Τετέι: «Συνήθως είμαι εγκρατής όμως αυτή η κατάσταση με βγάζει κυριολεκτικά έξω από τα ρούχα μου. Το θεωρώ απαράδεκτο - αν φυσικά αποδειχτεί – να μην έχει ήδη ξεκινήσει έρευνα γι αυτό που έγινε και κατά συνέπεια και πειθαρχική διαδικασία. Και οι Λίγκες και η ΕΠΟ είναι προστάτες του αθλήματος και έχουν αποδεχθεί και δεσμευθεί, μέσω του κανονιστικού πλαισίου, να προστατεύουν όλες τις πλευρές και να εφαρμόζουν την πολιτική τους με ισονομία και χωρίς διακρίσεις. Δεν μπορώ να αποδεχθώ ότι η τιμή και η υπόληψη ενός ανθρώπου έχουν καταπατηθεί λόγω του χρώματός του. Τι απολίτιστη κοινωνία είναι αυτή που επιτρέπει τέτοια πράγματα; Καταλήγοντας, θα ήθελα να πω ότι γίνονται διαδηλώσεις και κλείνουν οι δρόμοι επειδή οι ομόφυλοι κερδίζουν το δικαίωμά τους να έχουν και να μεγαλώνουν παιδιά. Όταν όμως οι ετερόφυλοι κακοποιούν τα παιδιά τους ή οι διαιτητές τρώνε ξύλο ή τους ανατινάζουν τα σπίτια ή οι ποδοσφαιριστές αυτοκτονούν λόγω χρεών, εκεί δεν υπάρχει καμία απολύτως διαδήλωση ή αντίδραση. Και αντί να παραιτούνται αυτοί οι άνθρωποι, ζητούν και τα ρέστα και μάλιστα απειλούν και με μηνύσεις».

Για τον νέο αθλητικό νόμο της κυβέρνησης και αν μια ομάδα κινδυνεύει να τιμωρηθεί δύο φορές, μία από την πολιτεία και μία από τον αθλητικό δικαστή: «Αυτό είναι πολύ σοβαρό θέμα και φυσικά είναι ένα παράδειγμα που δείχνει ότι υπάρχει μια παρέμβαση στο αυτοδιοίκητο του ποδοσφαίρου. Αυτό το θέμα θα πρέπει να απασχολεί μόνο τις Ενώσεις, τις Λίγκες και την ΕΠΟ. Υπάρχει το κανονιστικό πλαίσιο, υπάρχουν συγκεκριμένοι για το πώς πρέπει να συμπεριφέρονται και οι οπαδοί και οι ομάδες και υπάρχουν και οι αντίστοιχες ποινές. Το να επέμβει η κυβέρνηση και να τιμωρήσει μια ομάδα, αυτό το θεωρώ εντελώς απαράδεκτο, είναι ουσιαστικά ενάντια σε αυτά που έχει ζητήσει η FIFA από τις εθνικές ομοσπονδίες και δε θα πρέπει να γίνεται. Άλλωστε τα περισσότερα προβλήματα δημιουργούνται έξω από τα γήπεδα, όχι μέσα σε αυτά».

Ποιος θα τιμωρούνταν αν τα επεισόδια στον αγώνα ΑΕΚ-Ντιναμό Ζάγκρεμπ στη Νέα Φιλαδέλφεια γινόταν επί ισχύος του νόμου του κ. Βρούτση: «Είναι ρητορικό το ερώτημα, δεν υπάρχει ξεκάθαρη απάντηση. Δεν ξέρουμε ποιος θα τιμωρηθεί γιατί όταν κάποιος φοράει ένα κασκόλ μιας ομάδας, δε σημαίνει απαραίτητα ότι είναι και οπαδός της. Αλλά σε κάθε περίπτωση αν δεν αποδειχτεί ότι αυτός ο οπαδός πήγε με εντολή της ομάδας να διαπράξει το έγκλημα, τότε πώς θα τιμωρήσεις την ομάδα έξω από το γήπεδο; Όταν γίνεται βία μέσα στο γήπεδο, φυσικά μπορείς να τιμωρήσεις την ομάδα».

Για το ότι ο νέος νόμος λέει ότι ένας μόνος σύνδεσμος θα ανήκει σε μια ΠΑΕ και ότι ακόμα αν γίνουν επεισόδια σε άλλους χώρους θα τιμωρείται και η ΠΑΕ: «Αυτές είναι σπασμωδικές κινήσεις ή γίνονται για το θεαθήναι. Δεν καταφέρομαι εναντίον μιας κυβέρνησης, έχουμε δει πολλές κυβερνήσεις που έχουν περάσει από την Ελλάδα και δεν έχει δοθεί καμία απολύτως λύση. Ακόμα και στο θέμα της αντικειμενικής ευθύνης, νομίζω ότι η ποινική διαδικασία δεν θα καταδείξει κάτι. Νομίζω ότι το πειθαρχικό δίκαιο είναι αρκετό, είναι αρκετά σοβαρό, αρκετά αυστηρό και αν εφαρμοστεί σωστά μπορεί να καταπολεμήσει το πρόβλημα. Αυτό που έχουμε καταδείξει είναι ότι υπάρχει γενικά μια ατιμωρησία στην Ελλάδα. Όταν σταματήσει να υπάρχει ατιμωρησία, θα δούμε μια πιο φωτεινή μέρα».

Για το ότι υπάρχει συγκάλυψη υποθέσεων μέσω ενός «εύκολου ενόχου», όπως ο 18χρονος στον Ρέντη ή ο σταθμάρχης στα Τέμπη: «Ως δικηγόρος δεν μπορώ να κρίνω. Αν υπάρχουν αποδείξεις ότι όντως υπάρχει συγκάλυψη, φυσικά αυτοί που συγκαλύπτουν αυτά τα γεγονότα θα πρέπει να λογοδοτήσουν. Ο νόμος είναι υπεράνω όλων».

Για την αποκάλυψη της εκπομπής για την παρέμβαση του Αρείου Πάγου για την απειλή αυτοκτονίας ποδοσφαιριστή: «Σωστά επεμβαίνουν οι εισαγγελείς του Αρείου Πάγου γιατί υπάρχει κίνδυνος στη ζωή ενός ανθρώπου και προσπαθούν να προστατεύσουν τους πολίτες της χώρας. Όμως νομίζω ότι το πρόβλημα αυτό ξεκινάει από αλλού, πρώτα από το κανονιστικό πλαίσιο το οποίο υπάρχει αυτή τη στιγμή και στην ΕΠΟ και στις Λίγκες. Θα πρέπει και οι Λίγκες και η ΕΠΟ, όλοι μαζί, να δημιουργήσουν ένα κανονιστικό πλαίσιο το οποίο ουσιαστικά θα επιτρέπει στους ποδοσφαιριστές να μπορούν να διεκδικούν τα δεδουλευμένα τους. Αυτή στιγμή όταν υπάρχει μια απόφαση σε εθνικό επίπεδο, η υπόθεση τελειώνει εκεί. Ένας Έλληνας ποδοσφαιριστής δεν έχει δικαίωμα να κάνει έφεση προς το Ανώτατο Διαιτητικό Δικαστήριο της Λωζάνης, το CAS.

Αυτό θα πρέπει να αλλάξει. Θα πρέπει να δίνεται η δυνατότητα, όπως έχει ο ξένος ποδοσφαιριστής να κάνει εφέσεις στο CAS, και στον Έλληνα ποδοσφαιριστή. Αυτό είναι μια ξεκάθαρη διάκριση. Δεν μπορεί στο ίδιο εθνικό πρωτάθλημα ο ξένος ποδοσφαιριστής να έχει περισσότερα δικαιώματα από τον Έλληνα ποδοσφαιριστή. Αυτό θα πρέπει να σταματήσει, να αλλάξει το κανονιστικό δίκαιο. Και ο νέος πειθαρχικός κώδικας της FIFA επιτρέπει πλέον στην Παγκόσμια Ομοσπονδία να επέμβει στις διαδικασίες μιας εθνικής ομοσπονδίας. Αν δε λυθεί ένα πρόβλημα, τότε μπορεί η FIFA να πάρει αυτήν την υπόθεση και να αποφασίσει για την εκάστοτε εθνική ομοσπονδία. Και σε περίπτωση στενά εθνική, θα πρέπει να γίνει πρώτα μια καταγγελία στην ΕΠΟ και να κοινοποιηθεί και στη FIFA. Ο νέος πειθαρχικός κώδικας της FIFA δίνει δικαίωμα στην εθνική ποδοσφαιρική ομοσπονδία να επέμβει σε ένα διάστημα τριών μηνών και να κινήσει τις διαδικασίες. Αν δεν γίνει αυτό στο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, τότε παρεμβαίνει η FIFA».

Για τις οικονομικές υποθέσεις ποδοσφαιριστών, όπως αυτή του Καπετάνου που έχασε το σπίτι του λόγω της μη καταβολής των δεδουλευμένων του: «Δεν συμβαίνουν μόνο στην Ελλάδα, συμβαίνουν κυρίως στη γειτονιά της Ελλάδας αλλά θα πρέπει να σταματήσουν. Δεν είναι δυνατόν οι Έλληνες ποδοσφαιριστές να βρίσκονται σε αυτήν την κατάσταση. Αυτό δημιουργεί πάρα πολλά προβλήματα, όχι μόνο αθλητικά αλλά κυρίως κοινωνικά. Πλην της Τουρκίας και της Βουλγαρίας υπάρχουν κι άλλες χώρες αλλά είναι μεμονωμένες οι περιπτώσεις».

Γιατί δεν παρεμβαίνουν οι Λίγκες και η ΕΠΟ σε αυτήν τη διάκριση μεταξύ Ελλήνων και ξένων ποδοσφαιριστών η οποία είναι αντισυνταγματική: «Αυτό μπορούν να το απαντήσουν μόνο οι ίδιοι. Φαντάζομαι όμως ότι υπάρχουν πιέσεις από τις ΠΑΕ για να μην αλλάξει το κανονιστικό πλαίσιο ώστε να έχουν μεγαλύτερη ευχέρεια σε ελιγμούς για να μην πληρώνουν τα συμβόλαιά τους».

Τι μπορεί να κάνει ο πειθαρχικός δικαστής σε περίπτωση κατάθεσης ποινικής δίωξης κατά προέδρων ΠΑΕ εφόσον το χρονικό πλαίσιο της διαδικασίας είναι πολύμηνο: «Σε αυτήν την περίπτωση πειθαρχική διαδικασία θα έπρεπε ήδη να έχει ξεκινήσει. Μπορεί να τρέχει παράλληλα με την ποινική διαδικασία αλλά η πειθαρχική διαδικασία μπορεί να τελειώσει και πιο γρήγορα. Η ποινική διαδικασία φυσικά και πρέπει να είναι ανεξάρτητη. Όμως το να υπάρχει συνεργασία μεταξύ ποινικής και πειθαρχικής διαδικασίας, δε σημαίνει ότι ο ένας επεμβαίνει στον άλλον. Υπάρχει συνεργασία για να μπορέσει να αποδειχθεί το έγκλημα ή το αδίκημα ακόμα πιο γρήγορα και εύκολα. Στην πειθαρχική διαδικασία η κατηγορία μπορεί να αποδειχθεί πολύ πιο εύκολα γιατί ο βαθμός απόδειξης είναι και χαμηλότερος. Επομένως οι Λίγκες και η ΕΠΟ έπρεπε ήδη να έχουν ξεκινήσει αυτές τις διαδικασίες γιατί αν δεν υπάρξει κάποια απόφαση και νομίζω ότι και η ποινική δικονομία έτσι όπως ισχύει στην Ελλάδα να αφήσει την ποινική διαδικασία να τρέξει για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Υπάρχει και ο κίνδυνος της παραγραφής των αδικημάτων».

Για το ότι κάποιος μπορεί να καταδικαστεί στο πειθαρχικό κομμάτι και να αθωωθεί στο ποινικό, όπως στην περίπτωση Γιουβέντους-Μότζι: «Έχει γίνει πάρα πολλές φορές αυτό. Και ειδικά σε υποθέσεις που τελεσιδίκησαν στο CAS όπως, για παράδειγμα, οι υποθέσεις της Μπεσίκτας και της Φενέρμπχτσε το 2013. Υπάρχει περίπτωση κάποιος να αθωωθεί στο ποινικό δικαστήριο αλλά να καταδικαστεί στην πειθαρχική διαδικασία επειδή ο βαθμός απόδειξης είναι χαμηλότερος. Για να αποφευχθούν αυτά τα κωμικοτραγικά φαινόμενα, επιμένω ότι θα πρέπει να υπάρχει συνεργασία της ποινικής και της πειθαρχικής διαδικασίας».

Για το ότι υπό αυτές τις συνθήκες μπορεί να υπάρχουν αλλοιωμένα πρωταθλήματα: «Βεβαίως. Όταν υπάρχουν αλλοιωμένοι αγώνες, υπάρχει και αλλοίωση του Πρωταθλήματος. Δεν μπορούμε φυσικά να προβλέψουμε αν θα αποδειχθούν οι κατηγορίες και αν εφαρμοστούν ποινές αλλά γίνει αυτό θα πρέπει να εφαρμοστούν στην έναρξη της νέας αγωνιστικής σεζόν. Αυτό λέει το κανονιστικό πλαίσιο που υπάρχει αυτή τη στιγμή. Που σημαίνει ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα, είτε μιλάμε για την πρώτη κατηγορία είτε για τη δεύτερη κατηγορία, αυτά τα πρωταθλήματα να είναι κλεμμένα».

Αν θα πρέπει τα αποδεικτικά στοιχεία να είναι τόσο δυνατά και ώστε κάποιος να είναι καταλυτικά αθώος ή ένοχος: «Το CAS έχει κρίνει ότι όσο πιο σοβαρή είναι η κατηγορία, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να μην είναι αληθινή. Επομένως και ο βαθμός απόδειξης τείνει να είναι υψηλότερος, πολλές φορές πλησιάζει τον ποινικό βαθμό απόδειξης. Οπότε θα πρέπει να δούμε ποια είναι αυτά τα στοιχεία που ουσιαστικά αποδεικνύουν τις κατηγορίες και να σκεφτούμε αν είναι σοβαρά, αν μπορούν να αξιολογηθούν με σοβαρότητα, και έτσι βγαίνει η απόφαση. Αλλά επειδή είναι πειθαρχική η διαδικασία, η σχέση που υπάρχει μεταξύ μιας ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας και των μελών της, είτε είναι ποδοσφαιριστές είτε είναι ομάδες, είναι συμβολαιογραφική, βασίζεται πάνω στο αστικό δίκαιο. Υπάρχει ένα συμβόλαιο μεταξύ αυτών των πλευρών, το συμβόλαιο είναι κανόνες. Εφόσον παραβείς τους κανόνες, τότε θα πρέπει να υποστείς και τις συνέπειες. Και δυστυχώς, ο βαθμός απόδειξης είναι χαμηλότερος λόγω πειθαρχικής διαδικασίας λόγω αστικού δικαίου, επομένως αποδεικνύεται πιο εύκολα η κατηγορία».

Αν, τότε, υπάρχει και μεγαλύτερος κίνδυνος μιας άδικης καταδίκης: «Δε θα το έλεγα αυτό γιατί εφόσον τα στοιχεία είναι πειστικά γιατί να μην καταδικαστεί αυτός ο άνθρωπος; Υπενθυμίζω ότι αυτούς τους κανόνες τους έχουν δεχτεί όλες οι πλευρές και δεσμεύονται με αυτούς», είπε ο Γρηγόρης Ιωαννίδης.