Χάμπντεν Παρκ: Το Γουέμπλεϊ της Σκωτίας

Το Χάμπντεν Παρκ αποτελεί την έδρα της Εθνικής Σκωτίας, αλλά και όλων των μεγάλων παιχνιδιών που αφορούν τους εγχώριους τίτλους, όπως τους τελικούς του Σκωτσέζικου Λιγκ Καπ και τους τελικούς Κυπέλλου, ενώ έχει φιλοξενήσει και τελικούς ευρωπαϊκών διοργανώσεων ανά τα χρόνια.

Το γήπεδο βρίσκεται στη Γλασκώβη της Σκωτίας και άνοιξε τις θύρες του το 1903. Η χωρητικότητα του σήμερα είναι 52.000 θέσεις, ενώ τη δεκαετία του 30 έφτασε και τις 150.000. Μάλιστα, μέχρι να ολοκληρωθεί η κατασκευή του "Μαρακανά" το Χάμπντεν Παρκ αποτελούσε το μεγαλύτερο γήπεδο στον πλανήτη. 

Το 1937, το γήπεδο σημείωσε ρεκόρ προσέλευσης, το οποίο, μάλιστα, είναι και το ρεκόρ για την μεγαλύτερη προσέλευση ποτέ σε ευρωπαϊκό παιχνίδι. Η Σκωτία φιλοξένησε σε φιλικό αγώνα την Αγγλία ενώ στις εξέδρες του γηπέδου βρισκόντουσαν 149.415 θεατές. Την ίδια χρονιά σημείωσε και το δεύτερο μεγαλύτερο ρεκόρ στην ιστορία της "Γηραιάς Ηπείρου", καθώς στον τελικό Κυπέλλου ανάμεσα σε Σέλτικ και Αμπερντίν 146.333 άνθρωποι παρακολούθησαν το παιχνίδι.

Το πρώτο παιχνίδι που φιλοξένησε και ο "βρυχηθμός του Χάμπντεν"

Το πρώτο παιχνίδι που έλαβε χώρα στο γήπεδο της Γλασκώβης ήταν το 1929, στην αναμέτρηση της Σκωτίας με την μεγάλη αντίπαλο της Αγγλία. Η αναμέτρηση έληξε ισόπαλη 1-1 με "μπάζερ μπίτερ" των Σκωτσέζων, ενώ αγωνιζόντουσαν με 10 παίκτες στο μεγαλύτερο μέρος του παιχνιδιού.

Το γκολ αυτό, μάλιστα, πανηγυρίστηκε τόσο έντονα από τους Σκωτσέζους φιλάθλους οι οποίοι είχαν γεμίσει το γήπεδο, που όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο Άλεξ Τζάκσον, οι πανηγυρισμοί των συμπατριωτών του ακούστηκε έως περίπου 1.5 χιλιόμετρα μακριά, δίνοντας την ονομασία "Hampden Roar".

Ο πρώτος ευρωπαϊκός τελικός

Το 1960 το Χάμπντεν Παρκ φιλοξένησε τον πρώτο τελικό ευρωπαϊκής διοργάνωσης που συνέβη στη Σκωτία. Αυτό συνέβη με εμφατικό τρόπο, καθώς ο αγώνας είχε στο σύνολο 10 γκολ, αποτελώντας τον μέχρι σήμερα τον πιο παραγωγικό τελικό στην ιστορία του Κυπέλλου Πρωταθλητριών/ Champions League. Αντιμέτωποι ήταν η πανίσχυρη τότε Ρεάλ Μαδρίτης, των Αλφρέντο Ντι Στέφανο και Φέρεντς Πούσκας, και η Άιντραχτ Φρανκφούρτης, με το σκορ να λήγει 7-3 υπέρ των Ισπανών. 

Μάλιστα, τα τέσσερα γκολ των ¨Μέρενγκες" τα σημείωσε ο Πούσκας, ενώ τα υπόλοιπα τρία ο Ντι Στέφανο, δίνοντας με αυτό τον ανεπανάληπτο τρόπο τον πέμπτο διαδοχικό τίτλο στην ιστορία τους. Παράλληλα, στις εξέδρες του Χάμπντεν Παρκ βρισκόταν ο τότε 19χρονος Σερ Άλεξ Φέργκισον και ο θρύλος της Σέλτικ, Μπίλι ΜακΝιλ.

Ακόμα τρεις ευρωπαϊκοί τελικοί την προηγούμενη χιλιετία

Δύο χρόνια μετά τον τελικό ανάμεσα σε Ρεάλ και Άιντραχτ ακολούθησε ο δεύτερος τελικός που έλαβε δράση στο Χάμπντεν Παρκ, αυτή τη φορά για το Κύπελλο Κυπελλούχων ανάμεσα στην Ατλέτικο Μαδρίτης και τη Φιορεντίνα. Το παράδοξο του παιχνιδιού, αυτή τη φορά, ήταν πως στο τέλος της αναμέτρησης καμία από τις δύο ομάδες δεν σήκωσε το τρόπαιο στον αέρα. Τότε, δεν ίσχυε ακόμα ο κανόνας των πέναλτι, και αφού ο αγώνας έληξε ισόπαλος 1-1, οδηγήθηκε σε επαναληπτικό αγώνα. Για την ιστορία, ο επαναληπτικός διαδραματίστηκε στην Στουτγκάρδη με τους "Ροχιμπλάνκος" να καταφέρνουν να αποσπάσουν τη νίκη με 3-0.

Το 1966, ο τελικός της διοργάνωσης επέστρεψε για ακόμα μια φορά στο εμβληματικό στάδιο των Σκωτσέζων. Αυτή τη φορά υπήρξε νικήτης, με την Ντόρτμουντ να καταφέρνει να κερδίσει τη Λίβερπουλ στην παράταση με 2-1, μετά το νικητήριο γκολ του Ράινχαρντ Λίμπουντα.

Χρειάστηκαν να περάσουν 10 χρόνια για να ξαναγίνει τελικός ευρωπαϊκής διοργάνωσης στο γήπεδο της Γλασκώβης. Μάλιστα, για δεύτερη συνεχόμενη φορά ο νικητής ήταν γερμανική ομάδα, αυτή τη φορά, όμως, η Μπάγερν Μονάχου. Ο εν λόγω τελικός έφερε αντιμέτωπους την γερμανική ομάδα, των Γκερντ Μίλερ, Φραντς Μπεκενμπάουερ, Ούλι Χένες και Καρλ-Χάιντζ Ρουμενίγκε, με την γαλλική Σεντ Ετιέν για το τρόπαιο του Κυπέλλου Πρωταθλητριών. Ο αγώνας έληξε με 1-0 μετά από γκολ του Φραντς Ροτ στο 57΄, δίνοντας με αυτό τον τρόπο το τρίτο διαδοχικό τίτλο στη Βαυαρική ομάδα.

Οι δύο πιο πρόσφατοι ευρωπαϊκοί τελικοί

Πέρασαν πάρα πολλά χρόνια για να φιλοξενηθεί και πάλι τελικός ευρωπαϊκής διοργάνωσης στο Χάμπντεν Παρκ. Το 2002, στο πλαίσιο του τελικού του UEFA Champions League, βρέθηκαν αντιμέτωπες Ρεάλ Μαδρίτης και Μπάγερ Λεβερκούζεν. Το παιχνίδι αυτό έχει μείνει στην ιστορία για το καταπληκτικό γκολ που σημείωσε ο Ζινεντίν Ζιντάν με γυριστο μονοκόμματο αριστερό βολέ μετά την σέντρα του Ρομπέρτο Κάρλος στο 45΄, διαμορφώνοντας με αυτό τον τρόπο το τελικό 2-1 υπέρ της Ρεάλ, δίνοντας τον 9ο τίτλο της κορυφαίας διασυλλογικής διοργάνωσης στην "Βασίλισσα".

Το 2007, διαδραματίστηκε ο τελευταίος ευρωπαϊκός τελικός που έχει συμβεί στο Σκωτσέζικο γήπεδο. Αυτή τη φορά, η Σεβίλλη του Έντσο Μαρέσκα αντιμετώπισε την Εσπανιόλ του Ερνέστο Βαλβέρδε σε έναν ισπανικό εμφύλιο για τον τελικό του Κυπέλλου UEFA. Η ομάδα του άλλοτε προπονητή του Ολυμπιακού, κατάφερε να προηγηθεί δύο φορές στην αναμέτρηση, μία στην κανονική διάρκεια και μία στην παράταση, δεν κατάφερε, όμως, να διατηρήσει το προβάδισμα καμία από τις δύο φορές, με αποτέλεσμα μετά απο΄20 λεπτά το ματς να οδηγηθεί στη διαδικασία των πέναλτι. Εκεί, επικράτησε εν τέλει η Σεβίλλη με το νικηφόρο πέναλτι του Αντόνιο Πουέρτα, ο οποίος έχασε τη ζωή του λίγους μήνες μετά.

Το EURO 2020

Το Χάμπτεν Παρκ συμμετείχε στη διεξαγωγή του Euro 2020, το οποίο λόγω της ιδιαίτερης συνθήκης της πανδημίας του COVID-19, διαδραματίστηκε σε 11 διαφορετικά γήπεδα, 11 διαφορετικών χωρών.

Το επιβλητικό γήπεδο των Σκωτσέζων φιλοξένησε τρία παιχνίδια του 4ου ομίλου (Σκωτία- Τσεχία, Κροατία- Τσεχία, Σκωτία- Κροατία) και ένα παιχνίδι της φάσης των "16" (Σουηδία- Ουκρανία).

Ο μοναδικός αγώνας της Ελλάδας στο Χάμπντεν Παρκ

Η Εθνική Ελλάδας έχει αγωνιστεί μόνο μια φορά στο εμβληματικό γήπεδο των Σκωτσέζων. Η αναμέτρηση συνέβη στις 16 Αυγούστου του 1995, στο πλαίσιο των προκριματικών του Euro 1996. Η "Γαλανόλευκη" γνώρισε τη ήττα με 1-0 μετά από γκολ του Άλαν Μακ Κόιστ στο 71'.