Αν δηλαδή το παιχνίδι το επηρεάζουν οι ειδήσεις που το περιεχόμενό τους έχει σχέση με τα αγωνιστικά χαρακτηριστικά των ομάδων, τα οικονομικά ή το θεσμικό πλαίσιο του παιχνιδιού. Εκείνο που έχω παρατηρήσει είναι πως η συντριπτική πλειοψηφία των ειδήσεων που αφορούν το θεσμικό πλαίσιο του ποδοσφαίρου είναι άμεσα συνδεδεμένες με το οικονομικό του περιβάλλον.

Ακόμη και ένα μέρος από τις ειδήσεις με τα αγωνιστικά χαρακτηριστικά, είναι οικονομικής φύσης. Σκεφθείτε τις μεταγραφές ποδοσφαιριστών και προπονητών ή ακόμη και τους σοβαρούς τραυματισμούς ποδοσφαιριστών, ιδίως των πολύ μεγάλων ονομάτων στις ισχυρές ομάδες. Αυτό το τελευταίο είναι που οδήγησε στην υιοθέτηση ειδικών νόμων για τις αποζημιώσεις ομάδων, σε περίπτωση που κάποιος ποδοσφαιριστής τους τραυματιστεί σε παιχνίδι της εθνικής ομάδας με την οποία συμμετέχει.

Θυμάμαι ότι η Νιούκαστλ είχε πάρει πάνω από 7 εκατομμύρια ευρώ για το χρονικό διάστημα που έμεινε εκτός αγωνιστικής δράσης ο Μάικλ Οουεν, μετά τον τραυματισμό του στο Μουντιάλ της Γερμανίας. Το ποδόσφαιρο, τώρα πια, είναι κυρίως ζήτημα εσόδων-εξόδων και σωστής οικονομικής διαχείρισης. Οι ειδικοί στην οικονομία των σπορ εκτιμούν ότι από την εποχή που άρχισε να ισχύει ο νόμος Μποσμάν και μετά, το ποδόσφαιρο μπήκε σε μία φάση μεγάλης ανάπτυξης. Ομως, αυτό που οι περισσότεροι ονομάζουν ανάπτυξη, είναι μάλλον το αντίθετο. Το ποδόσφαιρο, χάρη στην ελεύθερη αγορά, μιμείται τις ανισότητες που παρουσιάζει η παγκόσμια οικονομία. Συγκέντρωση πλούτου και δύναμης στα χέρια λίγων ομάδων που φτάνουν στο τέλος να μονοπωλούν -σχεδόν- τις διακρίσεις και τα έσοδα.

Η είσοδος του ποδοσφαίρου στην ελεύθερη αγορά, μπορεί να φέρνει καλύτερα γήπεδα, χάμπουργκερς, κόκα κόλες και καταστήματα που εμπορεύονται δεκάδες διαφορετικά αντικείμενα με το σήμα της ομάδας, που έχει αποκτήσει πλέον τα εμπορικά χαρακτηριστικά του brand name, αλλά ελάχιστα βελτιώνει το ίδιο το παιχνίδι.

Οι τιμές των εισιτηρίων αυξάνονται όπως και τα τηλεοπτικά δικαιώματα -που πριν από μία επταετία είχαμε πιστέψει ότι έπιασαν οροφή- γιατί κάποιος πρέπει να πληρώσει το κόστος των επενδύσεων σε εγκαταστάσεις και ανθρώπους. Τα νούμερα, αρχίζουν και πάλι να εκτοξεύονται μόνο που τώρα είναι πολύ λιγότεροι, σε σχέση με το παρελθόν αυτοί που μπορούν να κινηθούν ψηλά. Εγραψα λίγο πιο πάνω ότι αυτό που χαρακτηρίζεται ανάπτυξη είναι, στην ουσία, συρρίκνωση.

Ακόμα χειρότερα
Μία συρρίκνωση που εντοπίζεται αρχικά στον αριθμό των οπαδών των μικρότερων ομάδων που μειώνεται προς όφελος των μεγάλων ομάδων. Και όταν μειώνεται η οπαδική βάση μίας ομάδας μειώνονται όλα τα υπόλοιπα. Τα έσοδα, οι ελπίδες, οι φιλοδοξίες και περιορίζονται αισθητά οι δυνατότητές της να ανταποκριθεί στον ανταγωνισμό.
Αν αφήσει κατά μέρος κάποιος τα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα όπου οι ομάδες, ακόμη και οι μεσαίες ή οι μικρές έχουν ικανοποιητικά έσοδα -εφόσον έχουν υιοθετήσει την αρχή της συλλογικής διαπραγμάτευσης των τηλεοπτικών δικαιωμάτων- αξίζει να αναρωτηθεί κάποιος για τις επιδιώξεις των μεσαίων ομάδων των ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων. Των ομάδων που δεν μπορούν να χτυπήσουν τις ψηλές θέσεις που οδηγούν στο Τσάμπιονς Λιγκ ή και στο Γιουρόπα Λιγκ και οι οποίες παράλληλα κινούνται με σχετική ασφάλεια μακριά από τη ζώνη του υποβιβασμού.
Τι περιμένουν; Τη νίκη στο πρωτάθλημα απέναντι σε μία μεγάλη ομάδα; Την ανάδειξη ενός ποδοσφαιριστή που θα μπορέσουν να μοσχοπουλήσουν;

Μία «καλή πορεία» στο Κύπελλο; Τι; Ακόμη, όμως και αν καταφέρουν κάτι από όλα αυτά ή και όλα αυτά μαζί, μπορούν να ξεπεράσουν το μέγεθός τους που καθορίζει και τη μοίρα τους; Πολύ λογικά, κάποιος θα μου πει: Τι προτείνεις για να αλλάξει η κατάσταση; Θα έλεγα να ρίξουμε μία ματιά στην απέναντι πλευρά του Ατλαντικού, όπου γνωρίζουν πολύ καλά τις υπερβολικές στρεβλώσεις που προκαλεί αυτό που ο Ανταμ Σμιθ ονόμαζε «το αόρατο χέρι της αγοράς» και το οποίο -όπως έδειξε και η διεθνής οικονομική κρίση- μπορεί να τα κάνει πολύ χειρότερα.

Οι Αμερικανοί ξέρουν καλύτερα
Oι Αμερικανοί γνωρίζουν πολύ καλά ότι αν πρέπει με κάθε θυσία ο καπιταλισμός να διατηρήσει τη φαντασίωση «η ζωή μοιάζει με ένα παιχνίδι», ειδικά στον τομέα των σπορ, τότε αυτός ο τομέας πρέπει να διασφαλίζει ένα μίνιμουμ αρχών ισότητας στον ανταγωνισμό. Μπορεί να είναι πολύ δύσκολο να καθιερωθούν «δίχτυα ασφαλείας» σε όλους τους τομείς της κοινωνίας -πόσω μάλλον που στην μεταπολεμική «κοινωνία των ευκαιριών» κρίνονται κοστοβόρα και αντιπαραγωγικά- αλλά στον αθλητισμό είναι απαραίτητο να υπάρξουν. Διαφορετικά τα πράγματα θα ξεφύγουν από κάθε έλεγχο και ο τομέας των σπορ θα μεταλλαχθεί σε ένα ακόμη πεδίο οικονομικής δραστηριότητας, όπως και τόσα άλλα. Η πρακτική της «ανακύκλωσης» των ταλαντούχων νεαρών ποδοσφαιριστών που αντί να πηγαίνουν όλοι στις μεγάλες ομάδες, «μοιράζονται» στις μικρές και το σάλαρι καπ, μπορεί να είναι κάποιες λύσεις, παρ' όλο που είναι σίγουρο ότι οι μεγάλες ομάδες δεν θα δείξουν καμία διάθεση να «μοιραστούν» με τους αδύνατους. Γιατί; Μα γιατί είναι ο καπιταλισμός και το μέγεθος της συγκέντρωσης κεφαλαίου που μετράει.

ΠΗΓΗ: SportDay

Ποδόσφαιρο SPORTS