Το ιστορικό χαμηλό της τουρκικής λίρας που έφτασε να φτάσει σε αναλογία 25 προς 1 σε σχέση με το δολάριο. εξήγησε ο Γιώργος Αδαλής.

ΤΟ ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Στις 22 Ιουνίου 2023 με βουτιά σε χαμηλό ρεκόρ έναντι του δολαρίου αντέδρασε η τουρκική λίρα στη θεαματική αύξηση των επιτοκίων της κεντρικής τράπεζας, που δεν ικανοποίησε της προσδοκίες της αγοράς. Συνολικά άλλωστε οι μετοχές των αναδυόμενων αγορών πραγματοποίησαν «χαμηλές πτήσεις», μετά τις γερακίσιες αναφορές του Τζορόμ Πάουελ.

Η λίρα σημείωσε νέο χαμηλό ρεκόρ υποχωρώντας στις 24,2 ανά δολάριο, αφού η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας αύξησε το βασικό της επιτόκιο κατά 650 μονάδες βάσης στο 15%, σε μια ανατροπή της πολιτικής χαμηλών επιτοκίων του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Η τουρκική κεντρική τράπεζα προειδοποίησε ότι η νομισματική σύσφιξη θα συνεχιστεί όσο χρειαστεί, με κινήσεις που θα πραγματοποιούνται εγκαίρως και σταδιακά, μέχρι να επιτευχθεί σημαντική βελτίωση των προοπτικών του πληθωρισμού.

Τα κρατικά ομόλογα της Τουρκίας σε δολάρια σημείωσαν πτώση άνω του 1 σεντ, ενώ τα συμβόλαια ανταλλαγής πιστωτικής αθέτησης αυξήθηκαν μετά την απόφαση. Ο κύριος χρηματιστηριακός δείκτης της χώρας σημείωσε άνοδο 1,5%.

Ανησυχία

Την ανησυχία του για την πορεία του τουρκικού νομίσματος το επόμενο διάστημα εξέφρασε ο Jon Harrison, διευθύνων σύμβουλος μακροοικονομικής στρατηγικής αναδυόμενων αγορών στην TS Lombard.

«Ανησυχώ περισσότερο για τις μεσοπρόθεσμες προοπτικές που είναι πιθανό να οδηγήσουν σε περαιτέρω υποτίμηση της λίρας. Η κεντρική τράπεζα έχει υποσχεθεί μια σταδιακή προσέγγιση για τη σύσφιξη, αλλά το υψηλό επίπεδο πληθωρισμού και η ανάγκη να αποκατασταθεί η χαμένη αξιοπιστία δικαιολογούν πραγματικά μια πιο ισχυρή δράση», ανέφερε.

Ο δείκτης MSCI των μετοχών των αναδυόμενων αγορών υποχωρούσε έως τις 15:03 ώρα Ελλάδας, μετά από τρεις ημέρες απότομης πτώσης λόγω των αδύναμων στοιχείων που έρχονται από την Κίνα.

Τι θα κάνει ο Ερντογάν με την οικονομία;

Μέχρι τώρα ο Ερντογάν υποστήριζε σθεναρά την -αντισυμβατική σύμφωνα με οικονομολόγους- θεωρία ότι τα χαμηλά επιτόκια καταπολεμούν τον πληθωρισμό. Τα δύο νέα πρόσωπα στο οικονομικό του επιτελείο, ο Σιμσέκ και η Ερκάν, δείχνουν ότι η Τουρκία μπορεί να ακολουθήσει διαφορετική πολιτική.

Ο Ερντογάν τις προηγούμενες ημέρες έδωσε σήμερα ότι θα έκανε αποδεκτές τις πολιτικές του νέου υπουργού Οικονομικών, αν κι επέμενε πως οι απόψεις του περί νομισματικής πολιτικής δεν έχουν αλλάξει. Όλα αυτά έχουν οδηγήσει σε ερωτήματα στη διεθνή κοινότητα σχετικά με το εάν η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας θα μπορούσε να ενεργήσει ανεξάρτητα για να χαράξει την πολιτική της.

Είναι ενδεικτικό ότι υπό την πίεση του Ερντογάν η TCMB είχε μείωσε το βασικό της επιτόκιο δανεισμού από 19,75% το 2021 σε 8,5% το Φεβρουάριο του 2023, παρά το ράλι των τιμών στη χώρα. Η ανεξάρτητη ερευνητική ομάδα ENAG υποστηρίζει ότι το πραγματικό ποσοστό πληθωρισμού είναι 109% σύμφωνα με το ΑΡ.

Ελπίδες λόγω Σιμσέκ και Ερκάν

Αντιμετωπίζοντας μεγάλη οικονομική αναταραχή στον απόηχο της εκλογής του για τρίτη πενταετή θητεία ως πρόεδρος, ο Ερντογάν διόρισε άμεσα ως υπουργό Οικονομικών τον πρώην τραπεζίτη της Wall Street, Μεχμέτ Σίμσεκ, ο οποίος θεωρείται πως διατηρεί πολύ καλές σχέσεις με διεθνείς επενδυτές και τις αγορές. Επίσης διόρισε την Χαφιζέ Γκαγιέ Ερκάν ως επικεφαλή της κεντρικής τράπεζας, η οποία αλλάζει τα τελευταία χρόνια συνέχεια ηγεσία.

Οι τοποθετήσεις αυτές έχουν αυξήσει τις προσδοκίες ότι η Τουρκία θα εγκαταλείψει τις μέχρι τώρα δημοσιονομικές και νομισματικές πολιτικές της οι οποίες οδήγησαν τη λίρα να χάσει περισσότερο από το 80% της αξίας της από το 2018.

Γιώργος Αδαλής Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν Τουρκία