Κόλαση στα τούνελ της Γάζας! Πόλεμος σε καταστάσεις φρίκης

Ως μια "εναλλακτική πραγματικότητα" χαρακτηρίζουν στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες το σύστημα σηράγγων στη Λωρίδα της Γάζας στην προσπάθειά τους να το χαρτογραφήσουν για να περιγράψουν τις προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει το Ισραήλ στον πόλεμο κατά της Χαμάς.

Σκοτάδι, κλειστοφοβικοί στενοί χώροι. Αόρατοι κίνδυνοι όπως το να ξεμείνεις από αέρα ή να αναπνεύσεις δηλητηριώδες αέριο όπως μονοξείδιο του άνθρακα. Μάλιστα ο εξοπλισμός που πρέπει να φοράνε οι ειδικές δυνάμεις του Ισραήλ, όπως οι αναπνευστικές μάσκες και τα γυαλιά υπέρυθρης ακτινοβολίας μπορεί να λειτουργήσουν αποπροσανατολιστικά. 

"Το να μάχεσαι υπόγεια είναι σαν να πολεμάς στο διάστημα", λέει στο Forbes ο Χοσέ Γκόρντον, ένας συνταξιούχος του στρατού των ΗΠΑ και ειδικός στον υπόγειο πόλεμο.

Σε στενούς χώρους οι συνέπειες μιας εκρήξεις μεγεθύνονται. Ακόμη και οι απλές σφαίρες μπορούν να προκαλέσουν βλάβη στα τύμπανα και ρινορραγία. 

"Ο αποπροσανατολισμός μπορεί να αποσυντονίσει ακόμη και τους πιο ψύχραιμους βετεράνους του υπέργειου πολέμου. "Μπορείς να χάσεις την αίσθηση του χρόνου. Μπορεί να χαθεί η αίσθηση της κατεύθυνσης. Μπορείς πραγματικά να φρικάρεις", λέει στο Forbes ο John Spencer, ειδικός στον αστικό πόλεμο στο Ινστιτούτο Modern War του West Point.

Η ισραηλινή κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να καταστρέψει τις στρατιωτικές δυνατότητες της Χαμάς και να τερματίσει τον έλεγχό της στη Λωρίδα της Γάζας στον απόηχο της αιφνιδιαστικής επιδρομής της ισλαμικής οργάνωσης στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου που σκότωσε 1.400 Ισραηλινούς. Η Χαμάς πήρε ομήρους περισσότερους από 200 ανθρώπους.

Περίπου 8.800 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί από τότε, σύμφωνα με υγειονομικούς αξιωματούχους της Γάζας, ως επί το πλείστον από σφοδρούς ισραηλινούς βομβαρδισμούς. Από την Παρασκευή, οι ισραηλινές αμυντικές δυνάμεις μεταφέρουν αργά χερσαία στρατεύματα στη βόρεια Γάζα.

Για να επιτύχει τους στόχους του, ο Ισραηλινός Στρατός θα αντιμετωπίσει τη Χαμάς σε ένα πεδίο μάχης έως και 230 πόδια κάτω από τη Γάζα, πέρα από το σημείο όπου μπορούν να φτάσουν οι βόμβες του. Η Χαμάς έχει περάσει δεκαετίες χτίζοντας το υπόγειο συγκρότημά της για να εξουδετερώσει τα συντριπτικά πλεονεκτήματα του IDF στη συμβατική μάχη.

Για τέτοιου είδους επιχειρήσεις, ο ισραηλινός Στρατός προετοιμάζεται από τον πόλεμο στη Γάζα το 2014, όταν η Χαμάς χρησιμοποίησε διασυνοριακές σήραγγες για να στήσει ενέδρα σε ισραηλινά στρατεύματα. Μετά από αυτό, το IDF φέρεται να τριπλασίασε το μέγεθος μιας μονάδας κομάντο που ονομάζεται Samur (οι Νυφίτσες), ειδικευμένη στη μάχη και την κατεδάφιση σήραγγας, η οποία χρησιμοποιεί μια σειρά εξειδικευμένου εξοπλισμού και τεχνολογίας.

Από το 2016, το Κογκρέσο των ΗΠΑ έχει παράσχει 320 εκατομμύρια δολάρια για αμυντική συνεργασία με το Ισραήλ για τον εντοπισμό, τη χαρτογράφηση και την εξουδετέρωση υπόγειων σηράγγων, σύμφωνα με έκθεση της Υπηρεσίας Ερευνών του Κογκρέσου.

Αλλά οι ειδικοί λένε ότι θα είναι ένα δύσκολο και αιματηρό εγχείρημα, που θα γίνει πιο περίπλοκο επειδή η Χαμάς κρατά ομήρους υπόγεια. "Είναι ένα μεγάλο πρόβλημα πάνω από ένα μεγάλο πρόβλημα", λέει στο Forbes ο Christopher De Ruyter, ένας συνταξιούχος αντισυνταγματάρχης Ranger του Στρατού, ο οποίος είναι διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Αστικών Επιχειρήσεων, μιας συμβουλευτικής ομάδας για τη διεξαγωγή πολέμου στις πόλεις.

Λαβύρινθοι άμμου

Το αμμώδες έδαφος της Γάζας την κάνει "ιδανική τοποθεσία για διάνοιξη σήραγγας", λέει ο Joel Roskin, πρώην αναλυτής εδάφους του IDF που έχει μελετήσει το δίκτυο σήραγγας της Χαμάς και επί του παρόντος είναι καθηγητής στο τμήμα γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο Bar-Ilan του Ισραήλ.

Από τότε που το Ισραήλ αποχώρησε από τη Λωρίδα της Γάζας το 2005, η Χαμάς έχει κατασκευάσει έναν τρισδιάστατο υπόγειο ιστό που πιστεύεται ότι περιέχει εκατοντάδες μίλια περασμάτων. Συνδέει υπόγεια κέντρα διοίκησης, αποθήκες, στρατώνες και εξόδους σε θέσεις πάνω από το έδαφος, όπου οι μαχητές μπορούν να ξεπηδήσουν για να εκτοξεύσουν ρουκέτες στο Ισραήλ και να στήσουν ενέδρα σε επίγεια στρατεύματα και στη συνέχεια να εξαφανιστούν από κάτω.

Οι σήραγγες σκάβονται με το χέρι, με την εργασία να είναι σχετικά φθηνή από 10 έως 20 δολάρια την ημέρα, λέει ο Roskin. Μια ομάδα μπορεί να αποτελείται από δύο έως τρεις εργάτες που σκάβουν ενώ μερικοί άλλοι ξεφορτώνουν την άμμο, προχωρώντας περίπου τρία πόδια την ημέρα.

Ενώ ορισμένα περάσματα αποτελούνται από απλό χώμα, την τελευταία δεκαετία η Χαμάς ενίσχυε τις σήραγγες με σκυρόδεμα που περιέχουν ράβδους ώστε να είναι πιο ανθεκτικές στους βομβαρδισμούς. 

Πολλά τμήματα είναι εξοπλισμένα με αγωγούς εξαερισμού και φωτισμό. Η Χαμάς έχει αποθηκεύσει αρκετά τρόφιμα, νερό και καύσιμα που αρκούν για τρεις έως τέσσερις μήνες, δήλωσε Λιβανέζος αξιωματούχος στους New York Times αυτή την εβδομάδα.

Οι διασταυρώσεις και οι είσοδοι σε δωμάτια συχνά εμποδίζονται από μεταλλικές πόρτες πάχους μίας έως δύο ίντσας, τοποθετημένες σε μπετόν, οι οποίες απαιτούν δεξιότητες για να παραβιαστούν, λέει ο Γκόρντον, ο οποίος έχει επισκεφτεί τμήματα της σήραγγας που έχει καταλάβει ο Ισραηλινός Στρατός.

Η αποστολή στρατευμάτων του IDF στις σήραγγες θα είναι η τελευταία λύση, λένε οι ειδικοί. Η Χαμάς πιστεύεται ότι τους έσπειρε με βόμβες και παγίδες. Το μικρό μέγεθος των σηράγγων αφαιρεί τα πλεονεκτήματα σε αριθμούς και την υποστήριξη πυρός που έχει ο Ισραηλινός Στρατός πάνω από το έδαφος. Το IDF έχει αποκαλύψει τμήματα κοντά στα σύνορα με το Ισραήλ που είχαν περίπου 4 πόδια έως 4 πόδια πέντε ίντσες πλάτος και 5 πόδια 5 έως 5 πόδια έως 9 ίντσες, λέει ο Gordon.

Θάνατος από ψηλά

Πρώτα η IDF επιτέθηκε από αέρος. Η εκτεταμένη εκστρατεία βομβαρδισμών από τις 7 Οκτωβρίου πιστεύεται ότι είχε στόχο εισόδους σε σήραγγες -πολλές από τις οποίες είναι κρυμμένες μέσα σε κτίρια- και πιο ρηχά τμήματα.

Ο Ισραηλινός Στρατός στοχεύει να εκκαθαρίσει και να κρατήσει μεθοδικά περιοχές στη Γάζα, λέει ο Ρόσκιν. Έτσι θα μπορέσουν να χαρτογραφήσουν καλύτερα την περιοχή. Μπορούν να δουν για παράδειγμα αν υπάρχει καπνός που προέρχεται από τα υπόγεια ή να χρησιμοποιήσουν μικρά ρομπότ ή drones. Το IDF χρησιμοποιεί επίσης σκύλους που ανιχνεύουν βόμβες που είναι ειδικά εκπαιδευμένοι να εργάζονται υπόγεια.

Αλλά το IDF μπορεί να καταρρίψει ή να μπλοκάρει τμήματα και εισόδους. Μόλις αποκτήσει τον έλεγχο σε μια περιοχή, μπορεί να φέρει βυτιοφόρα και πυροσβεστικά οχήματα και να γεμίσει νερό τα τούνελ. 

Παράλληλα έχουν αναπτύξει μια τεχνολογία ώστε να μπορέσουν να αυξήσουν τα ανοίγματα κατά τη διάρκεια της μάχης. Κάθε στρατιώτης φέρει μια τσάντα που περιέχει δύο χημικές ουσίες που όταν αναμειγνύονται παράγει έναν παχύ, γρήγορα σκληρυνόμενο κίτρινο αφρό. "Μπορούν να εξουδετερώσουν αυτό το άνοιγμα, ώστε να μπορούν να το προσπεράσουν και να μην ανησυχούν μήπως έρθει κάποιος και τους πυροβολήσει στην πλάτη", λέει ο Ρόσκιν.

Το IDF θα επιδίωκε ιδανικά να αφαιρέσει την ισχύ, το φως και τον εξαερισμό και να περιμένει τους μαχητές της Χαμάς να ανέβουν τα υπόγεια επίπεδα. "Απλά καθίστε στο τούνελ", λέει ο Ρόσκιν. Αυτό περιπλέκεται από την αναμενόμενη παρουσία ομήρων. Το Ισραήλ μπορεί να αντιμετωπίσει ένα ρολόι που χτυπάει εν μέσω αυξανόμενων πιέσεων να σταματήσει την εκστρατεία του, καθώς ο αριθμός των νεκρών αμάχων αυξάνεται.

"Ποιο είναι το πιο σημαντικό πράγμα που χρειάζεται ο στρατός;" λέει ο Ρόσκιν. "Χρειάζεται χρόνο".

FORBES