Του Γιώργου Μενεσιάν
Η περίκλειστη Αιθιοπία* προχώρησε σε συμφωνία με την μη αναγνωρισμένη Σομαλιλάνδη (η οποία αναγνωρίζεται από την διεθνή κοινότητα ως έδαφος της Σομαλίας) για την εμπορική αλλά και στρατιωτική χρήση των λιμένων της στην Ερυθρά Θάλασσα - εκεί όπου η Χούθι της Υεμένης βάλλουν κατά δυτικών εμπορικών και πολεμικών πλοίων.
Αξιωματούχοι του μη αναγνωρισμένου κράτους αναφέρουν ότι η κυβέρνηση της Αιθιοπίας υποσχέθηκε να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία της Σομαλιλάνδης στο προσεχές διάστημα.
Η Σομαλία αντέδρασε έντονα, λέγοντας ότι η συμφωνία αυτή αποτελεί εχθρική ενέργεια εναντίον της. Την συμφωνία αυτή καταδίκασε και η Τουρκία η οποία αποτελεί στενό σύμμαχο της Σομαλίας, έχοντας ωστόσο αγαστές σχέσεις και με την αιθιοπική κυβέρνηση, την οποία και υποστήριξε στον πόλεμο εναντίον των ανταρτών Τιγκρέ (2020-2022) με την παροχή μη επανδρωμένων αεροσκαφών τύπου Bayraktar TB2. Το επιχείρημα της Άγκυρας είναι ότι πρέπει να γίνει σεβαστή η εδαφική ακεραιότητα της Σομαλίας. Καλά διαβάσατε. Αυτό είπε η Τουρκία η οποία κατέχει παρανόμως εδάφη σε Κύπρο, Συρία και Ιράκ.
Το προηγούμενο διάστημα, η τεταμένη κατάσταση στην περιοχή είχε οδηγήσει στον κίνδυνο έναρξης ενός νέου πολέμου της Αιθιοπίας με την Ερυθραία (η οποία ανεξαρτητοποιήθηκε από την Αιθιοπία το 1993). Αιτία η μη τήρησης εκ μέρους της Ερυθραίας της συμφωνίας του 2018, η οποία έλεγε ότι η Αιθιοπία θα χρησιμοποιούσε ελεύθερα τα λιμάνια της Ερυθραίας στην Ερυθρά Θάλασσα, με αντάλλαγμα την επίλυση της οριοθέτησης των συνόρων των δύο κρατών.
Η Αιθιοπία δεν είναι η μόνη χώρα η οποία διατηρεί στενές επαφές με την μη αναγνωρισμένη Σομαλιλάνδη. Πριν από λίγα χρόνια, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα προχώρησαν σε συμφωνία με την Σομαλιλάνδη για την κατασκευή ναυτικής βάσης στο λιμάνι της Barbera. Τα Εμιράτα έχουν προχωρήσει και σε άλλες διμερείς συμφωνίες με την μη αναγνωρισμένη Δημοκρατία της Σομαλιλάνδης.
Υπενθυμίζεται ότι η Σομαλιλάνδη προχώρησε στη μονομερή κήρυξη της ανεξαρτησίας της από την Σομαλία το 1991, μετά από δέκα χρόνια πολέμου με την ομόσπονδη κυβέρνηση της Σομαλίας. Κατά την διάρκεια του πολέμου, οι κυβερνητικές δυνάμεις προχώρησαν στην εκτεταμένη σφαγή (Γενοκτονία κατά πολλούς) του ντόπιου πληθυσμού της Σομαλιλάνδης (το Ολοκαύτωμα των Isaaq).
Πριν την ίδρυση του ομοσπονδιακού κράτους της Σομαλίας το 1960, η Σομαλιλάνδη υπήρξε ανεξάρτητο κράτος (για λίγους μήνες). Πριν το 1960, αποτελούσε βρετανική κτήση, ενώ η υπόλοιπη Σομαλία ελεγχόταν από την Ιταλία κατ' εντολή των Ηνωμένων Εθνών. Πάντως από το 1991 και μετά, η Σομαλία βρίσκεται υπό κατάρρευση (collapsed state), με πολλά από τα εδάφη της να ελέγχονται από φατρίες, φυλές, την ισλαμιστική τρομοκρατική οργάνωση Al-Shabaab, ενώ, πιο πρόσφατα, εδάφη της πέρασαν και στον έλεγχο του Ισλαμικού Κράτους (ISIS/Daesh).
* Η Αιθιοπία είναι το πολυπληθέστερο περίκλειστο κράτους του πλανήτη.