Καθώς η Ιαπωνία καταρτίζει έναν νέο δεκαετή οδικό χάρτη για την ενίσχυση των αμυντικών της σχέσεων με την Ινδονησία, τις Φιλιππίνες, το Βιετνάμ και τη Μαλαισία βελτιώνοντας τις ναυτικές τους ικανότητες, η περιοχή Ινδο-Ειρηνικού πρόκειται να δει την εμφάνιση ισχυρών αντιμέτρων κατά της Κίνας, τα οποία συνεχίζουν να αποτελούν πρόκληση για την ειρήνη και την ασφάλεια γύρω από τη Θάλασσα της Νότιας και Ανατολικής Σινικής και τα στενά της Ταϊβάν.

Η South China Morning Post ανέφερε ότι ο Masafumi Iida, ανώτερος αξιωματούχος του Εθνικού Ινστιτούτου Αμυντικών Σπουδών, μιας δεξαμενής σκέψης που συνδέεται με το Υπουργείο Άμυνας της Ιαπωνίας, δήλωσε ότι σύμφωνα με το σχέδιο, η Ιαπωνία θα παρέχει «διαρκή και εξελισσόμενη βοήθεια για περίοδο μιας δεκαετίας» στην Ινδονησία, τις Φιλιππίνες, το Βιετνάμ και τη Μαλαισία καθώς αγωνίζονται να σώσουν τις ατόλες (σ.σ. κοραλλιογενή νησιά, τα οποία έχουν δακτυλιοειδές σχήμα και βρίσκονται σε τροπικές θάλασσες) και τα κοπάδια τους στη Νότια Σινική Θάλασσα από την καταπάτηση της Κίνας.

Λεπτομέρειες του οδικού χάρτη για τη βελτίωση των θαλάσσιων δυνατοτήτων τεσσάρων χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας καταρτίζονται από τον Οργανισμό Διεθνούς Συνεργασίας της Ιαπωνίας (JICA). Ενώ ο προτεινόμενος οδικός χάρτης δεν αναμένεται να δει το φως της δημοσιότητας πολύ σύντομα, διεξάγεται συζήτηση μεταξύ των ιαπωνικών αρχών για την παροχή drones, συστημάτων ραντάρ και περιπολικών σκαφών και στα τέσσερα έθνη της Νοτιοανατολικής Ασίας.

Εν τω μεταξύ, Ιάπωνες αξιωματούχοι έχουν πραγματοποιήσει επιτόπιες έρευνες στις Φιλιππίνες και την Ινδονησία και παρόμοιες δραστηριότητες έχουν προγραμματιστεί για τον Απρίλιο στη Μαλαισία και το Βιετνάμ, NHK, ανέφερε το ιαπωνικό ειδησεογραφικό πρακτορείο.

Εν μέσω αυτού, εγείρονται ερωτήματα σχετικά με την τύχη της Επίσημης Βοήθειας Ασφαλείας (OSA) που ξεκίνησε το Τόκιο πέρυσι. Στο πλαίσιο του OSA, η Ιαπωνία ανακοίνωσε την παροχή οικονομικής βοήθειας στις αρχές εθνικής ασφάλειας άλλων χωρών για να ενισχύσουν τις αμυντικές τους ικανότητες προκειμένου να ενισχύσουν την περιφερειακή σταθερότητα.

Ειπώθηκε ότι η OSA θα λειτουργεί παράλληλα με την Ιαπωνική Υπερπόντια Αναπτυξιακή Βοήθεια. Γίνεται κατανοητό ότι ο νέος οδικός χάρτης 10 ετών που καταρτίζεται για την ενίσχυση των θαλάσσιων δυνατοτήτων της Ινδονησίας, των Φιλιππίνων, του Βιετνάμ και της Μαλαισίας θα λειτουργήσει ως πρόσθετο πλαίσιο υποστήριξης για αυτές τις τέσσερις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας στον τομέα της άμυνας.

Με απλά λόγια, η Ιαπωνία θα βοηθήσει την Ινδονησία, τις Φιλιππίνες, το Βιετνάμ και τη Μαλαισία στην προμήθεια ποιοτικού αμυντικού εξοπλισμού και υποδομής για την καταπολέμηση της απειλής της Κίνας στις κυρίαρχες περιοχές τους στη Νότια Σινική Θάλασσα. Στην πραγματικότητα, η Κίνα διεκδικεί πάνω από το 90% της Νότιας Σινικής Θάλασσας και ως εκ τούτου, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου, συνεχίζει να απειλεί τις χώρες που έχουν αλληλοεπικαλυπτόμενες αξιώσεις σε αυτό το υδάτινο σώμα του Ειρηνικού Ωκεανού.

Στις 18 Ιανουαρίου, σύμφωνα με τους The Japan Times, αξιωματούχοι της JICA και της πρεσβείας της Ιαπωνίας στη Μανίλα συναντήθηκαν με αξιωματούχους της κυβέρνησης των Φιλιππίνων για να συζητήσουν την πρόθεση του Τόκιο να προσφέρει βοήθεια σχετικά με την OSA στη χώρα της Νοτιοανατολικής Ασίας εν μέσω των εξελισσόμενων προκλήσεων ασφαλείας στην περιοχή.

Νωρίτερα τον Νοέμβριο του 2023, το Τόκιο και η Μανίλα κατά την παρθενική επίσκεψη του Ιάπωνα πρωθυπουργού Fumio Kishida στις Φιλιππίνες, συμφώνησαν να ξεκινήσουν τις συνομιλίες τους για τη Συμφωνία Αμοιβαίας Πρόσβασης (RAA) – ένα σύμφωνο που παρέχει το νομικό πλαίσιο για μεγαλύτερη διμερή συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας, ανέφερε η The Yomiuri Shimbun. Μόλις η Ιαπωνία και οι Φιλιππίνες συνάψουν τη RAA, οι ένοπλες δυνάμεις των δύο χωρών θα έχουν πρόσβαση η μία στις βάσεις της άλλης και θα αναλάβουν εκ περιτροπής ανάπτυξη στρατευμάτων και θα ξεκινήσουν κοινές ασκήσεις. Η Ιαπωνία είχε υπογράψει στο παρελθόν παρόμοιες συμφωνίες με την Αυστραλία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Τον Νοέμβριο, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης στις Φιλιππίνες, ο Kishida ως πρωθυπουργός της Ιαπωνίας είχε δεσμευτεί να παράσχει ραντάρ παράκτιας επιτήρησης αξίας 4 εκατομμυρίων δολαρίων στη Μανίλα στο πλαίσιο του OSA, καθιστώντας τις Φιλιππίνες την πρώτη χώρα της Νοτιοανατολικής Ασίας που θα γίνει δικαιούχος της βοήθειας ασφαλείας της Ιαπωνίας. Είναι σημαντικό ότι η ανακοίνωση του Τόκιο για την παροχή ραντάρ παράκτιας επιτήρησης στη Μανίλα πλησιάζει την Ιαπωνία που παρέδωσε το πρώτο σύστημα ραντάρ εναέριας επιτήρησης στις Φιλιππίνες που το έθνος της Νοτιοανατολικής Ασίας αγόρασε από την Ιαπωνία στο πλαίσιο μιας συμφωνίας του 2020.

Ο στόχος της Ιαπωνίας πίσω από μια τέτοια βοήθεια είναι να δημιουργήσει ένα προπύργιο μηχανισμού άμυνας και ασφάλειας γύρω από τη Νότια Σινική Θάλασσα και τα στενά της Ταϊβάν. Αυτός ο παράγοντας ήταν επίσης παρών όταν ο πρωθυπουργός Kishida, κατά την επίσκεψή του στη Μαλαισία στις 4 Νοεμβρίου 2023, συμφώνησε να «επιταχύνει τον συντονισμό για την εφαρμογή του OSA και συμφώνησε να ενισχύσει περαιτέρω τη συνεργασία στον θαλάσσιο τομέα, συμπεριλαμβανομένης της κοινής εκπαίδευσης και ανταλλαγών μεταξύ των Οι Δυνάμεις Αυτοάμυνας της Ιαπωνίας και οι Ένοπλες Δυνάμεις της Μαλαισίας καθώς και κοινή εκπαίδευση μεταξύ των υπηρεσιών της ακτοφυλακής των δύο χωρών», ανέφερε το Υπουργείο Εξωτερικών της Ιαπωνίας. Η Ιαπωνία συμφώνησε να παράσχει 2,8 εκατομμύρια δολάρια στη Μαλαισία για να ενισχύσει την ασφάλεια στη θάλασσα.

Με το Βιετνάμ, η Ιαπωνία συμφώνησε να εμβαθύνει τη στρατιωτική συνεργασία ακόμη περισσότερο από πριν, «για να διατηρήσει και να ενισχύσει μια ελεύθερη και ανοιχτή διεθνή τάξη που βασίζεται στο κράτος δικαίου», δήλωσε ο Ιάπωνας πρωθυπουργός Kishida σύμφωνα με το The Yomiuri Shimbun κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου με τον πρόεδρος του Βιετνάμ Vo Van Thuong στο Τόκιο στις 28 Νοεμβρίου 2023. Κατά την επίσκεψη του Βιετναμέζου Προέδρου, Τόκιο και Ανόι συμφώνησαν να αναβαθμίσουν τους δεσμούς  σε μια συνολική στρατηγική εταιρική σχέση. Η Ιαπωνία είχε επίσης συμφωνήσει να παράσχει όπλα και αμυντική τεχνολογία στο Βιετνάμ στο πλαίσιο του OSA που βρίσκεται υπό συζήτηση μεταξύ των δύο χωρών.

Η Ιαπωνία συμφώνησε επίσης να παράσχει στην ινδονησιακή ακτοφυλακή ένα περιπολικό σκάφος αξίας 63 εκατομμυρίων δολαρίων για να βοηθήσει την Τζακάρτα να βελτιώσει τις θαλάσσιες ικανότητές της. Είναι ενδιαφέρον ότι η Κίνα μέχρι στιγμής δεν έχει εκδώσει καμία δήλωση κατά του νέου οδικού χάρτη της Ιαπωνίας για βοήθεια ασφαλείας σε τέσσερα κράτη της Νοτιοανατολικής Ασίας, αλλά η Global Times, η οποία είναι εκφραστής του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος (CCP) είχε κάνει ένα καυστικό σχόλιο εναντίον του Τόκιο όταν είχε οργανώσει μια ειδική σύνοδο κορυφής με την ASEAN τον περασμένο Δεκέμβριο. Η αγγλική εφημερίδα της Κίνας ανέφερε: «Η φιλοδοξία της Ιαπωνίας να χρησιμοποιήσει τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας για να βελτιώσει τις θαλάσσιες αμυντικές της ικανότητες αξίζει επαγρύπνησης».

Η Κίνα φάνηκε να απογοητεύεται από την κοινή δήλωση που εξέδωσε η Ιαπωνία και η ASEAN μετά τη σύνοδο κορυφής. «Η Ιαπωνία και η ASEAN θα δεσμευτούν για συνεργασία στον τομέα της ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας για την ασφάλεια στη θάλασσα», ανέφερε η κοινή δήλωση Ιαπωνίας-ASEAN. «Εάν η αμυντική συνεργασία μεταξύ της Ιαπωνίας και των χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας στρέφεται εναντίον τρίτου μέρους, θα έχει πολύ αρνητικό αντίκτυπο στη σταθερότητα της περιφερειακής τάξης», ανέφερε η Global Times.

Τα τελευταία χρόνια, δεδομένης της ριζικά αλλοιωμένης κατάστασης γεωασφάλειας στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού, με την Κίνα και τη Βόρεια Κορέα να ευθυγραμμίζουν τις στρατιωτικές τους δυνατότητες, ο ειρηνιστικός ιδεαλισμός της Ιαπωνίας έχει δώσει τη θέση του σε πραγματιστικές και προληπτικές κινήσεις. Άλλαξε την πορεία της πολιτικής άμυνας και ασφάλειας. Ενώ η αναταραχή είναι μέσα στο κυβερνών κατεστημένο της Ιαπωνίας σχετικά με τη φιλοξενία εγκαταστάσεων πυρηνικών όπλων των ΗΠΑ σε ιαπωνικό έδαφος, το Τόκιο δεν έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο να αναπτύξει την ικανότητα να χτυπήσει σε εχθρικές βάσεις. Προκειμένου να διατηρηθεί μια παγκόσμια τάξη που βασίζεται σε κανόνες και να διαφυλαχθεί η παγκόσμια ειρήνη, δεν πτοείται από την ανάπτυξη νέων πρωτοβουλιών πολιτικής, συμπεριλαμβανομένου ενός δικτύου στρατηγικών και οικονομικών εταιρικών σχέσεων και την επέκταση της συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας με περιφερειακούς εταίρους και ομοϊδεάτες χώρες στον Ινδοειρηνικό.

ΠΗΓΗ: infognomonpolitics.gr

Φιλιππίνες Ιαπωνία Κίνα