Tην παράνομη δραστηριότητα με την οποία πλούτιζε το καθεστώς Άσαντ με δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως και συντηρούσε το κράτος, το στρατό και τη Χεζμπολάχ αποκαλύπτει στην εκπομπή Leaders o δημοσιογράφος του Sportdog.gr και διευθυντής σύνταξης του GeoPolitico.gr Χρήστος Κωνσταντινίδης. Όπως τόνισε στην παρέμβασή του στο Ισραήλ υπάρχει ανησυχία για τις διαδρομές των ναρκωτικών και τη βιομηχανία παραγωγής Captagon, η διακίνηση του οποίου επηρέαζε και τις γειτονικές χώρες της περιοχής. Η Συρία υπό το καθεστώς Άσαντ παρήγαγε το 80% του Captagon παγκοσμίως και απέφερε 5 δις στον πρώην πρόεδρο της Συρίας που ανατράπηκε από τις δυνάμεις της τζιχαντιστικής Hay'at Tahrir al Sham και του Συριακού Εθνικού Στρατού που υποστηρίζονται από την Τουρκία.
Δείτε την παρέμβασή στην εκπομπή Leaders:
Το ρεπορτάζ
Το Captagon, το διεγερτικό ναρκωτικό με το παρατσούκλι «Το χημικό θάρρος του Ισλαμικού Κράτους» και «η κοκαΐνη του φτωχού», βρέθηκε ανάμεσα στα υπάρχοντα και στα οχήματα των τρομοκρατών της Χαμάς κατά τη σφαγή της 7ης Οκτωβρίου. Παράγοντας τουλάχιστον 5 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως, το Captagon ήταν η νούμερο ένα εξαγωγή της Συρίας.
Το ναρκωτικό χρηματοδότησε τον συριακό στρατό και τη Χεζμπολάχ , ενώ δισεκατομμύρια εισρέουν επίσης στα ιδιωτικά ταμεία της οικογένειας Άσαντ, των στρατηγών του συριακού στρατού και των αξιωματούχων της Χεζμπολάχ. Αυτή η βιομηχανία στήριξε οικονομικά το καθεστώς καθώς η οικονομία της Συρίας κατέρρευσε κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου, με επιχειρήσεις που ανταγωνίζονται την κλίμακα μεγάλων καρτέλ ναρκωτικών στο Μεξικό και τη Νότια Αμερική.
Ο άνθρωπος που ήταν υπεύθυνος για τη διαχείριση της παραγωγής Captagon στη Συρία δεν ήταν άλλος από τον Maher Assad, τον αδερφό του πρώην προέδρου. Μέχρι πρόσφατα, ο Μάχερ διοικούσε την Τέταρτη Μεραρχία του συριακού στρατού, που συχνά αναφέρεται ως «Μεραρχία Captagon».
Ωστόσο, με τους αντάρτες να έχουν πλέον τον έλεγχο διαφόρων επαρχιών της Συρίας, η εστίαση του Μάχερ πιθανότατα έχει μετατοπιστεί στη δική του επιβίωση. Οι αναφορές για το πού βρίσκεται παραμένουν ανεπιβεβαίωτες, με μία να ισχυρίζεται ότι εθεάθη για τελευταία φορά στην Καρντάχα στις ακτές της Συρίας, πιθανώς να σχεδιάζει να φύγει μέσω του αεροδρομίου Χμεϊμίμ.
Ένα βίντεο που κοινοποιήθηκε σε κανάλι που συνδέεται με αντάρτες αποκάλυψε επίσης ένα υπόγειο καταφύγιο κάτω από το σπίτι του. Η τύχη του ίδιου του Μπασάρ Άσαντ ήταν αβέβαιη για ώρες μέχρι που πηγή του Κρεμλίνου επιβεβαίωσε ότι αυτός και η οικογένειά του είχαν καταφύγει στη Ρωσία.
Η παραγωγή Captagon, με την υποστήριξη του Ιράν και σε συνεργασία με τη Χεζμπολάχ, αποτέλεσε τη ραχοκοκαλιά του καθεστώτος του Άσαντ. Οι γειτονικές χώρες αγωνίζονται για χρόνια για να αποτρέψουν το ανελέητο λαθρεμπόριο ναρκωτικών από τη Συρία.
Τα σύνορα μεταξύ Ιορδανίας και Συρίας, που εκτείνονται σε πάνω από 375 χιλιόμετρα (235 μίλια), αποτελούν μια ιδιαίτερα απαιτητική περιοχή για παρακολούθηση . Οι πρόσφατες εξελίξεις στη Συρία δείχνουν ότι οι γραμμές παραγωγής μπορεί να έχουν σταματήσει, τουλάχιστον προσωρινά, καθώς ο Maher αντιμετωπίζει πιο πιεστικές ανησυχίες.
Οι εντάσεις για το Captagon έχουν επεκταθεί πέρα από τα σύνορα της Συρίας. Κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, ιορδανικά μαχητικά αεροσκάφη φέρεται να στόχευσαν εγκαταστάσεις που συνδέονται με το λαθρεμπόριο Captagon κοντά στα σύνορα Ιορδανίας-Συρίας, ιδιαίτερα στη νοτιοδυτική επαρχία Sweida.
Αυτά τα χτυπήματα, που στόχευαν σε αποθήκες και κόμβους που συνδέονται με το εμπόριο ναρκωτικών, κατά καιρούς είχαν ως αποτέλεσμα απώλειες αμάχων. Σε μια απεργία του Ιανουαρίου, δέκα άνθρωποι, μεταξύ των οποίων δύο νεαρά κορίτσια, σκοτώθηκαν στο χωριό Urman της επαρχίας Sweida.
Ξέσπασαν διαδηλώσεις, με τους κατοίκους να κατηγορούν το καθεστώς του Άσαντ ότι μετέτρεψε τα σπίτια τους σε στόχους για ιορδανικά χτυπήματα. Ένας διαδηλωτής κρατούσε μια πινακίδα που κατηγορούσε τον Άσαντ: «Ο έμπορος του Captagon βρίσκεται στο παλάτι του, όχι στο Ουρμάν ή τη Μαλάχ [δύο περιοχές που στοχοποιήθηκαν από αεροπορικές επιδρομές]».
Το υπόγειο καταφύγιο του Μπασάρ Άσαντ
Η Χεζμπολάχ αρνείται σταθερά ότι εμπλέκεται στην παραγωγή ναρκωτικών, ωστόσο αναφορές δείχνουν ότι το Ιράν δημιούργησε εγκαταστάσεις παραγωγής για την ομάδα στην κοιλάδα Beqaa του Λιβάνου, κοντά στα σύνορα με τη Συρία. Αν και εμπλέκεται, η Χεζμπολάχ φέρεται να έχει αποφύγει να τοποθετήσει τα μέλη της σε βασικούς ρόλους λαθρεμπορίου.
Το Al Jazeera ανέφερε νωρίτερα φέτος ότι η Συρία παράγει το 80% της παγκόσμιας προμήθειας Captagon. Η Ιορδανία αναχαίτισε 65 εκατομμύρια χάπια Captagon μόνο το 2022, όλα προερχόμενα από τη Συρία.
Το λαθρεμπόριο μέσω των ιορδανικών συνόρων περιλαμβάνει τόσο πεζή κυκλοφορία όσο και drones, τα οποία χρησιμοποιούνται επίσης για τη μεταφορά όπλων. Ο ιορδανικός στρατός επισημαίνει τακτικά σημαντικές διαδρομές λαθρεμπορίου μέσω των επίσημων καναλιών μέσων ενημέρωσης.
Εν μέσω της συνεχιζόμενης αναταραχής μαζί με ευρύτερα ερωτήματα σχετικά με το μέλλον της Συρίας και τη μοίρα της οικογένειας Άσαντ, το ζήτημα της παραγωγής ναρκωτικών εξακολουθεί να διαφαίνεται. Οι γειτονικές χώρες μπορεί να ελπίζουν σε ανακούφιση από αυτή την απειλή, αλλά το Ιράν παραμένει ενεργό στην περιοχή και η Χεζμπολάχ, αν και αποδυναμωμένη τους τελευταίους μήνες, παραμένει σημαντικός παράγοντας στην περιφερειακή αυτοκρατορία των ναρκωτικών.