Την επιθετική ρητορική της Τουρκίας και τους τρόπους αντιμετώπισής της από την Ελληνική πλευρά ανέλυσε ο αναλυτής θεμάτων ασφαλείας, Γιώργος Κουκάκης.
Αφορμή της εν λόγω συζήτησης αποτέλεσε η προκλητική ομιλία που πραγματοποίησε ο Πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας Recep Tayyip Erdoğan στην 77η Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, κατά την οποία κατηγόρησε την Ελλάδα – μεταξύ άλλων – και για παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων όσον αφορά στο μεταναστευτικό ζήτημα προκαλώντας την έντονη αντίδραση του Έλληνα Υπουργού Εξωτερικών ο οποίος δήλωσε ότι «Η Τουρκία δεν δικαιούται να ομιλεί».
ii Που αποσκοπούν όμως αυτές οι ενέργειες της Τουρκίας; Πράττει ορθά η Ελλάδα διεθνοποιώντας το συγκεκριμένο ζήτημα; Πως μπορεί να αντιμετωπίσει αποτελεσματικότερα η χώρα μας αυτές τις ενέργειες; Εργαλειοποιεί το μεταναστευτικό ζήτημα η Τουρκία; Έχει αναπτυχθεί «φοβικό σύνδρομο» όσον αφορά τις ελληνοτουρκικές σχέσεις; Χρειάζεται να ανησυχούμε για ένα θερμό επεισόδιο στο προσεχές μέλλον; Πριν απαντήσουμε στα παραπάνω ερωτήματα, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε είναι να «οριοθετήσουμε» την επιθετική τουρκική ρητορική, να αποσαφηνίσουμε δηλαδή σε τι συνίσταται και πως υλοποιείται στην πράξη.
Ποια μέσα όμως διαθέτει χώρα μας και σε ποιες ενέργειες πρέπει να προβεί ώστε να αντιμετωπίσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την επιθετική Εξωτερική Πολιτική της Τουρκίας; Ως γνωστόν λόγω της συμμετοχής και των δύο κρατών στο ΝΑΤΟ, ο εν λόγω Οργανισμός αποφεύγει να πάρει θέσει όσον αφορά τις ελληνοτουρκικές διαφορές, επομένως η Ελλάδα δεν μπορεί να ελπίζει σε βοήθεια από τους νατοϊκούς σύμμαχούς της. Διαθέτει ωστόσο άλλους «αμυντικούς μηχανισμούς», όπως η Ρήτρα Αμοιβαίας Άμυναςxix (Mutual defence clause) μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ και η Ρήτρα Αμυντικής Συνδρομής που θεσπίστηκε με την υπογραφή της Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης για τη Συνεργασία στην Άμυνα και την Ασφάλεια με τη Γαλλία στις 28 Σεπτεμβρίου 2021.xx
Ένας ακόμα θεσμός – αν και απαιτούνται ακόμα αρκετές μεταρρυθμίσεις για την αποτελεσματική λειτουργία του – που μπορεί να συμβάλλει προς αυτήν την κατεύθυνση είναι το νεοσύστατο Κυβερνητικό Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειαςxxi (ΚΥ.Σ.Ε.Α.) το οποίο εκτός από τη λήψη κρίσιμων αποφάσεων όσον αφορά τα μείζονα εθνικά ζητήματα είναι υπεύθυνο και για την εκπόνηση της Στρατηγικής Εθνικής Ασφάλειας της χώρας μας, η οποία καθορίζει το πλαίσιο εντός του οποίου πρέπει να δράσουν όλοι οι κρατικοί φορείς.xxii Μία τέλος ενέργεια – η οποία έχει εξαγγελθεί πρόσφατα από την Κυβέρνηση – στενά συνδεδεμένη με το ΚΥ.Σ.Ε.Α. η οποία μπορεί να συμβάλλει με πολλαπλούς τρόπους στην αντιμετώπιση της τουρκικής επιθετικότητας είναι ο εκσυγχρονισμός και η αναδιάρθρωση της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (ΕΥΠ).
Χωρίς την παροχή έγκυρων και έγκαιρων πληροφοριών στους κρατικούς φορείς ο οποιοσδήποτε σχεδιασμός καθίσταται ουτοπικός και κάθε διαχείριση κρίσης εξαιρετικά δυσχερής – αν όχι αδύνατη – με αποτέλεσμα την ταχεία κλιμάκωσή της και την διακινδύνευση των εθνικών μας συμφερόντων. Όσον αφορά τη διαδικασία λήψης απόφασης σε στρατηγικό επίπεδο, η συμμετοχή του Διοικητή της ΕΥΠ στο νέο ΚΥ.Σ.Ε.Α., θα συνέβαλε τα μέγιστα στην επί τόπου αξιοποίηση των διαθέσιμων πληροφοριών και τη μείωση του χρόνου λήψης απόφασης, ενός από τους πιο κρίσιμους παράγοντες κατά τη διαδικασία επίλυσης οποιουδήποτε ζητήματος.