Της Μαρίας Ζαχαράκη/Έθνος
Ο Τούρκος πρόεδρος ήταν από τους πρώτους που επικοινώνησε χθες, Σάββατο, κατά τη διάρκεια της κρίσης στη Ρωσία ο Βλαντιμίρ Πούτιν και, όπως ήταν αναμενόμενο, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε στο στενό «φίλο» και -κυρίως- συνεργάτη του την πλήρης υποστήριξή του.
Ένας από τους λόγους που ο Τούρκος πρόεδρος θα στεκόταν -συν τοις άλλοις- στο πλευρό του Πούτιν ήταν και ότι η Βάγκνερ «στεκόταν στο λαιμό» του Ερντογάν λόγω Λιβύης εδώ και 4 χρόνια.
Αυτή η ρωσική παραστρατιωτική ομάδα εμφανίστηκε στο προσκήνιο πρώτα στη Συρία κι έπειτα ήταν μεταξύ εκείνων που υποστήριξαν τον Χαφτάρ στη Λιβύη.
«Δεν μπορούμε να μείνουμε αμέτοχοι και να παρακολουθούμε»
Ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε επικρίνει την παρουσία της Βάγκνερ, στη Λιβύη, εδώ και 4 χρόνια. Το 2019, ο Ερντογάν εξέφρασε τη δυσφορία του για τη στήριξή της στον Χαφτάρ και Τούρκοι αξιωματούχοι είχαν προειδοποιήσει επανειλημμένα τη ρωσική πλευρά κατά της Βάγκνερ.
«Με ποια ιδιότητα ήρθαν αυτοί που μπήκαν στη Λιβύη ως Βάγκνερ, 5.000 από το Σουδάν και 2.000 από τη Ρωσία; Στη Λιβύη, μέσω της οργάνωσης που ονομάζεται Βάγκνερ, συνεργάζονται με τον Χαφτάρ ως μισθοφόροι του. Υπάρχει μια τέτοια κατάσταση και φυσικά δεν είναι σωστό να μένουμε θεατές μπροστά σε όλα αυτά».
Μια φωτογραφία, μια συνεργασία
Το Φεβρουάριο του 2020, στο αεροπλάνο της επιστροφής του από το Πακιστάν, ο Ταγίπ Ερντογάν κατήγγελλε στους δημοσιογράφους τη στενή σχέση του Ρώσου υπουργού Άμυνας Σοϊγκού και του Ρώσου υπουργού Άμυνας Γερασίμοφ με τον επικεφαλής της Βάγκνερ μέσω ενός φωτογραφικού ενσταντανέ.
«Υπάρχουν περίπου 2.500 Ρώσοι Βάγκνερ στο πλευρό του Χαφτάρ. Υπάρχει μια φωτογραφία του Βάγκνερ σε συνάντηση με τον Ρώσο υπουργό Άμυνας Σοϊγκού και άλλους. Εκεί μπροστά είναι ο Χαφτάρ. Αυτός ο άνθρωπος είναι ο επικεφαλής της Βάγκνερ. Αυτός είναι ο διευθυντής της. Και εκεί πέρα είναι ο Ρώσος υπουργός Άμυνας Σοϊγκού. Ακριβώς δίπλα του βλέπετε τον Γερασίμοφ, τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου της Ρωσίας. Αυτοί είναι το προσωπικό ασφαλείας στο υψηλότερο στρατιωτικό επίπεδο της Ρωσίας. Αυτή τη στιγμή συνεργάζονται με τη Βάγκνερ εκεί. Οι δουλειές συνεχίζονται με αυτούς», είχε αναφέρει χαρακτηριστικά.
Την ίδια χρονιά και επιστρέφοντας από τη Ρωσία αυτή τη φορά, ο Τούρκος πρόεδρος αποκαλύπτει ότι είχε κάνει γνωστή την ενόχλησή του για την ομάδα Βάγκνερ στη Λιβύη και ότι έλαβε διαβεβαιώσεις από τον Πούτιν ότι θα τους περιορίσει.
«Έχουμε συνομιλίες με τις ΗΠΑ για τη Λιβύη. Έχουμε επίσης συνομιλίες με τη Ρωσία για τη Λιβύη. Τώρα, σήμερα, λάβαμε κάποιες θετικές δεσμεύσεις από τη Ρωσία σχετικά με τη Βάγκνερ. Ελπίζουμε ότι αυτές θα υλοποιηθούν».
28.01.2020: «(Ο Χαφτάρ) Δεν ενδιαφέρεται για την επίλυση του προβλήματος. Αντιθέτως, υπάρχει μια δύναμη που ονομάζεται Βάγκνερ πίσω του, είναι σαφές ποιος είναι πίσω του. Αυτοί είναι λεγεωνάριοι».
18.10.2020: «Στη Λιβύη υπάρχουν Ρώσοι μισθοφόροι που ονομάζονται Βάγκνερ. Υποστηρίζουν τον πραξικοπηματία Χαφτάρ με τέτοιους μισθοφόρους. Τι μας λένε; ‘Τι κάνετε εσείς εκεί;’ Εμείς είμαστε όπου υπάρχουν καταπιεσμένοι».
10.02.2021: «Ο Μακρόν στέλνει ειδήσεις. 'Η Τουρκία πρέπει να αποσύρει τα στρατεύματά της από τη Λιβύη.' Αντί να μας δίνεις εμάς συμβουλές, κράτα την για τον εαυτό σου. Κοιτάξτε, υπάρχουν στρατιώτες από το Τσαντ, το Μάλι, τη Βάγκνερ. Θα πρέπει να τους αποσύρετε πρώτα εσείς από εκεί. Και μετά ας μιλήσουμε».
Ρωσική Ρουλέτα
Τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης σήμερα στρέφονται κατά της ομάδας Βάγκνερ και του επικεφαλής της, υποστηρίζοντας μάλιστα ότι στη Ρωσία παίχτηκε μία 24ωρη ρωσική ρουλέτα με χαμένο τον Πριγκόζιν, τον οποίο παρουσιάζουν με τα πιο μελανά χρώματα και ως ένα πολύ σκοτεινό πρόσωπο, που είχε στήσει ένα παράνομο δίκτυο από την Ουκρανία, τη Συρία και ορισμένες αφρικανικές χώρες.
Η πολιτική ανάλυση στην Τουρκία θεωρούσε από χθες σχεδόν αδύνατο να πετύχει η ομάδα Βάγκνερ χωρίς τη λαϊκή υποστήριξη, ενώ πολλοί στην Τουρκία θυμήθηκαν την ιστορία και παρομοίασαν τον Πούτιν με τον Μέγα Πέτρο, όταν το 1698, οι Στρέλιτς, η σημαντικότερη στρατιωτική δύναμη της εποχής, επαναστάτησαν για να εκθρονίσουν τον τσάρο της Ρωσίας Πέτρο, όπως ακριβώς και οι Βάγκνερ εναντίον του Πούτιν. Η εξέγερση είχε ως αποτέλεσμα οι Στρέλιτς να σβηστούν από την ιστορία, αναφέρουν σκωπτικά.
Ωστόσο, μια άλλη μερίδα Τούρκων αναλυτών αναγνώριζε ότι η 24ωρη κρίση αποκάλυψε ότι τόσο το ρωσικό κράτος, οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες όσο και ο ρωσικός στρατός βρίσκονται σε σοβαρή αδυναμία.
Η χρηματοδότηση της Βάγκνερ
Η πιο σημαντική πηγή χρηματοδότησης της Βάγκνερ, σύμφωνα με ορισμένα τουρκικά ΜΜΕ, ήταν οι πετρελαιοπηγές της Συρίας. Είχε συνάψει συμφωνία με το καθεστώς Άσαντ για να λαμβάνει το ένα τέταρτο των κερδών των πετρελαϊκών κοιτασμάτων. Για το λόγο αυτό, δεν είναι τυχαίο ότι οι τελευταίες συγκρούσεις έλαβαν χώρα στην Deir ez-Zor.
Η 15η Ιουλίου της Ρωσίας
Τα πρωτοσέλιδα των τουρκικών εφημερίδων σήμερα ήταν για τη Ρωσία. Ο φιλοκυβερνητικός τύπος έδειξε σαφώς την υποστήριξή του προς το Ρώσο πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν, όπως είχε κάνει μία ημέρα πριν κι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Χουριέτ: Ο κόσμος στα κάγκελα
Σαμπάχ - Η 15η Ιουλίου της Ρωσίας
Τουρκιγέ - Μπήκε τέλος στο πραξικόπημα της Βάγκνερ
Γενί Σαφάκ - H Βάγκνερ στρέφει την κάνη της στη Μόσχα
Καράρ - Εξέγερση εναντίον του Πούτιν
Μιλιέτ - Βήμα πίσω από τη Βάγκνερ