Βαρυσημ(Σ)αντος!

Ο Φερνάντο Σάντος ήρθε στη χώρα μας το καλοκαίρι του 2001 για να αναλάβει τις τύχες της ΑΕΚ και κατάφερε να γίνει ένας από τους πλέον αγαπητούς αλλά και πετυχημένους ξένους προπονητές που εργάστηκαν ποτέ στην Ελλάδα.

Τα χρόνια στην Πορτογαλία

Η προπονητική του καριέρα άρχισε το 1987 στην Εστορίλ, την ομάδα με τη φανέλα της οποίας αγωνίστηκε για χρόνια. Το 1994 και αφού πρώτα είχε οδηγήσει την Εστορίλ στην κορυφαία κατηγορία του πορτογαλικού πρωταθλήματος, συμφώνησε με την Αμαδόρα, για να έχει τη μεγάλη ευκαιρία τέσσερα χρόνια αργότερα (1998) να εργαστεί στην Πόρτο.

Με τους “δράκους” κέρδισε ένα πρωτάθλημα, δύο Κύπελλα και δύο Σούπερ Καπ, ενώ έφτασε μέχρι τα προημιτελικά του Τσάμπιονς Λιγκ. Ήταν μόλις 46 ετών...

Στη συνέχεια, βέβαια, επέστρεψε δύο φορές στην Πορτογαλία για να εργαστεί, στα... διαλείμματα που έκανε την τελευταία δεκαετία, όταν έφευγε από την Ελλάδα. Τη σεζόν 2002/03 εργάστηκε στη Σπόρτινγκ Λισαβόνας (μετά την αποχώρησή του από τον Παναθηναϊκό) και το 2006/07 βρέθηκε στον πάγκο της Μπενφίκα (τρίτη θέση στο πρωτάθλημα). Την επόμενη σεζόν (2007-08) απολύεται τον Αυγουστο από τους “αετούς”, μετά από μια ισοπαλία εναντίον της Λεισόες.

Το γεγονός πως έχει περάσει από τους πάγκους των τριών κορυφαίων πορτογαλικών συλλόγων, μίας χώρας με ποδοσφαιρική παιδεία και κουλτούρα, λέει από μόνο του πολλά.

Κεφάλαιο ΑΕΚ και... λίγο Παναθηναϊκός

Τη σεζόν 2001/02 ο Φ. Σάντος ήρθε στην Ελλάδα για λογαριασμό της ΑΕΚ του Ψωμιάδη. Κατάφερε, μάλιστα, την πρώτη σεζόν να οδηγήσει την ομάδα του στην κατάκτηση του Κυπέλλου αλλά και στην... κορυφή του ελληνικού πρωταθλήματος. Με τον τίτλο του πρωταθλητή, βέβαια, να πηγαίνει στον Ολυμπιακό λόγω διαφοράς τερμάτων.

Το επόμενο καλοκαίρι ο Πορτογάλος τεχνικός βρέθηκε στην Παιανία, όπου όμως δεν μακροημέρευσε. Με τον Παναθηναϊκό δεν κατάφερε να πετύχει και, ίσως, είναι το μοναδικό διάστημα στην εν Ελλάδι καριέρα του που και ο ίδιος δεν θα ήθελε να θυμάται...

Η επιστροφή του στην ΑΕΚ ήταν γεγονός το 2004. Ο Ντέμης Νικολαΐδης που βρέθηκε τότε στη διοίκηση, αποφάσισε να τον εμπιστευτεί. Με τον Σάντος να τον δικαιώνει, καθώς βασιζόμενος σε ένα ρόστερ κυρίως νεαρών και εξελίξιμων παικτών, έφτασε με την “Ένωση” στην τρίτη θέση, μόλις τρεις βαθμούς πίσω από τον πρωταθλητή. Τη σεζόν 2005/06, μάλιστα, η ομάδα του βρέθηκε στη δεύτερη θέση της τελικής κατάταξης...

Εποχή ΠΑΟΚ

Το Σεπτέμβριο του 2007 και ενώ μόλις είχε αποχωρήσει από την Μπενφίκα, ο Θοδωρής Ζαγοράκης του ζητάει να αναλάβει τον ΠΑΟΚ. Ο Παράσχος μόλις είχε απομακρυνθεί από τον πάγκο των Θεσσαλονικέων και ο Σάντος ανέλαβε την ευθύνη να φέρει σε πέρας ένα δύσκολο πλάνο, με χαμηλό μπάτζετ. Πήρε το ρίσκο και δικαιώθηκε. Την πρώτη χρονιά η ομάδα τερμάτισε στην ένατη θέση, με τον Ζαγοράκη να τον στηρίζει (η ποιότητα της ομάδας, άλλωστε, ήταν τέτοια που δεν γινόταν να αλλάξουν και πολλά). Ποιος δεν θυμάται, άλλωστε, τη δήλωση για... σαρδέλες στο ρόστερ του ΠΑΟΚ και όχι αστακούς, που είχε κάνει μετά την ήττα από τον Ηρακλή, στις 20 Γενάρη;

Η επόμενη σεζόν όμως, το 2008/09, ήταν διαφορετικά και ο ΠΑΟΚ μεγαλούργησε. Μία ομάδα δουλεμένη και με σοβαρό πλάνο μέσα στον αγωνιστικό χώρο, που έπρεπε να προσπαθήσει πολύ κάποιος για να την κερδίσει, κατάφερε να τερματίσει στη δεύτερη θέση στην κανονική διάρκεια. Μία θέση χαμηλότερα βρέθηκε ο “δικέφαλος του Βορρά” το 2009/10, αλλά στη διαδικασία των πλέι οφ κατάφερε να πάρει το εισιτήριο για τα προκριματικά του Τσάμπιονς Λιγκ.

Εθνική

Το καλοκαίρι του 2010 ο Σάντος υπέγραψε συμβόλαιο με τον ΕΠΟ, το οποίο μάλιστα ο Πιλάβιος προτίθεται να του ανανεώσει άμεσα. Από την πρώτη στιγμή τόνισε ότι θα δώσει το 200% για να πετύχει με τον αντιπροσωπευτικό συγκρότημα και δεν ήταν ψέμματα. Ο ένας βαθμός που χρειάζεται η εθνική στην Τυφλίδα, το βράδυ της Τρίτης, είναι η απόδειξη...

Δεν πρέπει να ξεχνάμε, άλλωστε, πως μετά από 15 παιχνίδια στο “τιμόνι” της εθνικής δεν έχει βρεθεί ομάδα που να τον νικήσει! Μετρώντας εννιά νίκες και έξι ισοπαλίες...

Φιλοσοφία

Η αλήθεια είναι πως ο Φερνάντο Σάντος δεν ήταν ποτέ θιασώτης του επιθετικού ποδοσφαίρου. Τα χρόνια στην ΑΕΚ και τον ΠΑΟΚ έδειξαν πως ο Πορτογάλος προτιμάει να εξασφαλίζει το μηδέν στην άμυνά του και έπειτα να προσπαθεί να πετύχει γκολ για να πάρει τη νίκη. Ποιος δεν θυμάται, άλλωστε τα περί... ταβανιού που έλεγαν κάποτε στην ΑΕΚ (εποχή Ντέμη), με αποτέλεσμα την αποχώρησή του από τους “κιτρινόμαυρους”.

Ή την κριτική των κάθε λογής ειδικών που τον χαρακτήριζαν... looser, όποτε έφτανε σε μία πηγή και δεν έπινε νερό. Να όμως που με την εθνική τα κατάφερε και γέμισε υπερηφάνεια έναν ολόκληρο λαό. Και η αλήθεια είναι ότι δεν το έχουν καταφέρει πολλοί μέχρι σήμερα.

Πώς να μην πετύχει;

Η πορεία του Σάντος στον χώρο της προπονητικής δεν είναι τυχαία. Η επιμονή του, η σοβαρότητα με την οποία αντιμετωπίζει κάθε πρόκληση και η προσήλωσή του στον στόχο δεν περνούν απαρατήρητα και μόνο τυχαία δεν είναι όσα έχει πετύχει στην καριέρα του. Να σημειώσουμε κάτι ακόμα; Ειδικά όσον αφορά την παρουσία του στην Ελλάδα, δεν έχει δουλέψει σε ομάδες με οικονομική συνέπεια προς τους παίκτες ή με ένα εξαιρετικά ποιοτικό ρόστερ για παράδειγμα. Ειδικά αυτό το τελευταίο ισχύει και στην περίπτωση της εθνικής.