Σε αυτό το άρθρο θα γίνει μια αναφορά για τη θέση του λίμπερο στο ποδόσφαιρο, πως πρωτοεμφανίστηκε, ποιος ο ρόλος του, πότε σταμάτησε να χρησιμοποιείται και αν θα μπορούσε να επανέλθει και πάλι στο σημερινό ποδόσφαιρο.

Η Ελβετία του Ράπαν

Ο λίμπερο (μτφρ. ελεύθερος) είναι ο παίκτης που παίζει στο χώρο ανάμεσα στον τερματοφύλακα και στους τρεις αμυντικούς. Ο Κάρλ Ράπαν τη δεκαετία του 1930 εμφάνισε στην Ελβετία για πρώτη φορά ένα σύστημα που ονομάστηκε βερού (1 – 3 – 3 – 3) και προσπάθησε με αυτό τον τρόπο να κάνει την ομάδα του να είναι συμπαγής κυρίως στον άξονα. Μετά τον Ράπαν δύο ακόμα προπονητές στη δεκαετία του 1940 έπαιξαν με λίμπερο και προσπάθησαν να εξελίξουν αυτό το σύστημα, ο ένας ήταν ο Ιταλός Τζίπο Βιάνι στη Σαλερνιτάνα και ο άλλος ήταν ο Νερέο Ρόκο στη Τριεστίνα και μετά στη Μίλαν.

Η Ελβετία του Ράπαν με το 1-3-3-3

Η Ίντερ του Χερέρα

Ο Βιάνι δημιούργησε ένα σύστημα που ονομάστηκε vianema (ενδιάμεσο σύστημα) και ήταν ο προάγγελος του κατενάτσιο. Ο Βιάνι με αυτό το σύστημα προσπάθησε να κάνει την ομάδα του να χάνει δύσκολα, πράγμα που τελικά κατάφερε και έδειξε το δρόμο και στους υπόλοιπους για το πώς πρέπει να παίζουν οι μικρές ομάδες απέναντι στις μεγαλύτερες. Αμέσως μετά τη δεκαετία του 1950 ο Νερέο Ρόκο με τη Τριεστίνα, αλλά και τη Μίλαν εξέλιξε πάρα πολύ το σύστημα με τον τελευταίο παίκτη στην άμυνα για να φθάσουμε στον Χελένιο Χερέρα που με την Ίντερ έφθασε το σύστημα στο ανώτερο σημείο εξέλιξης. Η εξέλιξη που γινόταν σε αυτό το σύστημα με το λίμπερο είχε να κάνει με το επιθετικό κομμάτι και τι λύσεις μπορούσαν να βρεθούν γι’ αυτό. Ο Ρόκο το εξέλιξε κυρίως επιθετικά, ενώ ο Χερέρα αμυντικά.

Η Ίντερ του Χερέρα με το ιδιότυπο 1-4-1-3-1

Ο στόχος όλων των προπονητών που χρησιμοποιούσαν αυτό τον τρόπο παιχνιδιού ήταν να έχουν τον έλεγχο του χώρου που έμενε κενός ανάμεσα στον τερματοφύλακα και τους τρεις αμυντικούς που έπαιζαν man to man τους αντίπαλους επιθετικούς για να κινδυνέψει η ομάδα τους όσο το δυνατό λιγότερο και να μπορούν να βγουν στην επίθεση με τρεις – τέσσερις μπαλιές το πολύ. Για να το πετύχουν αυτό τράβηξαν ένα παίκτη από το χώρο του κέντρου και τον τοποθέτησαν ως τελευταίο παίκτη της άμυνας. Ο παίκτης που έπαιζε λίμπερο έπρεπε να είναι ηγέτης, να καλύπτει τα κενά των συμπαικτών του σε φάση άμυνας, να μπορεί να καθοδηγεί την υπόλοιπη ομάδα, να είναι γρήγορος, καλός τεχνίτης, να μπορεί να διαβάσει το παιχνίδι, αλλά και να μπορεί να δημιουργήσει παιχνίδι για την ομάδα του από τη ζώνη της άμυνας κυρίως με μεγάλες διαγώνιες μεταβιβάσεις. Ο πρώτος μεγάλος λίμπερο που καταγράφηκε ήταν ο Μπλαζόν με καριέρα σε Τριέστίνα και Ίντερ, σπουδαίοι ήταν και οι Τσέζαρε Μαλντίνι (Μίλαν) και Αρμάντο Πίτσι (Ίντερ). Ανώτερος όλων βέβαια ήταν ο Φράντς Μπεκενμπάουερ με την Μπάγερν και την Εθνική Γερμανίας.

Η εξέλιξη του λίμπερο στα 80′s

Η θέση του λίμπερο παρέμεινε για όλη τη δεκαετία του 1960 στο προσκήνιο και άρχισε να φθίνει στις αρχές της δεκαετίας του 1970 όταν και κάνει σιγά σιγά την εμφάνισή του το total football αλλά και το τεχνητό οφ-σάιντ των Ολλανδών. Θα έχει μία ακόμα αναλαμπή τη δεκαετία του 1980 με το σύστημα 3 – 5 – 2 της Εθνικής Γερμανίας και της Εθνικής Γαλλίας. Στο 3 – 5 – 2 αυτής της εποχής ο στόχος ήταν ίδιος, να υπάρχει δηλαδή αριθμητικό πλεονέκτημα στο χώρο της άμυνας και να κινδυνεύει όσο γίνεται λιγότερο η ομάδα που το χρησιμοποιούσε. Ο παίκτης που έπαιζε σε αυτή τη θέση έκανε αρκετό βάθος για να έχει τον έλεγχο του παιχνιδιού και να μπορεί να αντιδράσει όταν χρειαζόταν. Το 3 – 5 – 2 εκείνης της εποχής με τα στόπερ κολλημένα πάνω στους αντίπαλους επιθετικούς και το λίμπερο έξω από την περιοχή στο ίδιο σημείο χωρίς ανεβάσματα, δεν έχει καμία σχέση με το σημερινό όπως εφαρμόζεται από τις διάφορες ομάδες κυρίως στην Ιταλία.

Η Γερμανία και το 3-5-2

Η Γαλλία και το 3-5-2

Φθάνοντας στο σήμερα είναι γεγονός πως σπάνια βλέπει κάποιος ομάδα που να παίζει με λίμπερο κι αυτό συμβαίνει διότι οι περισσότεροι προπονητές πιστεύουν ότι δεν προσφέρει κάτι. Οι τεχνικοί θεωρούν ότι ο παίκτης που έπαιζε λίμπερο είναι πιο χρήσιμος στο χώρο του κέντρου και τον επανέφεραν σε αυτή τη θέση και ότι λίμπερο στο σύγχρονο ποδόσφαιρο είναι οι τερματοφύλακες και γι’ αυτό έχει παρατηρηθεί ότι ακόμα κι αυτοί εκτός από το να είναι καλοί κάτω από την εστία πρέπει να έχουν καλές επαφές με τα ποδιά, να μπορούν να παίξουν έξω από την περιοχή τους, να είναι γρήγοροι για να μπορούν να βγουν μακριά από το τέρμα τους και να μπορούν να καθοδηγούν πολύ καλά την άμυνα τους ως τελευταίοι παίκτες. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε πολλές προπονητικές μονάδες εκτός από την ατομική προπόνηση που κάνουν οι τερματοφύλακες, οι προπονητές τους βάζουν να παίξουν και ως εσωτερικούς παίκτες για να αποκτήσουν καλές επαφές και γρήγορες αντιδράσεις.

Στο μέλλον μπορεί κάποια στιγμή να δούμε το λίμπερο να επανέρχεται και να μας δείχνει κάτι καινούριο, σε αυτή τη χρονική περίοδο όμως αυτό είναι αρκετά δύσκολο.

ΠΗΓΗ: overlap.gr