Πρέπει το κομποσκοίνι να βρίσκεται κάτω ή πάνω από το αλεξίσφαιρο; Αφού δοκίμασε και τους δύο τρόπους, ο Αρχιμανδρίτης Μακάριος το έβαλε από κάτω. Έτσι ο ξύλινος σταυρός δεν θα εμποδίσει το καλάσνικοφ του, όπως λέει.

Γράφει ο Νόλαν Πέτερσον*

Με τη βοήθεια ενόςστρατιώτη, ο Μακάριος, ο οποίος είναι ο ηγούμενος της Μονής του Αγίου Θεοδοσίου στο κέντρο του Κιέβου, προσαρμόζει το αλεξίσφαιρο γιλέκο του ώστε να κάθεται σωστά πάνω από το γκρίζο ράσο του. Δίνει ένα χτύπημα στην μπροστινή πλάκα πανοπλίας του γιλέκου και ρωτά τον στρατιώτη, «Θα σταματήσει μια σφαίρα;»

«Θα έπρεπε», λέει ο στρατιώτης.

«Δόξα τω Θεώ», απαντά ο Μακάριος.

Στην ηλιόλουστη αυλή του μοναστηριού επικρατεί σταθερός βομβαρδισμός από τις πρώτες γραμμές στα ανατολικά του Κιέβου. Η αμείλικτη παρουσία του πολέμου προσβάλλει αυτόν τον τόπο ειρήνης και προσευχής, που χρονολογείται από τον 11ο αιώνα. Βρίσκεται πάνω από τον ποταμό Δνείπερο, φράγματα από σάκους άμμου και δίχτυ παραλλαγής έχουν περικυκλώσει το καθολικό της μονής. Η λατρεία και η μελέτη του Ευαγγελίου έχουν δώσει τη θέση τους στην καθημερινή στρατιωτική εκπαίδευση και σε συνεδρίες καθαρισμού όπλων.

Ο Μακάριος και άλλοι οκτώ κληρικοί που έχουν δώσει όρκο να πάρουν τα όπλα και να υπερασπιστούν την εκκλησία τους, σε περίπτωση που οι ρωσικές δυνάμεις εισέλθουν στο Κίεβο. Με εξαίρεση τονΜακάριο, πολλοί από τους μοναχούς του μοναστηριού φορούν τώρα στρατιωτικές στολές και όχι ράσα. Έχουν κράνη στα κεφάλια, αλεξίσφαιρα στο στήθος και τουφέκια στα χέρια.

«Είμαστε έτοιμοι να πολεμήσουμε ενάντια στον επιτιθέμενο», λέει ο Μακάριος σε αυτόν τον ανταποκριτή κατά τη διάρκεια επίσκεψης στη Μονή του Αγίου Θεοδοσίου την Κυριακή, 20 Μαρτίου.

Η μακριά γενειάδα και τα διαπεραστικά μάτια του Μακάριου προσθέτουν βαρύτητα στη χαρισματική και επιβλητική συμπεριφορά του. Ακόμα κι έτσι, τα συχνά γέλια και τα ανάλαφρα αστεία του μαλακώνουν το κλίμα στα σοβαρά θέματα που συζητά. Για τον Μακάριο, η λογική του πολέμου είναι απλή. «Αν έχουμε πρόβλημα, πρέπει να το αφαιρέσουμε(να το λύσουμε)», λέει. «Ο ρωσικός στρατός είναι τώρα το πρόβλημα και θα τον νικήσουμε».

Κατά την εκτίμηση του Μακάριου, δεν υπάρχει αντίφαση μεταξύ των θρησκευτικών του όρκων και της ανάληψης των όπλων. Λέει ότι είναι μια «προσωπική επιλογή», ​​την οποία παίρνει ελεύθερα και «χωρίς θυμό». Όσο για τις προσωπικές συνέπειες που μπορεί να αντιμετωπίσει, ο Μακάριος λέει ότι θα του απαγορεύεται η συμμετοχή σε εκκλησιαστικές τελετές για τρία χρόνια για κάθε ζωή που αφαιρεί.

«Έχασα τη δυνατότητα να έχω γυναίκα και οικογένεια για να γίνω μοναχός», λέει ο Μακάριος. «Είμαι έτοιμος να εγκαταλείψω πολύ περισσότερα για να προστατεύσω την εκκλησία μου».

Η Μονή του Αγίου Θεοδοσίου υπέστη σοβαρές ζημιές από τις μάχες κατά τη διάρκεια της Ρωσικής Επανάστασης και του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Όλα έχουν επισκευαστεί, αλλά μέσα στην αυλή πολλές φωτογραφίες που εκτίθενται δείχνουν το μοναστήρι με διάφορους βαθμούς ζημιάς από τους άλλους πολέμους: Προσφέρουν μια υπενθύμιση του βίαιου παρελθόντος της Ουκρανίας, η αιώνια φύση του πολέμου και της ειρήνης και η τραγική αδυναμία της ανθρωπότητας να πάρει μάθημα.

Μέσα στο βουητό των όχι πολύ μακρινών βομβαρδισμών, ο Μακάριος στέκεται πίσω και παρατηρεί τις φωτογραφίες και λέει: «Δεν έχουμε καμία επιθυμία να πάμε σε άλλο μέρος και να πολεμήσουμε. Αλλά αν έρθουν οι Ρώσοι εδώ, θα υπερασπιστούμε το μοναστήρι μας».

Μέσα στο μοναστήρι είναι ένα συγκλονιστικό μείγμα θρησκείας και πολέμου. Τα καλάσνικοφ στηρίζονται σε τοίχους στους οποίους κρέμονται πίνακες της Παναγίας και του Ιησού. Οι χειροβομβίδες κάθονται στα ράφια δίπλα στα κομποσκοίνια. Επιγονατίδες και πανοπλίες και στρατιωτικά μπαλώματα απλώνονται σε ένα τραπέζι δίπλα σε ορθόδοξες εικόνες. Μέσα στο γραφείο του Μακάριου, ένας στοιβαγμένος στρατιωτικός εξοπλισμός σε μια καρέκλα περιλαμβάνει ένατουφέκι, αλεξίσφαιρο γιλέκο, κράνος, θήκη με πυρομαχικά και μια μάσκα αερίου.

Ο Μακάριος αφήνει γλυκά σε ένα τραπέζι και ζητά από αυτόν τον ανταποκριτή να καθίσει. Ρίχνει ένα φλιτζάνι καφέ και μετά ξεβιδώνει το καπάκι από ένα μπουκάλι ουίσκι.

«Είναι καιρός πολέμου», λέει ο Μακάριος με ένα ενθαρρυντικό χαμόγελο.

Δέχομαι την προσφορά και απολαμβάνω τον ενισχυμένο καφέ.

Στο μεταξύ μας τραπέζι, ένα μικρό μπολ που κρατά τα κουτάλια για το ανακάτεμα του καφέ μας περιέχει επίσης μια χούφτα σφαίρες. Κινώ τις σφαίρες και ο Μακάριος απαντά: «Ποτέ δεν ξέρεις πότε μπορεί να ξεκινήσει».

Ο Μακάριος, από την πλευρά του, δεν εκδηλώνει απόγνωση ή θλίψη όταν συζητά την απόφασή του να πάρει τα όπλα. Δείχνει με χαρά σε αυτόν τον ανταποκριτή βίντεο με τους μοναχούς να καθαρίζουν τα όπλα τους, καθώς και την τελετή στην οποία ορκίστηκαν, υποσχόμενοι να πολεμήσουν.

«Σε όλη την ιστορία, πολλοί μοναχοί έχουν πάει στον πόλεμο», λέει ο Μακάριος. «Αυτή είναι απλώς η ώρα μας και η ευθύνη μας».

Ο Μακάριος έχει επίσης την υποστήριξη ενός αποσπάσματος στρατιωτών εδαφικής άμυνας του Κιέβου, οι οποίοι έχουν σταλεί για να βοηθήσουν στην υπεράσπιση του μοναστηριού. Για αρκετές εβδομάδες, οι στρατιώτες έχουν οχυρώσει το συγκρότημα και έχουν οργανώσει στρατιωτικές ασκήσεις εκπαίδευσης για τους μοναχούς.

Ο Στας Φεντέροφ, πρώην δάσκαλος γυμνασίου από το μαχόμενο προάστιο Ιρπίν του Κιέβου, είναι μεταξύ εκείνων που είναι έτοιμοι να υπερασπιστούν τη Μονή του Αγίου Θεοδοσίου. Μετά την εκκένωση της οικογένειάς του κατά τις πρώτες ημέρες του πολέμου, ο Φεντόροφ εντάχθηκε στις Δυνάμεις Εδαφικής Άμυνας του Κιέβου. Δώδεκα μέρες μετά τον πόλεμο, τοποθετήθηκε στο μοναστήρι.

«Η αποστολή μας είναι να προστατεύσουμε τον Μακάριο και να προστατεύσουμε το μοναστήρι», είπε ο Φεντόροφ και πρόσθεσε: «Ο Μαλάριος είναι ένας πολύ καλός άνθρωπος, ένας πολύ έξυπνος άνθρωπος. Και μάλλον είναι στόχος των Ρώσων».

Τον Ιανουάριο του 2019, το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, το καθοδηγητικό όργανο ιστορικά της παγκόσμιας Ορθόδοξης Εκκλησίας, χορήγησε στην Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία πλήρη ανεξαρτησία ή αυτοκεφαλία, αφαιρώντας την από τον έλεγχο της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στη Μόσχα. Η Μονή του Αγίου Θεοδοσίου ανήκει στην ανεξάρτητη Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας.

«Οι εκκλησίες της Μόσχας είναι σιωπηλές», λέει ο Μακάριος για τις ουκρανικές εκκλησίες που εξακολουθούν να ελέγχονται από το Πατριαρχείο Μόσχας. «Αλλά είμαστε σύμβολο της ουκρανικής ανεξαρτησίας. Λέμε ότι κάθε Ουκρανός έχει δικαίωμα να πάρει τα όπλα και να υπερασπιστεί τη χώρα του. Λέμε ότι οι Ουκρανοί πρέπει να αντεπιτεθούν».

Μέσα στην κεντρική εκκλησία του μοναστηριού, ο Μακάριος κάνει μια γρήγορη προσευχή και στη συνέχεια οδηγεί στο καμπαναριό. Οι τοίχοι της σκάλας καλύπτονται από μια τοιχογραφία που απεικονίζει διάφορες γενιές Ουκρανών πολεμιστών — ο Μακάριος εντοπίζει ένα κομμάτι κενού τοίχου όπου οι πίνακες θα πάνε μια μέρα για να απαθανατίσουν τους πολεμιστές αυτού του πολέμου.

Μια ξεχωριστή σπειροειδής σκάλα οδηγεί στην κορυφή του καμπαναριού. Η μέρα είναι καθαρή και από το ύψος του καμπαναριού είναι δυνατό να δει κανείς αρκετά δρόμο προς την πρώτη γραμμή της εισβολής της Ρωσίας στην απέναντι πλευρά του ποταμού Ντνίπρο. Η σιωπή που έχει επικρατήσει πάνω από το Κίεβο από την έναρξη του πολέμου πλήρους κλίμακας καθιστά επίσης εύκολο να ακούυσει κανείς τον σταθερό παλμό του βομβαρδισμού από αυτές τις όχι και πολύ μακρινές γραμμές του μετώπου.

Ο Μακάριος φτάνει ψηλά, χτυπάει ένα από τα κουδούνια και χαμογελάει. Μετά κοιτάζει μακριά, προς τον πόλεμο, και το χαμόγελο σβήνει από το πρόσωπό του. Τα μάτια του στενεύουν καθώς εστιάζει σε κάτι μακρινό. Στεκόμαστε εκεί για λίγο σιωπηλοί μέχρι να ρωτήσω: «Μπορείς ποτέ να συγχωρήσεις τη Ρωσία;»

Μετά από μια μεγάλη παύση, ο Μακάριος απαντά: «Έχουμε τόσο πολύ πόνο. Τα παιδιά μας και οι γυναίκες μας δολοφονούνται από τον ρωσικό στρατό. Αφού φροντίσουμε αυτό το ρωσικό πρόβλημα, τότε μπορούμε να μιλήσουμε για συγχώρεση».

«Αλλά όχι ακόμα», προσθέτει. "Οχι ακόμα."

*Ο Νόλαν Πέτερσον είναι αρχισυντάκτης του περιοδικού «Coffee or Die» και συγγραφέας του βιβλίου «Γιατί οι Στρατιώτες χάνουν τον Πόλεμο». Είναι πρώην πιλότος ειδικών επιχειρήσεων της πολεμικής αεροπορίας των ΗΠΑ και βετεράνος των πολέμων σε Αφγανιστάν και Ιράκ. Ο Νόλαν είναι τώρα πολεμικός ανταποκριτής. Οι περιπέτειές του τον έχουν ταξιδέψει και στις 7 ηπείρους, έχοντας εκδώσει δύο συλλογές μυθοπλασίας από τις αναμνήσεις του. Ζει στο Κίεβο, στην Ουκρανία, με τη σύζυγό του Λίλια.

ΠΗΓΗ: coffeordie.com

Πόλεμος του Κιέβου Ορθοδοξία Ρωσία Ουκρανία