Ο αντιστράτηγος ε.α Λάζαρος Καμπουρίδης* γράφει σε άρθρο του στην εφημερίδα “Εύξεινος Πόντος” σχετικά με το παρασκήνιο για την τουρκική έγκριση στον Οικουμενικό Πατριάρχη μας να πραγματοποιήσει Θεία Λειτουργία στην Ι.Μ. της Παναγίας Σουμελά στον Πόντο στις 15 Αυγούστου. Παρουσιάζει επίσης τις διαχρονικές φοβίες του τουρκικού κράτους έναντι των μειονοτήτων στην Τουρκία και διαπιστώνει, ότι η Δύση και ειδικότερα η Ε.Ε. θα πρέπει να κάνουν κατανοητό στον Ερντογάν ο οποίος κουνώντας το δάχτυλο μιλάει για ισλαμοφοβία στον δυτικό κόσμο, ότι “στου κρεμασμένου το σπίτι δεν μιλάνε για σχοινί”.

Τα παιχνίδια και οι φοβίες του Ερντογάν με την Πατριαρχική Θεία Λειτουργία στην Παναγία Σουμελά στον Πόντο

Μετά από την αρχική άρνηση του Ερντογάν, τελικά δόθηκε άδεια για την τέλεση της Πατριαρχικής Θείας Λειτουργίας για εορτασμό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην Ι. Μονή Παναγιάς Σουμελά (15 Αυγούστου). Μάλιστα χρειάσθηκε αντίδραση την τελευταία στιγμή από τον ίδιο τον Οικουμενικό Πατριάρχη ώστε η Άγκυρα να δώσει το πράσινο φως. Πολλά είναι τα συμπεράσματα από την στάση αυτή της Άγκυρας, καθώς το μειονοτικό είναι ένα θέμα, το οποίο απασχολεί την Άγκυρα και αντιμετωπίζεται ως πρόβλημα εθνικής ασφάλειας της χώρας.

Σημειώνεται ότι, ο Οικουμενικός μας Πατριάρχης πραγματοποιεί την Θεία Λειτουργία στον Ι. Ναό της Παναγίας Σουμελά από το 2010. Το 2015 αποφασίστηκε η απαγόρευση επισκέψεων και πραγματοποίησης της Θείας Λειτουργίας λόγω εργασιών συντηρήσεως και ενισχύσεως των μέτρων ασφάλειας της Ι. Μονής, (πτώση βράχων) η οποία επαναλειτούργησε το 2020 με το πέρας των εργασιών.

Η ανακοινωθείσα διακοπή επισκέψεων στην Ι. Μονή, προκάλεσε την δυσπιστία ακόμη και πολιτικών κομμάτων στην Τουρκία. Τον Οκτώβριο του 2016 ο Βουλευτής Τραπεζούντας του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης (CHP), Χ. Πεκσέν, κατέθεσε επερώτηση στην τουρκική Εθνοσυνέλευση ζητώντας απαντήσεις καθώς, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά, ενώ τον Σεπτέμβριο του 2015 είχε αποφασιστεί η απαγόρευση επισκέψεων στο Μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά για λόγους ασφαλείας λόγω πτώσης βράχων, αποφασίσθηκε με νέα απόφαση η παράταση της απαγόρευσης επισκέψεων. Ο ίδιος μάλιστα στην ίδια επερώτηση, υπονοώντας τη ροπή της Τουρκίας προς τον ακραίο εθνικισμό και τον ακραίο ισλαμισμό, έθετε στην ίδια λογική της απαγόρευσης, την δολοφονία του Πάστορα Σαντόρο (Τραπεζούντα/2006), την δολοφονία του αρμενικής καταγωγής Τούρκου δημοσιογράφου Χ. Ντίνκ (Κων/πολη/2007) και την μετατροπή του Ι. Ναού Αγίας Σοφίας Τραπεζούντας σε τζαμί. Η επερώτηση κατέληγε με δύο γεμάτα νόημα ερωτήματα: Μήπως επηρέασαν την απόφαση για το κλείσιμο του Μοναστηριού οι κατά καιρούς Λειτουργίες των ορθοδόξων χριστιανών; Μήπως επιδιώκεται η παρεμπόδιση των Λειτουργιών των Ορθοδόξων με το κλείσιμό του Μοναστηριού;

Φαίνεται ότι, με αφορμή την Θεία Λειτουργία στην Παναγία Σουμελά στον Πόντο ξύπνησαν εφιάλτες στο μυαλό των ακραίων ισλαμοεθνικιστών στην Τουρκία, οι οποίοι στηρίζουν τον Ερντογάν στην κυβέρνηση από το 2018 και άρχισαν να θέτουν εμπόδια, αποκαλύπτοντας έτσι τις τουρκικές φοβίες έναντι των μειονοτήτων αφού διαχρονικά θεωρούνται απειλή για τη συνοχή του τουρκικού Έθνους-Κράτους. Οι φοβίες αυτές επιβεβαιώνονται από γεγονότα του παρελθόντος αλλά και συγκεκριμένες αποφάσεις της τουρκικής κυβέρνησης.

Ειδικότερα:

Από το 2021 και μετά, παρατηρείται ένα οργανωμένο τουρκικό σχέδιο απαγόρευσης εισόδου στην Τουρκία Ελλήνων ποντιακής καταγωγής με προορισμό τον Πόντο. Οι περισσότεροι από αυτούς είχαν πραγματοποιήσει πολλές φορές στο παρελθόν προσκυνηματικές επισκέψεις σε χωριά του Πόντου χωρίς κανέναν περιορισμό. Φαίνεται λοιπόν, ότι ο Ερντογάν τελευταία λαμβάνει μέτρα καθώς προβληματίζεται από αυτές τις επισκέψεις, αποκαλύπτοντας, ότι οι μειονότητες στην Τουρκία μπορούν να αποκτήσουν μία ανεξέλεγκτη δυναμική η οποία κατά τις τουρκικές Αρχές πάντα αποτελούσαν απειλή για την ενότητα του τουρκικού Έθνους-Κράτους.

Μετά από την φετινή τελετή από τον Οικουμενικό Πατριάρχη, ακραίοι ισλαμοεθνικιστικοί κύκλοι, οι οποίοι εκπροσωπούνται και με κόμματα στην τουρκική Εθνοσυνέλευση, εξέφρασαν την αντίθεσή τους στην κυβερνητική άδεια για πραγματοποίηση της Θείας Λειτουργίας στον Πόντο. Ως πρόσχημα χρησιμοποίησαν τον ισχυρισμό, ότι η 15η Αυγούστου συμπίπτει με την ημέρα άλωσης της Τραπεζούντας το 1461. Σημειώνεται ότι, με νέα απόφαση του Νομάρχη Τραπεζούντας βασιζόμενος σε στοιχεία κάποιων ιστορικών, αποφασίσθηκε οι εκδηλώσεις άλωσης της Τραπεζούντας να γίνονται την 15η Αυγούστου. Πρόκειται για τέχνασμα τον κύκλων αυτών, προφανώς για να σταματήσουν την πραγματοποίηση της Πατριαρχικής Θείας Λειτουργίας στην Παναγία Σουμελά, καθώς από το 1961 που για πρώτη φορά γιορτάσθηκε από τους Τούρκους ο εορτασμός των 500 ετών της κατάληψης της Τραπεζούντας από τους Οθωμανούς και μέχρι πέρυσι, οι σχετικές εκδηλώσεις εορτασμού γινόταν την 26η Οκτωβρίου.

Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι, όταν στον τουρκικό Τύπο διέρρευσαν λεπτομέρειες της υπόθεσης «Ergenekon» και του Σχεδίου «Balyoz» (Βαριοπούλα) (2008-2010), αποκαλύφθηκε ότι το τουρκικό κράτος διαθέτει διαχρονικά σχέδια παρακολούθησης και εργαλειοποίησης των μειονοτήτων. Σε κάποια από αυτά φαίνεται ότι, χρησιμοποιούνται οι θρησκευτικές μειονότητες για λόγους υποδαύλισης της σουνιτικής πλειοψηφίας της Τουρκίας και υποκίνησης εσωτερικών ταραχών με σκοπό την στοχοποίηση των μειονοτήτων.

Η Δύση και ειδικότερα η Ε.Ε. την πόρτα της οποίας ξαναχτυπά η Άγκυρα η οποία κατηγορεί τη Δύση για ισλαμοφοβία και προβάλλοντας μάλιστα την καύση του κορανίου σε μία περίοδο όπου κανένας δεν αντιδρά για τον διωγμό των χριστιανών στη Συρία και τις πυρπολήσεις εκκλησιών στο Πακιστάν (επιστήθια φίλη χώρα της Άγκυρας) πρέπει:

-Να αυστηροποιήσει ακόμη περισσότερο τα κριτήρια εισόδου της Τουρκίας στην Ε.Ε. για το θέμα των δικαιωμάτων των μειονοτήτων δεδομένου ότι, ο Ερνττογάν και οι ισλαμοεθνικιστές που τον στηρίζουν, συνεχίζουν να οδηγούν την Τουρκία στον σκοταδισμό του ακραίου ισλαμισμού.

-Να ενσκήψει στην αντιμετώπιση των θεμάτων που έχουν σχέση με την προστασία όλων των μειονοτήτων και ειδικότερα της διωκόμενης χριστιανοσύνης, όχι μόνο στην Τουρκία αλλά και σε πολλές άλλες περιοχές της περιφέρειας.

Η Ελλάδα πρέπει, να ετοιμάσει ένα σχέδιο χειρισμού του θέματος μιας πιθανής απόφασης της τουρκικής κυβέρνησης για οριστική παύση της Πατριαρχικής Θείας Λειτουργίας στην Ι. Μονή της Παναγίας Σουμελά στον Πόντο, κινητοποιώντας την Ε.Ε., τις χριστιανικές χώρες της περιοχής, αλλά και την ελληνική Ομογένεια στις ΗΠΑ. Το σχέδιο αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει και αντίμετρα για απαγόρευση εισόδου σε Τούρκους που επισκέπτονται την Ελληνική Θράκη, προκειμένου να ασκηθεί πίεση στην Άγκυρα για άρση της απαγόρευσης εισόδου Ελλήνων οι οποίοι επισκέπτονται τον Πόντο και τις ιερές πατρογονικές εστίες όπου είναι θαμμένα τα κόκκαλα των ηρώων προγόνων μας.

*Ο αντιστράτηγος ε.α. Λάζαρος Καμπουρίδης, είναι απόφοιτος της Σχολής Εθνικής Άμυνας, κάτοχος MBA από το Nottinngham Trend University, Πτυχιούχος του Τμήματος Ιστορίας & Εθνολογίας του ΔΠΘ, και υποψήφιος Διδάκτορας του Παντείου Πανεπιστημίου, ενώ διετέλεσε μέλος της Ελληνικής Διπλωματικής Αντιπροσωπείας στην Κωνσταντινούπολη την περίοδο 1995-1999, Ακόλουθος Άμυνας στην Ελληνική Πρεσβεία στην Άγκυρα την περίοδο 2013-2017.