Συνεχίζει τα δημοσιεύματα για τη συνάντηση Πούτιν-Ερντογάν στο Σότσι η εφημερίδα New York Times και σημειώνει, ότι μόλις πριν από δύο μήνες, πολλοί στη Δύση πίστευαν ότι είχαν δει ενδείξεις ότι ο Πρόεδρος της Τουρκίας απομακρυνόταν από αυτό που έβλεπαν ως υπερβολικά κακή σχέση με τον αυταρχικό ηγέτη της Ρωσίας.

Ως γνωστό, η Τουρκία επέτρεψε σε μια ομάδα διάσημων Ουκρανών μαχητών να επιστρέψουν στο πεδίο της μάχης, με αποτέλεσμα η Ρωσία να την κατηγορήσει για παραβίαση μιας συμφωνίας. Επίσης, ο Ερντογάν τελικά εγκατέλειψε την αντίστασή του στη Σουηδία να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, ενισχύοντας τη στρατιωτική συμμαχία με στόχο την αντιμετώπιση της Ρωσίας. (Σημειώνουμε ότι απομένει η έγκριση της τουρκικής Βουλής ακόμα).

Όμως, οποιαδήποτε αίσθηση σημαντικής αλλαγής στην εξισορροπητική πράξη του κ. Ερντογάν μεταξύ Ρωσίας και Δύσης φάνηκε να εξανεμίζεται τη Δευτέρα, όταν αυτός και ο Πούτιν στάθηκαν δίπλα-δίπλα μετά από μια συνάντηση στο ρωσικό θέρετρο Σότσι και μίλησαν για επέκταση της συνεργασίας.

Ο Πούτιν και ο Ερντογάν υποσχέθηκαν να εργαστούν από κοινού σε άλλα θέματα, όπως η οικονομική συνεργασία, η κατασκευή πυρηνικού σταθμού ηλεκτροπαραγωγής από τη Ρωσία κοντά στις ακτές της Μεσογείου της Τουρκίας και οι προσπάθειες να μετατραπεί η Τουρκία σε διεθνές σημείο διέλευσης για το ρωσικό φυσικό αέριο. Συζήτησαν ακόμη και ένα πιο πιεστικό και επίμαχο γεωπολιτικό θέμα – την επανάληψη μιας συμφωνίας για την εξαγωγή ουκρανικών σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας – αν και δεν ανακοίνωσαν καμία συγκεκριμένη πρόοδο.

Η εμφάνιση του Ερντογάν στο Σότσι κατέστησε σαφές ότι εξακολουθεί να τοποθετείται ως μεσολαβητής, ο ηγέτης ενός μέλους του ΝΑΤΟ που θα αποκλίνει από την υπόλοιπη συμμαχία, όταν πιστεύει ότι είναι προς το συμφέρον της χώρας του να το κάνει.

Από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία πριν από 18 μήνες, η αποκρυπτογράφηση της φύσης της σχέσης μεταξύ του Πούτιν και του Ερντογάν ήταν ένα εξελισσόμενο παζλ για τους δυτικούς πολιτικούς.

Ο Ερντογάν τήρησε μια περίπλοκη θέση, καταδικάζοντας τη ρωσική εισβολή και προσφέροντας βοήθεια στην Ουκρανία, ενώ ταυτόχρονα διεύρυνε τους οικονομικούς δεσμούς της χώρας του με τη Ρωσία, ενώ  αναφερόμενος στον Πούτιν τον αποκαλεί «φίλο του».

Αυτή η προσέγγιση έδωσε στον Ερντογάν έναν μοναδικό διπλωματικό ρόλο, επιτρέποντας στην Τουρκία να βοηθήσει στη διαμεσολάβηση των ανταλλαγών κρατουμένων και της συμφωνίας σιτηρών, την οποία ο ίδιος και άλλοι έχουν πιστώσει ως διευκόλυνση της παράδοσης τροφίμων σε φτωχές χώρες. Αλλά η άρνησή του να απομονώσει τον Πούτιν απογοήτευσε ορισμένους συμμάχους του ΝΑΤΟ και οδήγησε τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να αναρωτηθούν κατ’ ιδίαν σε ποια πλευρά ήταν πραγματικά.

Σημειώνεται ότι τα ανωτέρω αποσπάσματα της ροής ειδήσεων αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου δημοσιεύματος της New York Times με τίτλο Friendly Putin-Erdogan Meeting Keeps West Guessing, όπου επισημαίνεται ότι η κοινή εμφάνιση των ηγετών της Ρωσίας και της Τουρκίας κατέστησε σαφές ότι η σχέση τους διαρκεί και πιθανότατα θα συνεχίσει να αναπτύσσεται, κυρίως επειδή και οι δύο πλευρές έχουν περισσότερα να κερδίσουν από τη συνεργασία παρά να χάσουν, είπαν αναλυτές.

Καθώς η Ρωσία βρίσκεται εξοστρακισμένη από τη Δύση, η Τουρκία έχει χρησιμεύσει ως ζωτικός δίαυλος, αρνούμενη να συμμετάσχει στις δυτικές κυρώσεις και συνεχίζει να στέλνει αγαθά που χρειάζονται στη Ρωσία. Για την Τουρκία, που παλεύει με μια οικονομική κρίση, η Ρωσία έχει αποδειχθεί μια γόνιμη αγορά για τουρκικές εξαγωγές και έχει ενισχύσει τα οικονομικά της τουρκικής κυβέρνησης με καθυστερημένες πληρωμές φυσικού αερίου και καταθέσεις στην κεντρική τράπεζα της Τουρκίας.

Ο Τούρκος ηγέτης κατάφερε να κάνει βήματα για να ευχαριστήσει τους συμμάχους του στο ΝΑΤΟ, όπως να συμφωνήσει να δεχτεί τη Σουηδία στο ΝΑΤΟ και να συναντηθεί με τον Biden, χωρίς να διακινδυνεύσει τα πολλά προνόμια της σχέσης του με τον Πούτιν.

Ο Πούτιν επωφελείται επίσης από το ανοιχτό κανάλι του με τον ηγέτη μιας χώρας του ΝΑΤΟ, είπε ο Ahmet Kasim Han,  καθηγητής διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Beykoz στην Κωνσταντινούπολη, επειδή του δίνει έναν έμμεσο τρόπο να επικοινωνήσει τις απόψεις του στην υπόλοιπη συμμαχία, μερικές φορές προς απογοήτευση άλλων μελών.

«Αν ήμουν στο Κρεμλίνο, θα προτιμούσα ένα μέλος της συμμαχίας που μερικές φορές εμποδίζει και καθυστερεί θέματα που έχουν στρατηγική σημασία για τα μέλη», είπε ο κ. Han. «Είναι ωραίο να έχεις μια τέτοια ενόχληση μεταξύ των αντιπάλων σου».

Αλλά τη Δευτέρα, ήταν σαφές πόσο συνυφασμένες η Ρωσία και η Τουρκία έχουν γίνει.

Ο κ. Πούτιν σημείωσε πόσο αυξήθηκε το εμπόριο μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας τα τελευταία χρόνια. Ανέφερε το καθεστώς της Τουρκίας ως προορισμού για Ρώσους τουρίστες, που τώρα δυσκολεύονται να ταξιδέψουν αλλού στην Ευρώπη. Περίπου πέντε εκατομμύρια Ρώσοι επισκέφτηκαν την Τουρκία πέρυσι, είπε ο Πούτιν.

Από την πλευρά του, ο κ. Ερντογάν μίλησε με περηφάνια για πυρηνικό εργοστάσιο που κατασκευάζει η Ρωσία κοντά στις ακτές της Μεσογείου στην Τουρκία και εξέφρασε ενδιαφέρον για ένα δεύτερο.

Ο Alexander Gabuev, διευθυντής του Carnegie Russia Eurasia Center, είπε ότι οι ηγέτες πιθανότατα συζήτησαν και άλλα θέματα.

Οι αντιπροσωπείες και των δύο χωρών περιλάμβαναν τους επικεφαλής των κεντρικών τραπεζών τους, προτείνοντας συνομιλίες για διεξαγωγή μεγαλύτερου εμπορίου στα εθνικά τους νομίσματα, είπε ο Gabuev. Σημείωσε επίσης την παρουσία του Dmitri Shugayev, διευθυντή της Ρωσικής Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Στρατιωτικής-Τεχνικής Συνεργασίας, πράγμα που σημαίνει ότι πιθανότατα συζητήθηκαν και στρατιωτικά θέματα.

Επισιτιστική κρίση Ρωσία Ουκρανία Τουρκία ΗΠΑ