Για την «υπόθεση Μπελέρη» γράφει αναλυτικά η γερμανική έκδοση της LE MONDE diplomatique, αναφερόμενη τόσο στην ελληνική μειονότητα και τα συγκρουόμενα συμφέροντα στη Χειμάρρα, όσο και στον ρόλο του Φρέντι Μπελέρη.
Στις αλβανικές αυτοδιοικητικές εκλογές του 2023 «ο Μπελέρης δεν ήταν ο μοναδικός που βρισκόταν στη φυλακή. Κατά το Σαββατοκύριακο των εκλογών συνελήφθησαν και άλλοι επιφανείς πολίτες από τη Χειμάρρα, […] με τον τρόπο δράσης της εκτελεστικής εξουσίας να είναι προφανώς ενορχηστρωμένος και μάλιστα από τα Τίρανα».
Η Χειμάρρα και η Αλβανική Ριβιέρα είναι βαρύνουσας σημασίας και αυτό για δύο λόγους. Ο πρώτος αφορά στην τουριστική δυναμική της περιοχής,«η οποία ήταν γνωστή από καιρό και λαμβάνονταν ήδη μέτρα για την εκμετάλλευσή της […] Εξάλλου η Χειμάρρα, με το μοναδικό αεροδρόμιο στην περιοχή, είναι μεγάλης σπουδαιότητας για τον τουρισμό – αλλά και ένα χρυσωρυχείο για τους επενδυτές.
Ο δεύτερος λόγος είναι γεωγραφικής και εθνογραφικής φύσης. Η Χειμάρρα και η Ριβιέρα βρίσκονται πιο κοντά στην Κέρκυρα, παρά στα Τίρανα. Και το ελληνικό στοιχείο είναι πολύ ισχυρό σε ολόκληρη την παράκτια περιοχή. Οι πολλές εκκλησίες και τα παρεκκλήσια είναι ορθόδοξα και σε αντίθεση με την ενδοχώρα δεν υπάρχει κανένα τζαμί […] Πολλά νοικοκυριά μιλούν ελληνικά, πολλοί άνθρωποι είναι δίγλωσσοι, όπως πολλοί είναι και εκείνοι με διπλή υπηκοότητα […] Τα συμφέροντα της ελληνικής μειονότητας προωθούνται από την οργάνωση Ομόνοια, την οποία εκπροσωπεί στη Χειμάρρα ο Μπελέρης».
Αναφορικά με τον ίδιο τον Μπελέρη, η LE MONDE diplomatique γράφει: «Στη δεκαετία του 1990 ο ένθερμος εθνικιστής βρισκόταν κοντά στην αλυτρωτική οργάνωση ΜΑΒΗ (Μέτωπο Απελευθέρωσης Βορείας Ηπείρου) και το 1995 συνελήφθη από την Ελληνική Αστυνομία ως μέλος μίας ένοπλης ομάδας που ήθελε να επιτεθεί σε στρατώνα της νότιας Αλβανίας. Μέχρι σήμερα όλο το νότιο τμήμα της χώρας χαρακτηρίζεται από Έλληνες εθνικιστές ως “Βόρεια Ήπειρος” , που πρέπει να ενωθεί με την ελληνική Ήπειρο (σ.σ. δεν χαρακτηρίζεται από Έλληνες εθνικιστές αλλά όπως διεθνείς συνθήκες όπως το πρωτόκολλο της Κέρκυρας του 1914, ενώ η ελληνική εθνική μειονότητα είναι αναγνωρισμένη από το αλβανικό κράτος).
[…] Πλέον η σημασία της ελληνικής μειονότητας έχει περιοριστεί σημαντικά, καθώς ένα μεγάλο μέρος αυτής έχει μεταναστεύσει στην Ελλάδα. Ο Αλβανός πρωθυπουργός Ράμα όμως γνωρίζει ποια συναισθήματα αγανάκτησης τροφοδοτεί, όταν προειδοποιεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για Έλληνες αυτονομιστές, που αντιτίθενται στην ανάπτυξη της παράκτιας περιοχής.
Η αλβανική αντιπολίτευση και η κυβέρνηση της Αθήνας θεωρούν πως η φυλάκιση του Μπελέρη έχει εθνοπολιτικά κίνητρα. Εξαιτίας της υπόθεσης η Ελλάδα απείλησε ακόμη και να εμποδίσει την ένταξη της γειτονικής της χώρας στην ΕΕ. Και ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης υπέδειξε προσωπικά τον Μπελέρη ως υποψήφιο για τις ευρωεκλογές».
Αλλά γιατί έπρεπε πάση θυσία να αποτραπεί η εκλογή του Μπελέρη στη δημαρχία; Η περιοχή της Χειμάρρας είναι ένα «χρυσωρυχείο για τους κερδοσκόπους, τους οποίους οι ντόπιοι χαρακτηρίζουν ως “κατασκευαστική μαφία” – πρόκειται για μία κλίκα βουλευτών, κυβερνητικών αξιωματούχων, υπουργών και ολιγαρχών». Δεν υπάρχει διαφάνεια σχετικά με τα επενδυτικά σχέδια και τις οικοδομικές άδειες, ενώ «από την πρώτη θητεία του Ράμα θεσπίστηκαν ρυθμίσεις που αποδυναμώνουν τους τοπικούς θεσμούς και την αυτοδιοίκηση.
[…] Όλα αυτά εξηγούν το γιατί ήταν αδύνατον για τους επιχειρηματικούς κύκλους που πρόσκεινται στην κυβέρνηση να εκλεγεί ένας ανεξάρτητος δήμαρχος στην περιοχή. […] Έπρεπε να αποτραπεί το ενδεχόμενο να αποκαλύψει κάποιος τα εσωτερικά τεκταινόμενα και τις παρασκηνιακές συμφωνίες.
Επομένως, έπρεπε να αποτραπεί και η εκλογή του Μπελέρη στη δημαρχία. Και καθώς οι αναφορές στο εξτρεμιστικό παρελθόν του κατά τον προεκλογικό αγώνα δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα, έπρεπε να τον σταματήσουν με άλλον τρόπο. Η φυλάκισή του λίγο πριν από τις εκλογές απέτρεψε ενδεχομένως κάποιους κατοίκους από το να τον ψηφίσουν – δεν κατάφερε όμως να εμποδίσει και την οριακή του επικράτηση. Από εκεί κι έπειτα ξεκίνησε και μία κλιμακούμενη νομική διαμάχη, η οποία πιθανώς να καταλήξει και ενώπιον του ΕΔΔΑ, αφ’ ότου ολοκληρωθεί η διαδικασία ενώπιον της αλβανικής δικαιοσύνης».
Αξίζει τέλος να αναφερθεί πως, όπως επισημαίνει η γερμανική έκδοση της γαλλικής εφημερίδας, πέραν της ελληνικής μειονότητας υπάρχουν και άλλοι πολλοί Αλβανοί που μεταναστεύουν στο εξωτερικό. Ωστόσο «η κυβέρνηση Ράμα δεν έχει δημοσιεύσει τα ακριβή στοιχεία από την απογραφή πληθυσμού του 2023, θέλοντας προφανώς να αποφύγει να επιβεβαιώσει επισήμως πως ο αλβανικός πληθυσμός πιθανώς να έχει μειωθεί από το 2011 κατά περίπου ένα εκατομμύριο κατοίκους.
Και κάτι ακόμη: με βάση τον πραγματικό αριθμό των κατοίκων θα μπορούσε κανείς να αμφισβητήσει τον αριθμό των ψήφων στις τελευταίες τοπικές και βουλευτικές εκλογές του 2021. Και εάν σε αυτές “ψήφισαν” και άνθρωποι που στην πραγματικότητα έχουν πεθάνει, αυτό θα μπορούσε να βλάψει τη νομιμοποίηση της τρίτης κυβέρνησης Ράμα», καταλήγει η LE MONDE diplomatique.