Πρόσφατα στην τουρκική έκδοση της Deutsche Welle δημοσιεύτηκε ένα πολύ ενδιαφέρον και συνάμα αποκαλυπτικό άρθρο με τίτλο «Τουρκικές σειρές: μπίζνες και προπαγάνδα», το οποίο αναφέρεται στη βιομηχανία θεάματος στη γειτονική χώρα. Το δημοσίευμα δίνει πολύ χρήσιμα στοιχεία για τις σειρές που πουλάει η Τουρκία.

Οι τουρκικές σειρές γνωρίζουν μεγάλη άνθηση από τα μέσα της δεκαετίας του 2000 και πωλούνται σε 170 χώρες κάθε χρόνο. Οι παραγωγές έκαναν τζίρο γύρω στα 600 εκατ. δολάρια το 2023 και εκτιμάται ότι θα ξεπεράσουν το 1 δισ. δολάρια το 2024. Σύμφωνα με τον Τούρκο υπουργό Εμπορίου Εμέρ Μπολάτ 800 εκατομμύρια τηλεθεατές σε όλο τον κόσμο παρακολουθούν τουρκικές σειρές. Οι πρώτοι πελάτες που αγοράζουν τέτοιες σειρές ήταν το Καζακστάν και το Αζερμπαϊτζάν. Λίγο αργότερα ακολούθησαν οι αραβόφωνες χώρες, η Λατινική Αμερική, τα Βαλκάνια, η Ρωσία και η Ευρώπη.

Ο Ερντογάν δεν έχει κρύψει ότι δεν εκτιμά τις σειρές, πολλές παραγωγές μάλιστα έχουν χαρακτηριστεί ως απειλή για την εθνική ασφάλεια. Ωστόσο προσπαθεί να εκμεταλλευτεί την απήχηση που μπορεί να δημιουργήσει μια σειρά, μέσα από παραγωγές του κρατικού TRT, οι οποίες παρουσιάζουν τον τουρκικό τρόπο ζωής στα πρότυπα που θέλει να προπαγανδίσει το κυβερνόν κόμμα AKP.

Η θεματολογία των σειρών έχει μεγάλη ποικιλία. Μπορούμε να συναντήσουμε από ερωτικές ιστορίες και κωμωδίες μέχρι ιστορικά και κοινωνικά δράματα. Υπάρχουν όμως και σειρές αστυνομικές ή στρατιωτικές, στις οποίες περνούν κατά κόρον μηνύματα μέσω αναφορών σε ιστορικές προσωπικότητες της οθωμανικής και τουρκικής ιστορίας όπως ο Μωάμεθ ο Πορθητής, ο αρχιτέκτονας Σινάν Μιμάρ, ο Τούρκος ναύαρχος Μπαρμπαρόσα, ο Μουσταφά Κεμάλ και άλλοι.

«Καταιγίδα εκφοβισμού»

Όσον αφορά τα ζητήματα εθνικής ασφάλειας που περνούν σαν προπαγάνδα στη μικρή οθόνη, υπάρχει τουρκική σειρά που κατονομάζει για παράδειγμα τον Οσμάν Καμπαλα, τον φυλακισμένο επιχειρηματία που πρωτοστάτησε το 2013 στις διαδηλώσεις στο πάρκο Γκεζί, ότι είναι εχθρός του κράτους άρα μεγάλη απειλή για την υπόστασή του.

Με αυτό το θέμα σχετίζεται μια εξέλιξη που σχετίζεται με τον καλλιτεχνικό χώρο, αφού πρόσφατα η τουρκική δικαιοσύνη προχώρησε στη σύλληψη της γνωστής μάνατζερ Αϊσέ Μπαρίμ για υποκίνηση και συμμετοχή στις διαδηλώσεις του Γκεζί, μετά από μία άλλη, αρχική κατηγορία για μονοπώλιο στην εκπροσώπηση καλλιτεχνών. Η τουρκική δικαιοσύνη κατηγορεί την Αϊσέ Μπαρίμ πως είχε στενές επαφές με πρόσωπα-κλειδιά της διαμαρτυρίας πριν από 12 χρόνια, όπως τον επιχειρηματία Οσμάν Καβάλα, την παραγωγό ταινιών Τσιγντέμ Ματέρ Ουτκού και τον ηθοποιό Μεμέτ Αλί Αλαμπορά, οι οποίοι φέρεται να είχαν πρωταγωνιστικό ρόλο στις διαδηλώσεις του 2013. Συγκεκριμένα, βρέθηκαν μαγνητοφωνημένες συνομιλίες που υποδεικνύουν ανταλλαγή απόψεων σχετικά με τη δημοσίευση δηλώσεων κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων, οι οποίες, όπως φάνηκε, θα μπορούσαν να εγείρουν νομικές συνέπειες.

Η Μπαρίμ αρνήθηκε τις κατηγορίες μίλησε για διχαστική στάση της κυβέρνησης, που προσπαθεί να εκμεταλλευτεί την ισχύ της δικαιοσύνης για να αποδυναμώσει κάθε φωνή αντίστασης και να ελέγξει πλήρως την καλλιτεχνική και πολιτική σκηνή της χώρας.

Η είδηση της σύλληψης της Μπαρίμ έχει κάνει αίσθηση στην Τουρκία και ο καλλιτεχνικός κόσμος θεωρεί, ότι έχει μπει στο στόχαστρο της τουρκικής κυβέρνησης, γιατί πολλοί καλλιτέχνες αναγνωρίζονται ως διαμορφωτές κοινωνικής συνείδησης. Μάλιστα γνωστοί Τούρκοι αρθρογράφοι, όπως ο Μουράτ Γετκίν, μιλούν για «Καταιγίδα εκφοβισμού», που αφορά δικαστικές αποφάσεις κατά προσώπων με διαφορετική φωνή, όπως η Μπαρίμ αλλά και ο δήμαρχος Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου.

Πλύση εγκεφάλου στα σύνορα της αγάπης

Για την ιστορία η πρώτη τουρκική σειρά που προβλήθηκε στην ελληνική τηλεόραση ήταν το «Yabancı Damat», το οποίο στα ελληνικά σημαίνει «Ξένος Γαμπρός», στην Ελλάδα όμως τιτλοφορήθηκε ως «Τα σύνορα της αγάπης». Η σειρά, η οποία παρουσιάστηκε την τριετία 2004-2007 περιέγραφε τον έρωτα ανάμεσα σε έναν Έλληνα και μία Τουρκάλα, και τα προβλήματα που δημιουργούνται στη σχέση τους εξαιτίας των συγγενών τους.

Στο τέλος τί γίνεται; Το ζευγάρι παντρεύεται και γεννούν γιο, στον οποίο έδωσαν το όνομα Ege, Αιγαίο δηλαδή. Είδατε πόσο όμορφα μας περνούσαν εδώ και χρόνια το μήνυμα διαμοιρασμού του αρχιπελάγους μας οι γείτονες; Είναι ένα κλασσικό παράδειγμα πλύσης εγκεφάλου. Στη συνέχεια πολύ μεγάλη δημοφιλία κέρδισε η σειρά «Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής», η οποία μας περνούσε κάποια άλλα μηνύματα για την οθωμανοκρατία και πόσο καλά ζούσαν υπό τον τουρκικό ζυγό οι σκλαβωμένοι λαοί.

@xristoskonstantinidis84 Τουρκικές σειρές: Εκατομμύρια και προπαγάνδα - Παρέμβαση στην εκπομπή @leaders.gr ♬ πρωτότυπος ήχος - Xristos Konstantinidis

Νεοθωμανικές ονειρώξεις

Το νεοθωμανικό όραμα του Ερντογάν μέσω των τηλεοπτικών σειρών είχε καταγγελθεί πριν πέντε χρόνια στην Αίγυπτο με αφορμή την προβολή των σειρών Resurrection: Ertuğrul” και “Valley of the Wolves”. Η πρώτη παραγωγή εξετάζει τη ζωή των μουσουλμάνων νομάδων Τούρκων, ιδιαίτερα του Ερτουγρούλ, του πατέρα του ιδρυτή Οθωμανού σουλτάνου Οσμάν Α’. Η «Κοιλάδα των Λύκων», από την άλλη πλευρά, ακολουθεί τη ζωή του Πολάτ Αλεμντάρ, ενός αυτοπροσδιοριζόμενου αφεντικού της μαφίας, του οποίου οι περιπέτειες φτάνουν μέχρι στρατιωτικές αποδράσεις που προστατεύουν την εθνική ασφάλεια της Τουρκίας.

Η θρησκευτική αρχή της Αιγύπτου “Dar Al Ifta” προειδοποίησε μέσω φετφά (σ.σ. νομική απόφαση μέσω του ισλαμικού νόμου) τους πολίτες, ότι  “υπηρετεί το όνειρο της αναβίωσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας”. “Ο Ερντογάν δεν θα παραλείψει να πραγματοποιήσει το όνειρό του … μέσω της ήπιας δύναμης, μέσω πολιτιστικών και καλλιτεχνικών έργων”, ανέφερε μεταξύ άλλων η φετφά.

ΠΗΓΗ: Geopolitico.gr

Netflix Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν Τουρκία LIFE Ελλάδα