Euro: Η επανάσταση από τα 11 μέτρα, με ένα… κουτάλι

Ένα σκαφτό, σιγανό, και κυρίως κεντρικό σουτ, την ύπαρξη του οποίου οι Ευρωπαίοι αγνοούσαν πλήρως, αλλά που οι φίλαθλοι της Μποχέμιανς είχαν επανειλημμένως απολαύσει. Ένα ολοκαίνουργιο, ποδοσφαιρικό «όπλο» για την εποχή, που γεννήθηκε στην Πράγα και, δικαίως, εκεί έπρεπε να παραμείνει.

Σήμερα το ονομάζουμε «πέναλτι άλλα Πανένκα», ή «κουτάλι» ή «spoon» ή «σκαφτό». Όπως και να λέγεται πρόκειται για ένα απαλό και κεντρικό χτύπημα, στο κάτω μέρος της μπάλας, με σκοπό να ξεγελάσει τον τερματοφύλακα. Έτσι ακριβώς την έπαθε και ο μεγάλος Γερμανός Σεπ Μάγιερ, γνωστός και ως «αιλουροειδές» για την ταχύτητα και την ικανότητα με την οποία μπορούσε να πηδήξει από το ένα, στο άλλο δοκάρι.

Βρισκόμαστε, λοιπόν το βράδυ του μεγάλου τελικού στο «Ράικο Μίτιτς» ή και «Μαρακάνα» του Βελιγραδίου, ανάμεσα στην πρωταθλήτρια Ευρώπης, αλλά και κόσμου Γερμανία και την έκπληξη Τσεχοσλοβακία η οποία, στα ημιτελικά είχε στείλει σπίτι της, μ’ ένα ξερό 3-1 ολόκληρη Ολλανδία του Κρόιφ. Δύο- δύο στο 90’, 2-2 και στην παράταση και για πρώτη φορά στη διοργάνωση (γιατί μέχρι τότε τα ισόπαλα παιχνίδια ξαναγίνονταν την επομένη), θ’ ακολουθούσε η διαδικασία των πέναλτι. Και εκεί όμως, ισοπαλία: τρία γκολ για τους μεν, τρία και για τους δε.

Σειρά του 7^ου πέναλτι από τον Ούλι Χένες: δυνατό σουτ, αλλά ψηλά, πάνω από τα δοκάρια. («Στους δρόμους του Βελιγραδίου, ακόμη ψάχνουν τη μπάλα», σχολίασε κάποτε ο Φραντς Μπεκενμπάουερ).          

Σειρά του 8^ου, από τον Αντονίν Πανένκα: καμία φόρα, καμία δύναμη, ο Μάγιερ έπεσε αριστερά, η μπάλα μπήκε στα δίχτυα κεντρικά και η Τσεχοσλοβακία κατακτούσε έναν ιστορικό τίτλο. «Μόνο ένας τρελός ή μία ιδιοφυία θα μπορούσε να εκτελέσει πέναλτι με τέτοιο τρόπο», ήταν το σχόλιο και του μεγάλου Πελέ.

 

Η ειρωνεία είναι, ότι η συγκεκριμένη εκτέλεση γεννήθηκε για πλάκα, από ένα στοίχημα που είχαν βάλει ο Πανένκα με τον τότε συμπαίκτη και φίλο, τερματοφύλακα της Μποχέμιανς, Ζντένεκ Χρούσκα. Εάν σου βάλω γκολ, θα πληρώσεις μία μπίρα, εάν σου βάλω δεύτερο, θα πληρώσεις δεύτερη μπίρα και μία σοκολάτα, για τα οποία ο Πανένκα τρελαινόταν. Και επειδή είχε μελετήσει τις κινήσεις του Μάγιερ, ορκίστηκε στον εαυτό του πως στην περίπτωση που του τύχαινε να χτυπήσει κάποιο πέναλτι θα το εκτελούσε μόνο μ’ εκείνον τον τρόπο. «Και ευτυχώς που μπήκε, γιατί θα με είχαν στείλει για τα επόμενα 30 χρόνια σε κάποιο εργοστάσιο».

Έχουν περάσει 48 χρόνια από το πέναλτι- κουτάλι που έφερε την επανάσταση από τα 11 μέτρα. Και είναι ελάχιστοι οι παίκτες που μιμήθηκαν, με επιτυχία το τέλειο  σκαφτό. Σπεσιαλίστας του είδους υπήρξε ο Φραντσέσκο Τόττι, τόσο στον ημιτελικό του Euro 2000 με την Ολλανδία ή στο Μουντιάλ 2006 με την Αυστραλία, όσο δεκάδες φορές με τη φανέλα της Ρόμα. Σημαντικά ποσοστά ευστοχίας είχαν όμως και οι Ζιντάν, Πίρλο, Φαν Πέρσι.

Όσον αφορά στον Πανένκα, που τον Οκτώβριο του ’20 νοσηλεύτηκε στην εντατική με Covid, σήμερα είναι 75 ετών και, μετά το ποδόσφαιρο, ως απόφοιτος Τουριστικών Επαγγελμάτων εκπλήρωσε το όνειρό του ν’ ανοίξει ένα μικρό ξενοδοχείο. Δεν ξέχασε όμως ποτέ την Μποχέμιανς, την ομάδα της καρδιάς του, της οποίας παράλληλα παραμένει πρόεδρός της και που κάποτε έσωσε από την χρεοκοπία.